Маленькая балерына
Шрифт:
І яшчэ не бачыла яна таго, як людзі выйшлі з пад'езда і разам з імі выйшаў Антон Набатаў. Павярнуўся да дзвярэй і з пяшчотай сказаў камусьці:
Я скора вярнуся, любая… Не плач…
Яна нічога не чула. Яна спала.
…Антон паехаў у далёкую камандзіроўку. Але жыццё не змяніла сваёй плыні. Былі маленькія гароты, былі маленькія радасці. Радасцяў было больш.
А скора прыйшла і вялікая радасць. Нісоўскі аб'явіў ім, што за выключныя поспехі некаторыя з хлопцаў і дзяўчат атрымалі права ўдзельнічаць
У машыне Ніна апынулася разам з Віцькам. Цемра машыны пахла пылам і парфумай, слізгала насустрач шумлівая вуліца, раўлі клаксоны сустрэчных машын. Але Віцька рабіўся больш і больш змрочны, назіраючы за вясёлым патокам людзей.
Як справа з Іванам Мікалаевічам? — спытала яна.
Віцька глянуў на яе твар і пабачыў на ім такі ззяючы, такі шчаслівы выраз, пабачыў такія даверлівыя вочы, што толькі глуха кашлянуў.
Адпусцілі, змрочна сказаў ён.
Вось бачыш, я ж казала табе.
"Маленькую" ўсе шкадавалі…
Канцэрт быў у Георгіеўскай зале, вялізнай, белай з золатам. Усе сцены залы былі ў прозвішчах: тут запісвалі імёны поўных георгіеўскіх кавалераў. Пэўна, тут было і прозвішча дзеда, каб толькі быў час адшукаць яго сярод тысяч іншых.
Але часу на гэта не было. Часу наогул нінавошта не было. Таму што трэба было выступаць. І Нісоўскі нерваваўся з таго, што ў кагосьці нешта не да ладу было ў гарнітуры, і яшчэ з таго, што ў гэтай чортавай зале дрэнны рэзананс, гукі глухнуць, набягаюць адзін на адзін, а дзяўчаты маладыя і могуць зблытацца.
Гледачоў было не вельмі многа, і "маленькая" амаль не хвалявалася, тым больш што выступала яна ў кардэбалеце, вяла танец Кавы са "Шчаўкунчыка". Весці, праўда, цяжка, але ўсё ж гэта толькі кардэбалет.
І раптам сэрца яе ўпала ад радасці і, адначасова, ад страшэннага жаху. З дзвярэй, што злева ад часовай сцэны, выйшаў Ён, тысячы разоў знаёмы па партрэтах і ўсё ж зусім не такі.
Ён ціха сеў на бліжэйшае крэсла і падрыхтаваўся слухаць.
Дзяўчаты, як пабачыла "маленькая", нічога не заўважылі. І гэта дапамагло ёй узяць сябе ў рукі, пераадолець дрыжанне ў каленях.
"Дзяўчаты не павінны заўважаць, падумала яна, іначай саб'юцца, будуць хвалявацца, усё атрымаецца горш".
Яна перахапіла позірк Нісоўскага, зразумела, што ён думае пра тое самае, і непрыкметна кіўнула яму галавой.
Першыя гукі ўступу, зманліва-салодкія, шчымяча-томныя, пралуналі пад скляпеннямі залы. І "маленькая", не спяшаючыся, ведаючы, што ў сябровак, як ва ўсіх, хто выступае першыя разы, стаіць перад вачыма ружовы туман і яны нічога не бачаць, павяла на сцэну гнуткі, карычневы з золатам ланцуг.
Сама яна, у адрозненне ад іх, бачыла ўсё. Яна магла быць вельмі разважлівай і валявой, гэтая маленькая балерына.
Яна ведала, што накладная смаляная каса будзе віцца так, як захоча гаспадыня, што яе танюткія, як сцяблінкі кветак, рукі зараз выгінаюцца ў знямозе і здаюцца сапраўднымі жаночымі рукамі, што шакаладныя з золатам шальвары не схаваюць рухаў яе ног.
І сапраўды, выдаваў яе хіба што толькі жывот, вузкая палоска якога бачная была пад шальварамі, зусім яшчэ дзяўчачы, худзенькі жывот.
Чалавек — яна бачыла гэта — глядзеў на сцэну "звычайнымі" вачыма. Але потым прыйшло захапленне танцам, якое можна параўнаць толькі з натхненнем паэта, і тут яна не заўважала ўжо нічога. Яна не ўбачыла, што якраз з гэтай хвіліны змяніўся позірк чалавека, што сядзеў у крэсле, змяніўся, стаў зацікаўленым, расчуленым і нейкім нязвыкла добрым.
А Нісоўскі з захапленнем глядзеў на яе і шаптаў сам сабе:
Разумніца… Не разгубілася… Разумніца мая.
А сам думаў:
"Гэта будзе больш, чым Тальёні, больш, чым Істоміна… І ўсё ж гэта не яе амплуа. Ёй бы Адэту, Лебедзя".
Калі яны зніклі са сцэны, калі іх тройчы зноў выклікала на сцэну авацыя, "маленькая" заўважыла, што чалавек апладзіруе і глядзіць на яе. Сумненняў быць не магло. Менавіта на яе.
Яна не ведала, што была кранаючай у сваёй маладосці і сонечнасці, што яна танцавала надзвычай добра. Яна ведала толькі, што ўсё хораша, усё як мае быць.
Калі яна пераапранулася ўжо ў звычайны, вельмі строгі англійскі гарнітур і стаяла ў баку ад сцэны, да яе падышоў шырокі чалавек з невыразна-мужным тварам, які ўвесь, здавалася, складаўся з выступаючага падбароддзя і глыбока праваленых сініх вачэй.
Ён пакланіўся ёй і, цяжка рухаючы сківіцамі, сказаў чатыры словы, быццам каменне варочаў:
З вамі хочуць паразмаўляць.
І яна здагадалася, хто хоча паразмаўляць, і ўзрадавалася гэтаму да ўзнёслай, лікуючай хвалі ў грудзях.
Нічога не заўважаючы вакол, вось калі з'явіўся ружовы туман, яна пайшла поруч з шырокім чалавекам у заднія рады крэслаў, адкуль усміхаўся ёй правадыр радзімы.
Бліжэй. Бліжэй. Бліжэй.
Дзень добры, дзяўчынка, сказаў ён.
Дзень добры, бязгучна адказала яна.
Сядайце тут, ён паказаў ёй на месца поруч.
Дзякуй вам.
Ён быў самы гожы і прыемны з усіх. Нават тое, што (як яна заўважыла раней) ногі ў яго былі карацей за тулава і, седзячы, ён здаваўся больш манументальны, чым на самай справе, падабалася ёй.
"Як Гётэ", падумала "маленькая".
У яго былі сівеючыя валасы, прамы нос, твар, трохі крануты воспай, і прыжмураныя вочы, ля якіх трывала ляжалі гусіныя лапкі зморшчын.
Як вас завуць?
Ніна.
Ніна… Добрае імя, Ніна… Наша.