Кайту
Шрифт:
5
"Югалтып торма, кызым. Мин тиздн кайтып итрмен", – дип китс д тисе кайтмады. нисене зглнлрен караганда, ул тиз ген кайтмаячак иде. Хер, Тнзил зе д крде ич аны кемнр кулына элген. Авылдан чыкканчы ук кыйный башлаганнар икн, з ояларына алып кайткач, бернидн д тайчынып тормыйлар инде. Боларны уйласа, шулкадр кыен була, тамакка тер, кзг яшь тыгыла. зене бтен галмд берьялгыз, яклаучысыз калгандай хис итсе.
Хер, ялгызлык хист ген тгел иде. Тнзилне ахиртлре д бераз читлш башлады. тисе китеп бтен эш злрен елеп калгач, кызны буш вакыты бик булмады да. Сирк-саяк
– И, кызым… Икебез ген калдык хзер… – диде ул Тнзилне ччлреннн сыйпап, – Ахиртлрне д килгне юк, кршелр д керми башлады. зем керсм д йзлрен читк боралар.
Мен шунда игътибар итте Тнзил. Аны ахиртлре д гел йзлрен читк бора икн бит. зе аларны эзлп йлрен барган чакларда да нилре тизрк озатып ибрерг ашыга:
– Эшлре кп ле аны, уенга чыга алмый, бар е кайт, – дилр.
Барсына да Тнзилне тисен алып китлре сбпче икн. лл аралашырга куркалар, лл чынлап та дошман гаилсе дип уйлыйлар. Алай да, болай да булырга ммкин инде. ствен, нисен кн аралаш диярлек кнслрг чакыртып сорау алалар. Сиздермск тырышса да ул аннан хлсезлнеп, тшенкелекк бирелеп кайта. Ничек кен булмасын, ялгызлык чынбарлыкта иде.
бер кнне ишекне тибеп ачып ч кеше килеп керде. Кн курткадан булсалар да барыбер тисен алып киткн кешелр тркеменнн иде болар. Берсе нисене исем-фамилиясен сорады. Бу Тнзилг хтта кызык булып тоелды, кайда икнен белеп килгн бит инде, нрссен сорап торырга? Тик ул елмая алмады. Килчелр усал, катгый иде. Берсе шундук:
– Нрс белн шгыльлнсез? Советка каршы эшлисезме? – дип йне йлнеп чыкты.
– Гомерд д каршы булганыбыз юк, – дип акланды нисе, – Алла сакласын…
– Алла сакламый, – дип кистерде килче, – сез аллага ышанасызмы?
нисе ни йтерг белми тртелеп калды. Тик килче катгый иде:
– Аллага ышанасызмы?
Тнзил нисене аллага ышануын, кеше-кара крмгн чакларда дога укуын бел иде. Шул ук вакытта ул кн курткалы бндлрне дога укыган кешелрне яратмаганлыгын да алый. "Алла сакласын", – дип юкка ычкындырды нисе. Болар алдында алай ярамый иде. Хзер, н, ни йтерг белми аптырап тора.
– Ышанасымы аллага? – дип икерде килче.
нисе дшмде.
– Ярый, без ле бу хакта иркенлп сйлшербез, – дип ысылдады килче м иптшлрен борылды, – Тентегез, бер нрсне д читт калдырмагыз!
Тентчелр йне астын-ск китерде. тисене киемнрен, нисене клмклек ситсыларын, йдге китапларны, арурак савыт сабаларны капчыкларга тутырып алып чыгып киттелр. нисе:
– Тимгез. Совет властен савыт-саба да дошман тгелдер ич, – диюен килчелрне башлыгы клеп кен авап бирде:
– Ха-ха-ха! – м ул итди, кырыс, усал, котсыз кыяфтк кер барды да нисене каршысына, терл язып ук, килеп басты:
– Тиздн сезг боларны берсе д киркмячк, – дип ысылдады.
нисе бтн сз йтмде. Бары тик тентчелр киткч кен исгерп калган шикелле караватка килеп утырды да кычкырып елап ибрде.
Тентдн со бернич кн тг, нисе эштн исерек абыйлар шикелле алпан-тилпн атлап кайтып керде. Аны крг Тнзил куркып китте. Йзе шигн брге шикелле ыерылып тссезлнеп калган. Иреннре кгргн. Кзлренд – бушлык. Алар сиа карыйлар м бернрс д крмилрдер сыман. Пыяла шикелле. Куллары иелч дерелди.
