Зацюканы апостал

Макаёнак Андрэй

Сын. Чаго стаіш? Ану, давай!

Тата (усміхаецца). Яшчэ чаго не хапала…

Сын (строга, крычыць). Тата! Гэта прынцыпова! Як ты радуешся дзеду, так я буду радавацца табе! Ісус, сын Сірахаў, сказаў: «Почитающий отца будет иметь радость от детей своих и в день молитвы услышан будет». Перад тым як адмовіцца, падумай, тата. Мой дзядуля можа табе дапамагчы, але можа і пашкодзіць. Ён друг твайго генеральнага дырэктара, папа.

Дачка танцуе з

мамай і ўважліва, насцярожана назірае за псіхалагічным паядынкам паміж бацькам і сынам. Гэту насцярожанасць дачкі заўважыў бацька. Ён усміхнуўся і неахвотна пачынае танцаваць.

Дачка (заапладзіравала). Бра–а–ва! Малыш! Ты геній! Ты — Цэзар!!!

Малы падкруціў рэгулятар радыёлы. Магутна іграе аркестр. Тата набычыўся і рушыў да лесачак, на якіх сядзіць сын. Здаецца, бацька зараз сцягне малога за нагу, растопча, расшкуматае. Аж не! Ён з такою злосцю… пачаў танец. Павольна, з разваротам. У танец падключаюцца сын і дачка. А яны ўжо зусім па–сучаснаму, па–мадэрнаму. Ну і танец! Ай ды танец! Сын напявае нешта такое: «А бабуля з дзядуляй!..» Усе танцуюць ужо з поўнай душэўнай аддачай. Дачка падміргнула браціку, паказваючы на тату і маму, якія вытанцоўваюць адно перад адным. Малы насцярожыўся. Нават спалохаўся.

Сын (сястры). Усё гэта скарацечна.

Дачка (шчыра радуецца). Я–ак хо–ра–ша!!!

I раптам ён тыграм кінуўся на сястрычку. З дзікім крыкам. З гікам! Пакаціліся па падлозе. Шкуматы ляцяць. Тата і мама спыняюцца. Яны шакіраваны. Яны нічога не разумеюць. Кідаюцца разнімаць малых. Расцягваюць за ногі ў розныя куткі. Тата — сына, мама — дачку.

Мама. Што такое? Што такое? Вы звар’яцелі?

Тата. Што такое, сын? Што здарылася?

Дачка. Гэта ён! Гэта ён!

Сын. Я? Гэта ўсё ты! Гэта яна!

Дзеці, пераміргнуўшыся, зноў парываюцца адно да другога, але тата і мама адціскаюць іх у процілеглыя куткі.

Дачка. Што я табе зрабіла? Што? Што?

Мама. Што яна зрабіла?

Тата. Што яна зрабіла?

Сын. Іменна — што яна мне зрабіла? Нічога! I яшчэ хваліцца. А павінна ж яна мне хоць што–небудзь зрабіць? Як малодшаму брату. (Кідаецца да сястры.) Павінна ці не?..

Тата і мама стрымліваюць дзяцей.

Дачка. Я нічога табе не павінна! Нічога, нічога, нічога!

Мама. Дачушка, ён не вінаваты. Гэта ўсё ён! (Паказвае на тату.) Яго выхаванне! Яго навука! Гэта ж разбой! Хуліганства!

Тата адпускае сына і паварочваецца да мамы.

Тата. Гэта ўжо чорт

ведае што! Яна мяне віна–ваціць. У чым? (Скрозь зубы, са злосцю.) У чым я вінаваты?

Мама. А хто? Хто вінаваты, што ён расце бандытам? Ты яго вучыш.

Тата. Чаму я яго вучыў? Хіба я во цяпер чаму–небудзь вучыў яго? Гэта ж ён вучыў мяне… падвучыў танцаваць з табой.

Мама. Во–во! Ты і танцуеш пад яго дудку. Ён яшчэ падвучыць цябе задушыць каго–небудзь.

Тата. Я зраблю гэта зараз без яго навукі!

Тата і мама ідуць на збліжэнне, на таран. Але пільныя дзеткі не дапускаюць вялікага канфлікту. Яны — у плач. Равучы, яны расцягваюць бацькоў у процілеглыя куткі так, як толькі што бацькі рабілі з дзецьмі.

Дачка. Та–а–а–та–а!

Сын. Ма–а–а–ма–а!

Дзеці расцягваюць бацькоў.

Дачка. Ма–а–а–ма–а!

Сын. Та–а–а–та–а!

Дачка (гэтак жа, як брат). Ма–а–а–ма–а!

Тата (крычыць). Ці–і–х–а!

I наступае мёртвая цішыня.

Паўза. Ніяк не адсапуцца.

Сын. Ну, што? Уціхамірыліся? (Сястры.) А ты прарочыла прымірэнне! (Бацькам.) Вы ўжо забылі пра тэлеграму ад дзядулі. Ці вам гэта ўжо не цікава?

Мама. Ну, што там? Чытай!

Сын (чытае тэлеграму). «Сустракайце сёння сем трыццаць вечара». (Глянуў на гадзіннік.) Праваронілі! Усе глядзяць на свае гадзіннікі.

Дачка. А цяпер дзядуля выйшаў з самалёта і глядзіць наўкруга, шукае каго–небудзь з нас… А нас няма…

Сын. Ад нас патрабуюць павагі да бацькоў…

Мама. Чаго ж мы стаім! Трэба ж нешта рабіць.

Сын. Сустракаць трэба, мама.

Мама. Я ж і кажу. Ён, як заўсёды, будзе цягнуць якія–небудзь кошыкі з ласункамі, прысмакамі. Бабуля напакуе ўсяго. Сынок! Дачушка! Можа, вы пайшлі б яму насустрач? А я на кухні прыгатавала б…

Сын. Тата! Ты чуеш? Мама просіць цябе сустрэць дзеда.

Тата. Яна гэтага не сказала.

Сын. Яна не сказала, але падумала.

Тата. Ты чытаеш чужыя думкі?

Сын. Толькі ў мамы і таты. Тата, ты — джэнтльмен. У дзеда чамаданы…

Мама. I як заўсёды, ён прынясе што–небудзь…

Сын. Тата! Мама сказала, што дзед будзе частаваць цябе, як заўсёды, арыгінальнай закускай.

Тата (пачынае злавацъ). Не лічы мяне за дурня, сын! Я ўсё чую.

Сын. Тата, ты чуеш, але не разумееш. Між вамі няма ўзаемаразумення. I я перакладаю вам. Вы — іншаземцы.