Левы рэйс
Шрифт:
IX
Маёр Юркавец, якому Корзун аднёс справаздачу аб сваёй паездцы ў Яснагорск яшчэ да абеду, выклікаў яго ў канцы дня.
— Што-небудзь дадаць можаш? — спытаў ён, прыціснуўшы Корзунавы паперы да стала.
— Не.
— Цёмны лес, — Юркавец як бы вывучаў нешта на твары свайго падначаленага. — Парасяты, ураджайнасць, кармы. — Ён наморшчыў лоб. Усё, што Корзун падрабязна і добрасумленна выклаў, ніякім бокам не стасавалася да крымінальнага вышуку.
— Мне самому гэта здаецца звычайнай газетнай інфармацыяй. — Корзун быў верны сабе: ацэньваў сваю працу, можа, стражэй за начальства.
— Якую, заўваж, няма падстаў утойваць. Наадварот, — Юркавец сёння разгаварыўся. — Абабурка, прымаючы цябе за журналіста, быў гатовы пахваліцца гэтымі лічбамі. Чым яны зацікавілі Рамейку, ты можаш сказаць? У саўгасе паказчыкі, падобна, горшыя. Але там і дырэктар новы, з яго строга пакуль не пытаюць. Што знайшоў у яго працы Рамейка! Што і з чым параўноўваў? Мы не ведаем. Каму мог спатрэбіцца блакнот з лічбамі, якія, напэўна, друкаваліся ў раённай газеце? Баюся, нікому…
Корзун слухаў і думаў, што і сёння Юркавец хутчэй за ўсё не разгаварыўся, а проста разважае сам з сабой, аднак прысутнасць падначаленага прымушае яго рабіць гэта ўголас.
— Ты ўпэўнены, што і Абабурка і Рабека сказалі праўду. Я таксама не маю падстаў сумнявацца ў гэтым. Так што прыйдзецца пагадзіцца з табой: камандзіровачнае пасведчанне і блакнот згубіліся выпадкова, — маёр расклаў веерам спісаныя круглым роўным Корзунавым почыркам лінаваныя лісты. — Толькі зрабі яшчэ ласку, Аляксандр, схадзі ў абласное ўпраўленне сельскай гаспадаркі. Хай спецыялісты скажуць, прывёз ты інфармацыю ці яшчэ што.
Юркавец быў вопытным супрацоўнікам крымінальнага вышуку. Корзун пераканаўся ў гэтым яшчэ раз, атрымаўшы добры ўрок. Маёр падказаў яму, што ў пытанні, у якім ты не разбіраешся, нельга накладацца толькі на свае сілы.
Раззлаваны на сябе, Корзун адправіўся ва ўпраўленне сельскай гаспадаркі, выпісаўшы папярэдне паказчыкі абедзвюх гаспадарак на асобны лісцік.
Старшым заатэхнікам Мухінай, да якой Корзуну параілі звярнуцца, аказалася жанчына сярэдніх гадоў, з выгляду заклапочаная, стомленая. Побач з яе сталом з-за шторы вытыркаўся кончык прадуктовай сумкі з малочнымі бутэлькамі, якую яна паставіла на падаконнік, каб у цёплым пакоі да вечара не пракісла малако. Корзун адзначыў просценькую стрыжку, выцвілую шэрую кофтачку і падумаў, што наўрад ці дапамогуць яму тут. У жанчыны, відаць, сям'я, процьма хатніх турбот, якія цягнуцца за ёю і на працу. Дзе ўжо ёй ламаць галаву над яго пытаннем, якое ён не ведае, як задаць, і да таго ж не ведае, што хацеў бы пачуць у адказ. У такой сітуацыі ён апынуўся ўпершыню.
Жанчына ўзяла паперку. Чытаючы, раз-пораз кідала хуткія позіркі на Корзуна, і ён пачаў ужо апасацца, што менавіта яго асоба цікавіць старшага заатэхніка болей, чым просьба, — не часта людзям даводзіцца сустракацца з сышчыкамі. Нарэшце яна дачытала.
— Дык што вы хацелі пачуць? — яна не разумела, чаму гэты інспектар лезе ў іх, спецыялістаў сельскай гаспадаркі, сферу.
