Санэты
Шрифт:
Што й гонар твой я падзялю з табой.
97
Якой зімой здаваўся мне той час,
Пакуль цябе не бачыў я, мой дружа:
І Дзед Мароз хадзіў навокал нас,
І дні і ночы ускрывала сцюжа.
А сапраўды, было каля жніва,
Калі свой плён ледзь восень паднімае,
Нібыта тая сумная ўдава,
Што ад вясны цяжар вялікі
Ды для мяне патомства ўсё яе
Здавалася сям'ёй асірацелай,
Дзе ты — мне там і лета настае,
Цябе няма — і птушка б не запела.
Калі ж пачне — то цыркне, то замоўкне,
Ад песень тых і ліст на дрэвах жоўкне.
98
Вясной мы разышліся, ў той пары,
Калі з'явіўся красавік вясёлы,
Калі і ён, і бог Сатурн стары
З вясной спявалі і вадзілі кола.
Ні птушак спеў, ні водар веснавой,
Найлепшай самай, зіхатлівай краскі
Не ўзялі ўсё ж ткі ўлады нада мной,
Не памаглі ствараць і баяць казкі.
Не захапляў мяне ружовы цвет,
Не мілаваўся я лілейным цветам, -
Усё найлепшае, што мае свет,
На ўзор цябе і створана сусветам.
Хоць пачуваўся я, нібы зімой,
Я ў кветках бачыў вобраз ясны твой.
99
Фіялцы ранняй кінуў я дакор,
Што водар свой яна ў цябе украла,
Што сінь вачэй ўзяла ў цябе на ўзор
Для ўсіх валошак і для ўсіх фіялак.
Лілеі ўзялі белізну сваю
Ад рук тваіх, вынежных, незраўнаных.
Я сорам руж ніяк не утаю:
Ў цябе ўсе барвы іхнія забраны.
Адна ў дадатак да ўсяго ўзяла
І водар дзіўны ад твайго дыхання.
Затое кару жорсткую знайшла:
Ад слімака яна напэўна звяне.
І колькі б кветак я ні бачыў дзе, -
Што-небудзь кожная ў цябе крадзе.
100
Дзе муза? І чаму маўчыць яна
Аб тым, хто даў усю магутнасць ёй?
Ці, можа, ля чужога дзе акна
Складае спеў нікчэмнасці якой?
Вярніся! Стань і спевам адплаці
Таму, хто даў натхненне ў лепшы верш,
Мастацтва даў, што нас вядзе ў жыцці,
Дзеля якога ў свеце ты жывеш.
Уважна ўгледзься ты ў яго чало.
Калі заўважыш зморшчкі дзе на ім,
Паўстань на час, на ўсю няпраўду, зло,
А за разбой — кляймі
Праслаў хутчэй адвечную красу,
Пакуль не ўзняў час серп свой і касу.
101
Гарэзніца! Нашто марудзіш ты,
Не нарысуеш любага майго
З усім дабром, з зіхценнем пекнаты,
Чыё святло і на цябе лягло?
Ты адкажы: няўжо, на твой пагляд,
Не трэба цноце аніякіх фарб,
А алавок няўжо зусім не варт
Увекавечыць гэты дзіўны скарб?
Няўжо краса тады і прыгажэй,
Калі яе красой не назавеш?
Хоць залаты ёй створаць маўзалей,
А вечнасць дасць ёй твой цудоўны верш.
Каб час наступны бачыў прыгажосць,
Ягоны вобраз дай такім, як ёсць.
102
Люблю, але, бадай, маўчу пра тое,
Люблю мацней, а скажа хто — слабей.
Той прадае пачуцце залатое,
Хто пра любоў крычыць ля ўсіх дзвярэй.
Пачатак быў і ў нашага кахання,
Цябе вітаў я песняю сваёй,
Як Філамель, ад змроку да світання,
Пакуль не прыйдзе лета за вясной.
І не таму, што лета горш прадвесні,
Калі ноч моўкла, слухаючы спеў.
Увосень лес увесь спявае песні,
Акорды дзікія злятаюць з дрэў.
Замоўк і я, падобна Філамелі,
Каб песні ціхія прывабу мелі.
103
Якая муза бедная мая,
Калі ёй трэба праспяваць аб тым,
Хто лепш хваленняў нашых удвая
У натуральным выглядзе сваім.
Не дакарай, калі замоўкнем з ёй.
У люстра глянь. Аблічча ўбачыш там,
Якое надзвычайнай пекнатой
Вышэй таго, што я даваў ці дам.
Вялікі грэх прыняў бы на душу,
Сваёй хвалой заблоціўшы красу.
Я вобраз твой не ў вершы запішу,
Я лепш яго у сэрцы пранясу.
Папраўдзе, люстра больш табе дае,
Чым творы могуць перадаць мае.
104
Ты для мяне старэйшаю не станеш,
І ў першы дзень, і сёння — ты адна,
Хоць тры зімы зрывалі з дрэў убранні,
Якія ім прыносіла вясна,
Хоць тры вясны змяніліся на леты,