Левы рэйс
Шрифт:
У сваім пакоі Корзун узяў быў у рукі томік з «Новай зямлёй». Гэту паэму ён вельмі любіў, часта перачытваў, прычым неабавязкова з пачатку, а адкрываў на любой старонцы. І кожны раз яго здзіўляла і захапляла незвычайная назіральнасць паэта, уменне праз маленькія, нязначныя паасобку штрышкі і дэталі намаляваць карціну, вобраз, час. Але сёння не чыталася, не далі ўчарашнія падзеі, яны нібы вярнуліся і цяпер непакоілі, прымушалі думаць толькі пра іх.
Яшчэ надоечы здавалася, што віноўнік гібелі Рамейкі ўжо ў руках. Адзін штрышок, і Кунцэвічу не выкруціцца. Таму і задаваў яму тыя калючыя пытанні. Цяпер Пратасеня, напэўна, зробіць за іх вымову. Корзун пачухаў патыліцу. Па шчырасці, вымову ён заслужыў. Бо палез у бойку наскокам, бы зухаваты кавалерыст, хаця бачыў, што цвёрдых доказаў не мае. Паспадзяваўся на інтуіцыю, падмацаваную пэўнымі данымі. Але, як на цвярозую галаву, на жаль, ускоснымі.
Алесь падняўся з ложка, сеў на тумбачку ля акна. Насупраць будаваўся шматпавярховы дом. Сёння быў выхадны, і на будоўлі не снавалі муляры, не гудзелі машыны. І вежавы кран знерухомеў, як бацян на балоце, падпільноўваючы здабычу. Гэты кран раптам здаўся Алесю падобным на яго: абодва закансервіраваныя і абодва праз два дні павінны ажыць. Ды крану што. У панядзелак зрушыць з месца. А вось ён, Корзун, наўрад ці. Аднак, справа нават не ў гэтых двух днях, вызначаных Юркаўцом. І нават не ў яго, Корзуна, самалюбстве. За дапушчанымі, можа, памылкамі стаяў людскі лёс. І гэта прыгнятала больш за ўсё.
Праўда, Корзун пакуль не збіраўся ўзнімаць рукі. Ён лічыў, што проста часова вымушаны адступіць на зыходную пазіцыю, з якой зноў пойдзе наперад, толькі на гэты раз больш падрыхтаваным.
Дык дзе дапушчана памылка? Быў час, калі Корзун не на жарт падазраваў у забойстве Абабурку. Шукаючы доказаў яго віны, ён неспадзявана выйшаў на Кунцэвіча. Нарыхтоўшчык адразу здаўся яму больш вартым увагі. Надта розныя былі яны. Абабурка імпульсіўны, гэта так. Але ён балбатун, шаркун, як некалі трапна ацаніў яго той жа Кунцэвіч. І не адчуваецца ў ім жорсткасці, без якой на забойства не пойдзе нават адпеты злодзей. Да таго ж такое забойства не ажыццявіш раптам, яго трэба падрыхтаваць, а ў Абабуркі не было, здаецца, на гэта часу. Аднак, бадай, самае галоўнае, ён і цяпер ахвотна ўспамінае Рамейку, паводзячы пры гэтым сябе зусім натуральна.
У Кунцэвіча прычын апасацца журналіста было не меней, чым у яго хаўрусніка. І жорсткасці ў Кунцэвіча хапае. І тэхнічны бок забойства яму лягчэй забяспечыць, чым Абабурку — меў і час і транспарт. Праўда, пра нябожчыка і ён гаворыць зусім спакойна. Так што і да яго не падкапаўся б, каб не паездка ў Пцічкавічы, якая была яму непатрэбная і пра якую ён не сказаў чамусьці праўды.
І вось новы паварот. Адкуль узяўся на Рамейкавым партманеце след Абабуркавага пальца? Гэты адбітак надта сур'ёзны доказ, каб не браць яго ў разлікі. І разам з тым Корзуну ён здаваўся не надта пераканаўчым, захацеўшы, яму можна было даць тлумачэнне, якое суд, напэўна, прыме.
Нізкае сонца светлым крайчыкам бліснула з-за цаглянай кладкі недабудаванай камяніцы. У пакоі пасвятлела, стала ўтульней, цяплей. Корзун зажмурыўся і перасеў да стала, з прыкрасцю думаючы, што на вуліцы зараз вельмі добра, што можна зайсці да Светкі і выцягнуць зноў яе на прагулку або, можа, нават расстарацца на лыжы і махнуць куды-небудзь далёка-далёка. Ён уздыхнуў і ўпарта сціснуў рукамі скроні — не да прагулак.
Корзун прымусіў сябе пераключыцца з сонечнай вуліцы на Кунцэвіча з Абабуркам. Што, калі ён памыляецца, і ні адзін, ні другі да забойства дачынення не маюць? Аднак і гэта ўсё роўна трэба або даказваць, або абвяргаць фактамі. Бо над Абабуркам навіс хісткай скалой адбітак яго пальца, а над Кунцэвічам — мана з Пцічкавічамі. І наогул, можа быць і так, што яны вінаватыя абодва і ўмела блытаюць сляды. Алесь некаторы час і так, і сяк круціў гэту думку і ўрэшце адкінуў яе. Змова патрабавала яшчэ больш часу. Так што дзейнічаў хтосьці адзін. Абабурку, безумоўна, правераць яшчэ раз без яго, Корзуна. А ён тым часам возьмецца за Кунцэвіча. Некаторыя меркаванні з'явіліся.