Каб ён мог растлумачыць сваю патрэбу! Гэта было кепска, вельмі кепска. Мухіна магла падумаць, быццам ад яе нешта ўтойваюць, пакрыўдзіцца і тады, каб адчапіцца, сказаць першае, што прыйдзе ў галаву. Напэўна, у яго позірку ці выразу твару прамільгнула разгубленасць, бо жанчына спачувальна ўсміхнулася і пачала сама, без падказкі:
— Саўгас — сярэдні. Я бывала ў ім. Але, упэўнена, неўзабаве гэта гаспадарка стане добрай. Дырэктар — з галавой, правільна гаспадарыць. У іх неблагія ўраджаі, значыць, будзе чым карміць жывёлу, — яна інтуітыўна ўзяла правільны тон у размове, Корзун пакуль разумеў усё. — Тое, што вы паказалі па саўгасе, у мяне пытанняў не выклікае, для сябе, вядома. «Зялёны Бор»… Спецыялізацыя — свінагадоўля…
Корзуну здалося, што нешта не дае ёй гэтак жа катэгарычна, як пра саўгас, гаварыць пра «Зялёны Бор». Ці не таму, што сама ў калгасе не была? Павагаўшыся, ён рашыў дапамагчы:
— Вас нешта бянтэжыць?
Яна зноў усміхнулася бледнымі ненафарбаванымі губамі, адмоўна пакруціла галавой:
— Бадай, наадварот, прыемна дзівіць. Па дваццаць шэсць парасят ад асноўнай свінаматкі — гэта ці не рэспубліканскі рэкорд!
— Дзіва што Абабурка карэспандэнтаў зазывае.
— Іхні заатэхнік? Абыходлівы малады чалавек. Ведае, што рабіць. Не глядзіце, што яны кармоў мала вырошчваюць. Абабурка, не сеяўшы, умее ўраджаі браць.
— Але ж гэта, відаць, не зусім законна?
— Скажыце лепш — неэтычна. Ды што паробіш. Мы тут таксама не без слабасцяў. Як адмовіш чалавеку, які каму камплімент скажа, каму ў дзень нараджэння — чый трэба, помніць — кветкі або цукеркі прэзентуе, а каму і што іншае паднясе ці дастане. Вось і даём, вядома, за кошт іншых, не такіх рахманых.
— Бог з ім, з Абабуркам, ён — ваш, упраўлення, я хачу сказаць, клопат, — Корзун вярнуў размову ў ранейшае рэчышча. — Вы мне скажыце, пра што, напрыклад, вы пыталіся б у калгасе, калі б зацікавіліся свінагадоўляй? — і раптам адчуў, што нарэшце намацаў стрыжань, вакол якога павінен закручваць размову.
— Думаю, тэхналогія, пра якую я абавязкова папытала б, вам не патрэбна. Хаця тых шэсць-восем лішніх парасят, якія яны атрымліваюць на свінаматку ў параўнанні з сярэдняй масай гаспадарак, з'ява цікавая і, напэўна, павучальная. Але ж вы, спадзяюся, не збіраецеся мяняць прафесію?
— Ад вас залежыць, — Корзун павесялеў: «хатняя гаспадыня», як ён паспеў ужо ахрысціць яе ў думках, аказалася разумніцай. — Раптам сагітуеце.
— Э-э, не варта, да Абабуркі вам далёка.
— Што праўда, то праўда, — Корзун зноў успомніў, як спрытна надоечы падсек яго «абыходлівы чалавек» ля тэатра, і ўздыхнуў.
— Не шкадуйце, — жанчына махнула рукой. Ёй было лёгка адмахвацца, яна не здагадвалася, аб чым былі яго думкі зараз. — Дык вось, — яна пастражэла, — вернемся да нашых бараноў, як некалі любілі гаварыць, ці, што больш надзённа, да нашых свіней. Вашы лічбы па «Зялёнаму Бору» мала што гавораць. Ведаеце, ёсць гаспадарнікі, ды і журналісты, бывае, грашаць гэтым, якія любяць біць лічбамі. Вывезлі дзесяць тысяч тон угнаенняў, надаілі сто тысяч кілаграмаў малака! Гучыць, праўда? Але ў нашым свеце ўсё адноснае, і часам за вялікімі, здавалася б, лічбамі хаваюцца слабыя вытворчыя паказчыкі. Так і ў «Зялёным Бары». Прадукцыі быццам бы даюць нямала, а раскласці яе на зямельную плошчу, і атрымаецца, што далёка гэтаму калгасу да перадавых. Не вельмі туманна я «чытаю лекцыю»? — жанчына ажывілася, вочы ў яе заблішчалі. Хатнія клопаты — клопатамі, іх не адкінеш, але ёсць яшчэ і праца, якую яна вельмі любіць.