– ни, – дип кочаклап алды аны кыз, – ни… Нрс булды? Авырыйсымы лл?
нисе караватка барып утырды да билгесезлекк тблеп тын калды. Шул килеш озак утырды. Кызы ничек кен зглнс д берни дип т авап бирмде. Кыймшанып та карамады. Озак утырды. Ярты мгелек узгач кына битараф тавыш белн:
– Эштн кудылар, – дип куйды, – Бора кысыла, кызым.
Тнзил ул тнд зк згеч тавышка уянып китте. Кайдан ишетел икн дип беркавем тылап ятты. нисе иде бу. Кыз шмг ут алды да карават янына килде. нисе капланып яткан да сулкылдый:
– И, ходаем, нилрг шулкадр залыйсы? зебезне кырау кебек кырды инде. Ичмасам, баламны бхетле ит.
Тнзил сак кына аны башыннан сыйпады:
– ни
нисе аны ишетмде.
– ни! – кыз катырак эндште.
нисе авап бирмде, бары тик елавыннан туктап чалкан йлнеп ятты да еш-еш сулый, ыгыраша башлады. Кыз аа ндшерг дип авызын ачкан иреннн катып калды. нисене кзлре йомык, ябык керфеклре арасыннан яшь саркыла. Тнзил башта берни аламыйча торды, алагач зене д кзлрен яшь эркелде. ни! Ул тшенд елый иде.
Бик сиздермск тырышса да нисе кз алдында кечереп, тссезлнеп калды. йдге эшлрг д кулы бармады бугай, эшлс д элекедй дртлнеп тгел, кирк булган чен ген эшлде. Ашауга да исе китмде. Бары тик Тнзилг ген игътибары артты, ирклде, назлады. Бер д юктан гына кочаклап алды, ччлреннн сыйпады. Тмлерк ризык булса, кызын сыйларга тырышты. Ара-тир моланып, ырлап та алды. Монсы кызга гап тоелды, моа кадр нисене ырлавын ишеткне юк иде бугай. рхлд, ул аны шундый матур тавышлыдыр дип башына да китерми иде.
бер тнд ишек шакыдылар. Алар лампага ут алдылар да бер млг тынып калдылар. Ишек кагу тагын кабатланды. Тагын… Торган саен ул катырак, тземсезрк булып ишетелде. Тнзилне башында шатлыклы уй ялтлап китте: "ти кайтты!" Моа кут биреп тышта ирлр тавышы ишетелде. Сзе алашылмады, тик ирлр тавышы икне билгеле иде. Тнзил сикереп торып ишекк ташланды. Калтыранган куллары белн келне ычкындырды. Ишект кренгн ир-атны ул кочаклап алырга зер иде. ти!..
Лкин ишектн узган ир-ат аны пордымсыз гына читк этрде д йг тте. Аны артыннан тагын ике ир иярде. Болар да кызга илтифат итеп тормадылар.
– Ниг ачмыйсыз? – дигн тавыш ишетелде й эченнн, – Ни белн шгыльлнсез?
– Йоклый идек, – диде нисе.
– ыеныгыз! – дип боерды алдан кергн ир, – Вакыт итте.
Бу сздн нисе бераз аптырап калды. ле анда, ле монда барып тотынды. Шул рвешле бераз тинтергч, ашыга-ашыга киен башлады.
– Туктале, барсы да зер иде бит… Тенчегем кайда иде со ле… – дип пышылдады зе.
– Баланы да зерлгез! – дип боерды ир.
Крер кзг кечкен булып тоелса да Тнзил инде бала тгел иде. Ул хзер кп нрслрне алый, кпне бел. Шуа нисене лгерен ктеп тормыйча зе киен башлады.
– ылырак киенегез, – диде керчелрне берсе, – Алмаш киемнр д алыгыз.
– зерлп куйдым барсын да… – нисене тавышы аклангандайрак чыкты, – Мен монда аз гына икмк калган иде, аны да алсам ярыймы?
Керчелрне берсе баш какты.
– Ярый, алыгыз. Баланы хзер к ашатсагыз да була.
нисе нрснедер исен тшергндй: