Учебник языка эсперанто. Основной курс

Колкер Борис Григорьевич

[Lenta.Ru. 05.06.2001]

Урок 20

Лексика

adepto ‘сторонник’, ‘последователь’,

admiri ‘восхищаться’, ‘любоваться’ (admirinda ‘восхитительный’, ‘превосходный’),

agrikulturo ‘сельское хозяйство’,

aran^gi ‘устроить’, ‘организовать’, ‘провести’,

balbuti ‘лепетать’,

bebo ‘младенец’,

cetera ‘прочий’,

etendi ‘простирать’, ‘протягивать’,

fervora ‘страстный’, ‘горячий’, ‘ревностный’, ‘усердный’,

firmao ‘фирма’,

fortika ‘крепкий’,

hato ‘кожа’ (человека

или животного),

heredi ‘наследовать’,

inkluzive ‘включительно’,

insulo ‘остров’,

juro ‘юриспруденция’, ‘право’,

kadro ‘рама’, ‘рамка’, ‘кадр’,

kamelo ‘верблюд’,

konfirmi ‘подтвердить’,

konstanta ‘постоянный’,

linio ‘линия’, ‘строка’,

mapo ‘географическая карта’,

mezuri ‘мерить’,

miraklo ‘чудо’,

noto ‘заметка’, ‘запись’, ‘отметка’, ‘примечание’,

observi ‘наблюдать’,

Pacifiko ‘Тихий океан’,

prismo ‘призма’,

prospekto ‘проспект’, ‘описание’,

radio 1) ‘радио’, 2) ‘луч’ (radii ‘излучать’, ‘сиять’),

rimedo ‘средство’,

sojlo ‘порог’,

tavolo ‘слой’,

trajno ‘поезд’,

varo ‘товар’.

Без перевода: akademio, almanako, festivalo, filatelo, filozofo, geografo, kontinento, logiko, miniaturo, olimpia, romantiko, stilo, temperamento, termino, tropiko.

Словоупотребление

20-1. Следующие слова необходимо употреблять в таких значениях: demandi ‘спрашивать’ (а не ‘просить’); estimi ‘уважать’ (а не ‘полагать’, ‘оценивать’); gajni ‘выиграть’ (а

не ‘зарабатывать’); konferenco ‘конференция’ (а не ‘лекция’); placo ‘площадь’ (а не ‘место’); poemo ‘поэма’ (а не ‘стихотворение’); profesoro ‘профессор’ (а не ‘учитель’); rendevuo ‘свидание’ (а не ‘заседание’, ‘слет’, ‘конференция’); senco ‘смысл’ (а не ‘направление’); tempo ‘время’ (а не ‘погода’).

Lando, kiu ne estas sur la mapo

La lando Esperantujo. Ne ser^cadu tiun landon sur la mapo – ^gin ne notis la ^ciosciantaj geografoj. Kaj tamen Esperantujo ekzistas – ^gi etendi^gas sur la tuta terglobo, ^gin enlo^gas homoj de ^ciuj sociaj tavoloj – laboristoj kaj ^statestroj, lernejanoj kaj akademianoj; homoj de ^ciuj a^goj – de balbutantaj beboj ^gis centjaraj maljunuloj; homoj de ^ciuj nacioj kaj hatkoloroj; homoj de ^ciuj profesioj, okupi^goj, hobioj, interesoj, temperamentoj. Esperantujo estas la mondo en miniaturo. La mondo estas grandega kaj malfacile ^cirkarigardebla. Tra la prismo de Esperantujo estas pli facile ^cirkarigardi kaj kompreni la mondon.

Kio do unuigas la homojn en Esperantujo? Unue – la aspiro fortikigi la pacon kaj interkompreni^gon inter la popoloj. Due – la internacia lingvo Esperanto, kiu heredis ^cion plej bonan, logikan, esprimkapablan, kio ekzistas en naciaj lingvoj. Malgra tio, ke esperantujanoj lo^gas en Arkto kaj en tropikoj, sur montoj kaj sur Pacifikaj insuloj, sur ^ciuj kontinentoj, ili bonege komprenas unu la alian pro la admirinda unueco de la lingvo. Se en esperantlingvaj revuoj ne starus subskriboj sub artikoloj, oni ne kapablus difini la la stilo, en kiuj landoj lo^gas ties atoroj.

Centmiloj da esperantujanoj legas en la Internacia lingvo beletrajn, soci-politikajn, scienc-teknikajn librojn, centon da revuoj, askultas dekon da radiostacioj, rigardas spektaklojn kaj kinofilmojn, korespondas, kantas, parolas dum kongresoj kaj renkonti^goj, en tendaroj kaj kluboj. Esperanto estas ne simple lingvo, sed anka rimedo de pacbatalo; ^gi estas romantiko, ^gi estas interesa kaj utila ^satokupo.

En Esperantujo estas Akademio, kiu observas la evoluadon de la lingvo. Funkcias unui^goj la profesioj kaj interesoj – de sciencistoj, instruistoj, turistoj, fervojistoj, atomobilistoj, verkistoj, medicinistoj, filologoj, ^jurnalistoj, agrikulturistoj, po^stistoj, muzikistoj, filatelistoj, filozofoj, juristoj k. c. Pluraj landoj, inkluzive Sovet-Union, eldonis po^stmarkojn kun Esperanta teksto.

Insuletoj de Esperantujo estas ^cie, inkluzive la Tutmondajn festivalojn de la junularo kaj studentaro, en kies kadroj okazas esperantistaj renkonti^goj. Esperanto trovis uzon dum kelkaj lastaj Olimpiaj ludoj (Olimpikoj). Estas publikigitaj terminaroj kaj frazlibroj pri sportaj temoj.

Esperantujanoj estas fervoraj voja^gantoj. Nun, kiam vi legas tiujn ^ci liniojn, sur la tuta terglobo – en aviadiloj kaj trajnoj, en atobusoj kaj atomobiloj, sur ^sipoj kaj kameloj, kaj anka piede – movi^gas vivo^gojaj homoj kun insignoj en la formo de verdkolora steleto surbruste. Kaj kien ajn ili venas, ^cie ilin atendas la salutaj vortoj «Bonvenon, samideano!» kaj varma akcepto.