Корзун узяў чысты ліст паперы і пачаў вычэрчваць план гарадка. У апошнія дні, як прадбачыў, што спатрэбіцца, шмат блукаў па вуліцах і ведаў, дзе і што знаходзіцца.
На Чыгуначнай Кучаронак наехаў на Рамейку, на вуліцы Навасёлаў жыве Кунцэвіч, на Падгорнай яго бачылі ў санях… Паводле Корзунавай версіі, там Кунцэвічу не было чаго рабіць: пераезд у процілеглым баку. Так што выходзіць, быццам нарыхтоўшчык не ездзіў і не вазіў туды Рамейку… Алібі? Неблагое.
Яшчэ адна пятля на Абабуркаву шыю? Няўжо нарыхтоўшчык такі хітрун, няўжо нават друга не шкадуе? Ды пра што гаворка, такія нават украдзенай разам капейкі адзін аднаму не перададуць, а тут жыццём пахне. Толькі вось Абабурка пакуль Кунцэвіча не вельмі топіць, толькі ў дробязях прызнаецца. Затое Кунцэвіч… На словах — пароўну карайце, а сам непрыкметна стараецца галоўнае на чужы карак пераваліць. Корзун ад агіды міжволі перасмыкнуў плячамі. І падумаў, што не аддасць распрацоўку сваёй версіі Пратасеню і мясцовым сышчыкам, сам давядзе яе да ладу.
— Саша, вас да тэлефона! — пастукала ў дзверы Падабедава.
«Няўжо маёр Юркавец? — падумаў Корзун. — Няўжо выклікаюць дамоў?» Адчуваючы прыкрасць, пайшоў у адміністратарскі пакой.
Званіў, аднак, Пратасеня, і ў Корзуна адлягло на сэрцы.
— Нудзішся? — пытаў ён. — То давай да мяне.
— Сёння выхадны, — весела загаварыў Корзун, — маю я права на адпачынак, маю?
— Я цябе, можа, на бліны клічу, для выхаднога самы раз.
— Люблю бліны, з салам, маслам, смятанай і без яе, — плёў Корзун у трубку, чакаючы, калі Падабедава зачыніць за сабой дзверы. — Аркадзь Міхайлавіч, я сёння якраз успомніў, што я аператыўнік, а не следчы. Не, ад бліноў не адмаўляюся. Што вы, хто іх для мяне яшчэ напячэ? Але спачатку папрацую.
Падгорная вуліца была недалёка ад гасцініцы. Корзун дайшоў да яе хвілін за дзесяць. Старыя драўляныя хаты з маленькімі вокнамі — такіх цяпер ніхто не робіць; кантора гаргазу — арганізацыя новая, яшчэ не паспела адбудавацца па-сучаснаму; пустэча з рэшткамі цаглянага падмурка — відаць, будыніну ці разбурылі, ці перавезлі на другую сядзібу, і побач некалькі замкнёных хлявоў.
Вуліца як вуліца. Корзун прайшоўся з канца ў канец і выйшаў на невялікую заасфальтаваную плошчу, спыніўся перад будынкам з бетону і шкла. Чорная шыльда горда абвяшчала залатымі літарамі: «Спартыўны комплекс». А трохі ніжэй было пазначана, калі працуе басейн, гімнастычная зала, валейбольная…
Корзуну ўспомніўся свой гарадок. Тады яны, вучні, фізкультурай маглі займацца толькі ў цеснай школьнай зале, а пра басейн нават не марылі. А цяпер у звычайным раённым цэнтры — спартыўны комплекс! Хутка бяжыць час, але яшчэ хутчэй мяняецца аблічча гарадоў і пасёлкаў. Ён пастаяў, пачытаў афішы, якія паведамлялі аб спаборніцтвах, і павярнуў назад. Быў час ісці да Пратасені. Але яшчэ раней трэба было завярнуць у райаддзел. Сякія-такія думкі з'явіліся, іх неабходна праверыць. Тым болей што дзяжурыў сёння сам начальнік аддзялення крымінальнага вышуку капітан Шабуня.
— Здаволены? — сустрэў ён Корзуна. Лічыў, што цяпер справа, нарэшце, закончыцца.
— Прагрэс рухаюць скептыкі, капітан, — адказаў Корзун, — так што пазбягай заспакоенасці. А каб ты не заснуў у шапку, вось табе заданне: знайдзі зацятага аматара спорту. Хай паводзіць мяне па гарадку. Гадзіны праз дзве.
Шабуня паціснуў плячамі. І таму ўвесь яго выгляд нібы казаў: табе так хочацца — дастаўлю, і не толькі аматара спорту, а спатрэбіцца — і музыканта, і шаўца з краўцом, і наогул, каго хочаш. Корзун пасміхнуўся, падумаўшы, што капітан няйначай цяпер будзе ламаць галаву, стараючыся даўмецца, якая такая патрэба ўзнікла ў інспектара абласнога ўпраўлення. Бо ён сам, Корзун, не супакоіўся б, пакуль не адгадаў бы ў падобным выпадку чужую задуму. Здарэнне ж адбылося ў Лясным, следства працягвалася, і начальніку крымінальнага выпуску не павінна быць абыякава, як і чым яно скончыцца.