Падарожжы Гулівера
Шрифт:
У школе дзеці сядзелі за партамі і пісалі. Яны пісалі не так, як мы — злева направа, не так, як арабы — справа налева, не так, як кітайцы — зверху ўніз, а па-ліліпуцку — накасяк, з аднаго ражка ў другі.
Ступіўшы яшчэ крокі тры, Гулівер апынуўся каля імператарскага палаца.
Палац, акружаны падвойнай сцяной, знаходзіўся ў самым цэнтры Мільдэнда.
Цераз першую сцяну Гулівер пераступіў, а цераз другую не мог: сцяна была ўпрыгожана высокімі вежамі, і Гулівер пабаяўся іх разбурыць.
Ён спыніўся між дзвюх сцен і задумаўся: у палацы яго чакае сам імператар, а ён не можа туды прабрацца. Што ж рабіць?
Гулівер вярнуўся да сябе ў замак, узяў дзве табурэткі і зноў пайшоў да палаца.
Падышоўшы да знадворнай сцяны палаца, ён паставіў адну табурэтку пасярод вуліцы і стаў на яе абедзвюма нагамі.
Другую табурэтку ён узняў над дахамі і асцярожна паставіў за сцяну, проста ў імператарскі парк.
Пасля гэтага ён лёгка пераступіў цераз абедзве сцяны — з табурэткі на табурэтку, — не зваліўшы ніводнай вежы.
Перастаўляючы табурэткі ўсё далей і далей, Гулівер дайшоў па іх да пакояў яго вялікасці.
Імператар праводзіў у гэты час ваенную нараду са сваімі міністрамі. Убачыўшы Гулівера, ён загадаў шырока расчыніць акно.
Увайсці ў залу Гулівер, зразумела, не мог. Ён лёг на двары і прыклаў вуха да акенца.
Міністры абмяркоўвалі, калі найбольш выгадна пачаць вайну з варожай імперыяй Блефуску.
Адмірал Скайрэш Балгалам устаў са свайго крэсла і далажыў, што флот непрыяцеля стаіць на рэйдзе і, відаць, чакае толькі спадарожнага ветру, каб напасці на Ліліпуцію.
Тут Гулівер не вытрымаў і перабіў Балгалама. Ён спытаў у імператара і міністраў, за што, уласна кажучы, збіраюцца ваяваць дзве такія вялікія і слаўныя дзяржавы.
З дазволу імператара дзяржаўны сакратар Рэльдрэсель адказаў на пытанне Гулівера.
Справа была такая.
Сто гадоў таму назад дзед цяперашняга імператара, у той час яшчэ наследны прынц, снедаючы, разбіў яйка з тупога канца і шкарлупінай парэзаў сабе палец.
Тады імператар, бацька наследнага прынца і прадзед цяперашняга імператара, выдаў указ, у якім забараніў жыхарам Ліліпуціі пад страхам смерці разбіваць вараныя яйкі з тупога канца.
З таго часу ўсё насельніцтва Ліліпуціі падзялілася на два лагеры — тупаканечнікаў і востраканечнікаў.
Тупаканечнікі не захацелі падпарадкавацца ўказу імператара і ўцяклі за мора, у суседнюю імперыю Блефуску.
Ліліпуцкі імператар запатрабаваў, каб блефускі імператар пакараў уцекачоў. Аднак імператар Блефуску не толькі не пакараў іх, але нават узяў да сябе на службу.
З таго часу паміж Ліліпуціяй і Блефуску ідзе няспынная вайна.
– І вось наш магутны імператар Гальбаста Мамарэн Эўлем Гердайла Шэфін Молі Олі Гой просіць у вас, Чалавек-Гара, дапамогі і саюзу, — так закончыў сваю прамову сакратар Рэльдрэсель.
Гуліверу было незразумела, як гэта можна ваяваць за выедзенае яйка, але ён толькі што даў клятву і гатовы быў яе выканаць.
14
Блефуску — гэта выспа, аддзеленая ад Ліліпуціі даволі шырокім пралівам.
Гулівер яшчэ не бачыў выспы Блефуску. Пасля ваеннай нарады ён пайшоў на бераг, схаваўся за ўзгоркам і, дастаўшы з патайной кішэні падзорную трубу, пачаў разглядаць непрыяцельскі флот.
Аказалася, што ў блефускуанцаў роўна пяцьдзесят ваенных караблёў, астатнія судны — транспартныя.
Гулівер адпоўз далей ад узгорка, каб з блефускуанскага берага яго не заўважылі, устаў на ногі і пайшоў у палац да імператара.
Там ён папрасіў, каб яму вярнулі з арсенала нож і прывезлі як мага больш самых моцных вяровак і самых тоўстых жалезных палак.
Праз гадзіну возчыкі прывезлі канат таўшчынёй з нашу аборку і жалезныя палкі, падобныя на вязальныя пруткі.
Гулівер усю ноч праседзеў перад сваім замкам — гнуў з жалезных пруткоў кручкі і плёў вяроўкі — па тузіну разам. Да раніцы ў яго было пяцьдзесят моцных канатаў з пяццюдзесяццю кручкамі на канцах.
Перакінуўшы канаты цераз плячо, Гулівер пайшоў на бераг. Ён зняў кафтан, чаравікі, шкарпэткі і ступіў у ваду. Спачатку ён ішоў уброд, на сярэдзіне праліва паплыў, потым зноў пайшоў уброд.
Менш чым праз паўгадзіны Гулівер дабраўся да блефускуанскага флоту.
— Плывучая выспа! Плывучая выспа! — закрычалі матросы, убачыўшы ў вадзе велізарныя плечы і галаву Гулівера.
Ён працягнуў да іх рукі, і матросы, не памятаючы сябе ад страху, пачалі скакаць з бартоў у мора. Як жабкі, плюхаліся яны ў ваду і плылі да свайго берага.
Гулівер зняў з пляча вязку канатаў, зачапіў усе насы баявых караблёў кручкамі, а канцы канатаў звязаў у адзін вузел.
Толькі цяпер блефускуанцы зразумелі, што Гулівер хоча забраць іх флот.
Трыццаць тысяч салдат разам нацягнулі свае лукі і пусцілі ў Гулівера трыццаць тысяч стрэл. Больш за дзвесце з іх трапіла яму ў твар.
Кепска давялося б Гуліверу, калі б у яго ў патайной кішэні не было акуляраў. Ён хуценька надзеў іх і закрыў ад стрэл вочы.
Стрэлы стукалі аб шкло акуляраў, упіваліся яму ў шчокі, лоб, у падбародак, але Гуліверу было не да гэтага. Ён з усяе сілы тузаў за канаты, упіраўся ў дно нагамі, а блефускуанскія караблі не краналіся з месца.
Нарэшце Гулівер зразумеў, у чым справа. Ён дастаў з кішэні нож і па чарзе перарэзаў якарныя канаты, якія трымалі караблі на прычале.
Калі апошні канат быў перарэзаны, караблі загайдаліся на вадзе і ўсе, як адзін, паплылі за Гуліверам да берагоў Ліліпуціі.
Усё далей адыходзіў Гулівер, і ўслед за ім плылі блефускуанскія караблі і блефўскуанская слава.
15
Імператар Ліліпуціі і ўсе яго прыдворныя стаялі на беразе і глядзелі ў той бок, куды паплыў Гулівер.