Аліса ў Цудакуце
Шрифт:
– Гэта ўсё яго фантазіі. Няма ў яго аніякага гора! Хадзем!
Яны наблізіліся да Фальшывага Чарапахі, які паглядзеў на іх вачыма поўнымі слёз, але нічога не казаў.
– Гэта юная ледзі,- прамовіў Грыфон,- жадае паслухаць тваю гісторыю!
– Добра- сказаў Чарапаха глыбокім глухім голасам,- сядайце і не кажыце анічога, пакуль я не скончу.
Яны селі і нічога не казалі колькі хвілін. Аліса ўжо пачала непакоіцца: “Як ён можа штосьці скончыць, калі нават і не пачынаў?” Але церпяліва чакала.
– Аднойчы,- урэшце пачаў Чарапаха,
Пасля зноў доўгі час стаяла цішыня, парушаемая толькі выпадковым ускліканнем Грыфону: “Кхркр” і цяжкім плачам самога Чарапахі. Аліса ўжо амаль сабралася падняцца і сказаць: “Дзякуй вам, сэр, за цікавую гісторыю!”, але вырашыла, што ПАДОБНЫЯ апавяданні павінны быць значна большымі, таму працягвала чакаць.
– Калі мы былі малымі,- урэшце працягваў Фальшывы Чарапаха, супакоіўшыся, але час ад часу крышачку енчучы,- мы вучыліся ў школе на дне мора. Нашым настаўнікам быў стары чарапаха, якога мы клікалі Амарам...
– А чаму вы яго гэдак клікалі, калі ён быў чарапахам?- не зразумеўшы спытала Аліса.
– Мы клікалі яго Амарам, таму што ён распавядаў нам Аб марах, азёрах, рэках і нават аб сушы,- раз’юшана сказаў Чарапаха,- няўжо ты такая дурная?!
– Табе павінна быць сорамна задаваць падобныя пытанні,- дадаў Грыфон, і яны ціха паглядзелі на бедную Алісу, якая гатова была праваліцца срозь зямлю. Урэшце Грыфон сказаў Чарапаху.- Працягвай, дзядзька! Мы не збіраемся сядзець тут увесь дзень!
І чарапаха працягваў:
– Дык вось, мы хадзілі ў школу на марскім дне, хаця ты можаш гэтаму і не верыць...
– Я ніколі гэтага не казала і ўвогуле анічога не рабіла,- перапыніла яго сваімі апраўданнямі Аліса.
– Ты зараз робіш,- пакрыўдзіўся Чарапаха.
– Замоўкні!- дадаў Грыфон, перш чым Аліса, паспела штосьці вымавіць. А Фальшывы Чарапаха працягваў:
– Мы мелі лепшую адукацыю, бо хадзілі ў школу штодня...
– Я таксама хаджу ў школу штодзённа,- заўважыла Аліса,- вам няма чым ганарыцца.
– А дадатковыя заняткі?- з хваляваннем спытаў Фальшывы Чарапаха.
– Так,- адказала дзяўчына.- Французкая мова і музыка.
– А пранне?- спытаў Чарапаха.
– Зразумела, не!- раз’юшана адказала Аліса.
– Во! Тады ў цябе не надта добрая школа,- узрадаваўся Чарапаха.- У нашай школьнай праграме дадаткам былі: Французкая мова, музыка і пранне.
– Не разумею,- заўважыла Аліса,- навошта яно вам было на дне мора?
– Я не меў сродкаў яго вывучаць,- з уздыхам сказаў Чарапаха.- Я хадзіў толькі на асноўныя заняткі.
– А што вы вывучалі?- спыталася дзяўчынка.
– Па-першае Чханне і Пханне,- адказаў Чарапаха,- потым разнавіды Арыфметыкі: Скандаленне, Абдыманне, Узбеляненне ды Абмаражэнне
–
Грыфон ажно падскочыў на усе лапы.
– Што! Ты ніколі не чула аб Узбеляненні?! – усклікнуў ён.- Ты не ведаеш, як трэба бяліцца?
– Чаму, ведаю,- сумняваючыся адказала Аліса,- некаторыя жанчыны... накладаюць спецыяльную фарбу на валасы... каб быць... больш... прыгожымі.
– Ну вось,- працягваў Грыфон,- І пасля гэтага ты кажаш, што не ведаеш, што такое Узбеляненне! Ну ты і дурная!
Аліса больш не адчувала сябе здольнай працягваць гэтую размову, таму павярнулася да Чарапахі:
– Чаму вас яшчэ вучылі?
– Яшчэ ў нас была Гістэрыя,- працягваў Чарапаха, адлічваючы плаўніком навукі,-... дык вось Гістэрыя – старажытная і сучасная, Мораграфія, Зброднае Слова... яго нам выкладаў стары вугар, які звычайна прыплываў адзін раз на тыдзень: Ён вучыў нас Збороднаму Слову, Шкрабанняметрыі ды Страце Прытомнасці.
– Гэта як?- спыталася Аліса.
– Я ўжо не магу табе гэтага паказаць,- адказаў Фальшывы Чарапаха,- бо стары. А Грыфон яго не вывучаў.
– Не меў на гэта часу,- сказаў Грыфон,- Я хадзіў да Класічнага Настаўніка. Ён быў старым крабам.
– Я чуў пра яго, але не мог з ім займацца,- сумна заўважыў Чарапаха,- кажуць ён выкладаў Плаціну і Грэчку.
– Так, так, сапраўды,- уздыхаючы казаў Грыфон, і яны абодва схавалі твары між лап.
– А колькі доўжыліся заняткі?- спыталася Аліса, каб адцягнуць іх увагу.
– У першы дзень дзесяць гадзін,- адказаў Фальшывы Чарапаха,- у наступны дзень дзевяць, потым восемь і гэтак далей...
– Які цікавы расклад!- усклікнула Аліса.
– А што тут дзіўнага, мы займалі веды сваіх настаўнікаў, таму гэта і завецца ЗАНЯТКАМІ,- растлумачыў Грыфон,- і яны штодня зменшваліся.
Гэта было чымсьці новым для Алісы, таму яна крыху над гэтым паразважала перш чым задаць наступнае пытанне:
– Тады пэўна адзінаццаты дзень быў выходным,- здагадалася яна.
– Зразумела,- сказаў Чарапаха.
– А што вы рабілі на дванаццаты?- нецярпліва працягвала Аліса.
– Хопіць распавядаць пра навукі,- рашуча перарваў іх Грыфон,- Лепей раскажы ёй аб нашых гульнях.
Глава X
Кадрыль з лобстэрамі
Фальшывы Чарапаха глыбока ўздыхнуў і выцер плаўніком вочы. Ён гядзеў на Алісу і спрабаваў штосьці сказаць, але на працягу хвіліны-другой яго голас душылі сумныя енкі.