Падарожжы Гулівера
Шрифт:
Але нечакана карабель стаў цячы. Давялося выгрузіць тавары і распачаць рамонт. А тут яшчэ капітан Нікалс захварэў цяжкай ліхаманкай.
Карабельны доктар Гулівер уважліва агледзеў хворага капітана і вырашыў, што яму нельга плысці далей, пакуль ён зусім не паправіцца.
Так «Адвенчар» і зазімаваў каля мыса Добрай Надзеі.
Толькі ў сакавіку 1703 года на караблі зноў былі ўзняты ветразі, і ён шчасліва дайшоў да Мадагаскарскага праліва.
19 красавіка, калі карабель быў ужо недалёка ад выспы Мадагаскар, лёгкі заходні вецер
Дваццаць дзён карабель гнала на ўсход. Уся каманда змучылася і марыла толькі аб тым, каб гэты ўраган нарэшце сціх.
І вось настаў поўны штыль. Цэлы дзень на моры было ціха, і людзі пачалі ўжо спадзявацца, што ім удасца адпачыць. Але капітан Нікалс, бывалы марак, які не раз плаваў у гэтых водах, з недаверам паглядзеў на прыціхлае мора і загадаў мацней прывязаць гарматы.
— Надыходзіць шторм! — сказаў ён.
Сапраўды, на другі ж дзень узняўся моцны, шквалісты вецер. З кожнай мінутай ён станавіўся ўсё мацнейшы і мацнейшы, і нарэшце ўсхадзілася такая бура, якой яшчэ не бачыў ні Гулівер, ні матросы, ні сам капітан Джон Нікалс.
Ураган бушаваў шмат дзён. Шмат дзён змагаўся «Адвенчар» з хвалямі і ветрам. Умела манеўруючы, капітан загадваў то ўзняць ветразі, то спусціць іх, то ісці з ветрам, то легчы ў дрэйф.
У рэшце рэшт «Адвенчар» выйшаў пераможцам з гэтай барацьбы. Карабель быў добры, правіянту хапала, каманда здаровая, вынослівая і ўмелая. Адно толькі было дрэнна: на караблі канчаліся запасы прэснай вады. Трэба было папоўніць іх. Але як? Дзе? За час буры карабель так далёка аднесла на ўсход, што нават самыя старыя і бывалыя маракі не маглі сказаць, у якую частку свету іх закінула і ці ёсць паблізу зямля.
Усе былі ўстрывожаны не на жарт і з непакоем чакалі слова ад капітана.
Але вось нарэшце юнга, які стаяў на мачце, убачыў удалечыні зямлю.
Ніхто не ведаў, што гэта такое — вялікая зямля ці выспа. Пустынныя скалістыя берагі былі незнаёмы нават капітану Нікалсу.
На другі дзень карабель падышоў так блізка да зямлі, што Гулівер і ўсе маракі маглі выразна разгледзець з палубы доўгую пясчаную касу і бухту. Але ці была яна дастаткова глыбокай, каб у яе мог увайсці такі вялікі карабель, як «Адвенчар»?
Асцярожны капітан Нікалс не адважыўся без лоцмана ўводзіць свой карабель у не вядомую нікому бухту. Ён загадаў кінуць якар і паслаў на бераг баркас з дзесяццю добра ўзброенымі матросамі. Матросам далі з сабой некалькі пустых бочак і даручылі прывезці прэснай вады, калі толькі ім удасца знайсці дзе-небудзь непадалёк ад берага возера, рэчку ці ручай.
Гулівер папрасіў капітана адпусціць і яго на бераг разам з матросамі.
Капітан добра ведаў, што яго вучоны спадарожнік для таго і выправіўся ў далёкае падарожжа, каб пабачыць чужыя краіны, і ахвотна адпусціў яго.
Хутка баркас прычаліў да берага, і Гулівер першы выскачыў на мокрыя камяні. Навокал было пуста і ціха. Ні лодкі, ні рыбацкай хаціны, ні ляска ўдалечыні.
У пошуках прэснай вады матросы разбрыліся па беразе, Гулівер застаўся адзін. Ён пайшоў наўздагад, з цікаўнасцю аглядаючы новыя мясціны, але не ўбачыў нічога цікавага. Усюды — направа і налева — цягнулася бясплодная, скалістая пустыня.
Стомлены і незадаволены, Гулівер пайшоў назад.
Мора распасціралася перад ім суровае, шэрае, няветлівае. Гулівер абышоў нейкі велізарны камень і раптам спыніўся, спалоханы і здзіўлены.
Што такое? Матросы ўжо сядзелі ў баркасе і з усяе сілы грэблі да судна. Як жа гэта яны маглі пакінуць яго аднаго на беразе? Што здарылася?
Гулівер хацеў закрычаць, паклікаць матросаў, але язык у роце быццам акамянеў.
І не дзіўна. З-за прыбярэжнай скалы раптам выйшаў чалавек вялізнага росту — сам не меншы за скалу — і пагнаўся за лодкай. Мора ледзьве даходзіла яму да каленяў. Ён рабіў велізарныя крокі. Яшчэ некалькі такіх крокаў, і ён схапіў бы баркас за карму. Але, мусіць, вострыя камяні на дне заміналі яму ісці. Ён спыніўся, махнуў рукой і павярнуў да берага.
У Гулівера ад жаху закружылася галава. Ён упаў на зямлю, папоўз між камянёў, потым усхапіўся на ногі і стрымгалоў пабег, сам не ведаючы куды.
Ён думаў толькі аб тым, дзе б схавацца ад гэтага страшнага вялізнага чалавека.
2
Нарэшце ўзбярэжныя пяскі і камяні засталіся далёка ззаду.
Задыхаючыся, Гулівер узбег па схіле крутога ўзгорка і азірнуўся. Навокал усё было зелена. З усіх бакоў яго абступалі гаі і лясы.
Ён спусціўся з узгорка і пайшоў па шырокай дарозе. Справа і злева суцэльнай сцяной стаяў густы лес — гладкія голыя ствалы, прамыя, як у соснаў.
Гулівер задраў галаву, каб паглядзець на верхавіны дрэў, і ажно ахнуў. Гэта былі не сосны, а сцябліны ячменю вышынёй з дрэва!
Напэўна, была пара жніва. Спелыя зярняты велічынёй з вялікую яловую шышку раз-пораз балюча білі Гулівера па спіне, па плячах, па галаве. Гулівер прыбавіў крок.
Ён ішоў, ішоў і нарэшце дабраўся да высокай агароджы. Агароджа была разы ў тры вышэйшая, чым самыя высокія сцябліны, і Гулівер ледзь мог разгледзець яе верхні край. Трапіць з гэтага поля на суседняе было не так лёгка. Для гэтага трэба было спачатку ўзабрацца па каменных замшэлых прыступках, а потым пералезці цераз вялікі, урослы ў зямлю камень.
Прыступак было ўсяго чатыры, але кожная з іх была нашмат вышэйшая за Гулівера. Толькі стаўшы на дыбачкі і высока ўзняўшы рукі, ён з цяжкасцю мог дацягнуцца да краю ніжняй прыступкі.
Нечага было і думаць падняцца па такой лесвіцы.
Гулівер вырашыў уважліва агледзець агароджу: ці няма ў ёй хоць якой-небудзь шчылінкі ці адтуліны, праз якую можна было б выбрацца?
Шчылінкі не было.
І раптам на верхняй прыступцы лесвіцы з'явіўся велізарны чалавек — яшчэ большы за таго, што гнаўся за баркасам. Ростам ён быў не меншы за пажарную вышку!