Ведзьміна тоня
Шрифт:
– Ну, добра, я не буду больш страляць. Кідай!
– Не, я з сабой вазьму. Тут усяго трое засталося, – адказаў Віцька, выцягваючы чарговае птушаня, якое раптам усчало рэзкі, непрыемны крык. Сарока зверху застракатала, бы загаласіла, нябачная, пагрозліва блізкая.
Трэцяе птушаня, якое Віцька клаў за пазуху, балюча клюнула яго ў палец, пабліскваючы чорным, бліскучым вочкам.
– Ну, ты, халера, за гэта адкажаш, – прыгразіў Віцька, моцна сціснуўшы птушаня. Так моцна, што адчуў, як пад пальцамі рукі затрымцела
– Слухай, а сэрца б’ецца, бы маторчык працуе, – Віцька злез з хвоі, прытрымліваючы рукой птушанят за пазухай. – Жывот падрапалі. Так, першы пайшоў, ты мяне клюнуў! – Віцька выцягнуў птушаня, кінуў на зямлю.
Птушка нечакана падскокнула, адчайна забіла крыламі, і яны ўзнялі яе цела на метр, вышэй, вышэй. Сарачанё паляцела, ці то з перапуду, ці то ад радасці, голасна закрычаўшы.
У наступнае імгненне яно стукнулася прама ў ствол дрэва, аглушанае, упала на ігліцу.
– Агонь! – залемантаваў Эдзік.
Стралялі здалёк, потым зблізку, а сарачанё бегала, падскокваючы, сярод тоўстых камлёў, спатыкалася, кулялася цераз галаву і крычала, крычала, крычала...
Ад трапнага пападання каменьчыкам у галаву яно крыкнула коратка і хрыпла, застыла і павольна выцягнулася, раскінуўшы шырока крыльцы, стала нечым падобнае на чорна-белы крыж на рудой ігліцы. Страпянулася яшчэ раз і заціхла.
– Другі гатоў! – адрапартаваў некаму Эдзік. – Пускай трэцяе!
– Не, не хачу, – заўпарціўся Віцька, не зводзячы позірку з распластанага на зямлі мёртвага птушаняці. – Я аднаго з сабой вазьму, будзе ў мяне жыць. Я чытаў, што сарокі добра прыручаюцца. А з другога ж ты збіраўся чучала рабіць, яго ж неяк па-другому забіваць трэба...
– Ну добра, – з неахвотай згадзіўся Эдзік. – Давай таго, што на чучала.
Ён узяў працягнутае птушаня, распрастаў яму крыльцы і, крутнуўшы, перакінуў, быццам нейкую анучу, сарачанё дагары. Яно ўцягвала галаву ў плечы, але хутка цяжкая дзюба пацягнула галаву ўніз, шыйка выцягнулася. Сарачанё вісела, бы нежывое, на расцягнутых крыльцах, толькі кропелькі вачэй блішчалі, але і на іх напаўзала брудна-белая плеўка.
– Нічога не будзе! – голасам знаўцы заявіў Эдзік, аглядаючы птушку. – Бачыш, пад крыламі пер’я няма, скура ў пухірах. Маладая яшчэ. Ну і халера яго бяры, тое чучала. Спірту ўсё роўна няма, а гарэлкай добра не прадэзінфіцыруеш. Адно памучышся са скуркай. Давай на сук во пасадзім яго і з дваццаці крокаў – хто першы пападзе, га?
Віцька паціснуў плячыма. За пазухай у яго казытліва паварушылася птушаня.
– Мо адпусціць?
– Каго? Сароку? Такога драпежніка? Ды мы, ведаеш, колькі гнёздаў карысных птушачак выратуем, калі гэту шэльму расстраляем?
– Ну, давай... – згадзіўся Віцька.
Эдзік зноў крутнуў сарачанё ў сваіх руках.
– Той вунь сук добры. А ў мяне нітка ёсць, прывяжам за нагу, каб не ўцякло. Цір будзе!
– Казаў, чучала рабіць будзем, смажаніна будзе...– разнюніўся нечага Віцька.
– Ну, сароку есці я не буду. То ж не сойка, тая птушка чыстая, арэхі есць, а гэтая і падлу цягае. Цьфу! – грэбліва пакрывіўся Эдзік. – У цябе дома кураняты ёсць, а сарока за год 25 куранят крадзе. Во!
– Дзе яна іх крадзе?
– Па вёсках. За сто кіламетраў лятае.
– Хлусіш, – не паверыў Віцька, а Эдзік тым часам ужо вязаў да лапкі птушкі тоўстую нітку.
Праз хвіліну сарачанё сядзела на суку, не варушылася, бы чучала.
Эдзік адлічыў дваццаць крокаў ад сука ў бок Віцькі.
– Во, лінія агню тут, – ён наском кеда разварушыў ігліцу, адкрыўшы чорную тлустую зямлю. – Страляй першы!
Віцька не спяшаўся. Доўга прыцэльваўся, нарэшце стрэліў. Каменьчык праляцеў побач з сарачанём, якое сцялося ўсё, нават доўгую дзюбу схавала недзе на грудзях, прыпала да сука, быццам хацела зрасціся з дрэвам.
Другі, трэці, чацвёрты стрэл – усё міма. Сарачанё бы нехта загаварыў, каменьчыкі цокалі ў сук, праляталі так блізка, што прыўздымалі пер’е птушаняці, а тое сядзела нерухома, бы нічога не адбывалася.
Нарэшце Віцька патрапіў – проста ў галаву. Нават гук быў такі незвычайны, што адразу здагадаешся – пацэліў каменьчык у жывое: “плясь”. Ад гэтага гуку ў самога Віцькі нешта пляснула ўсярэдзіне. Ён амаль фізічна адчуў, што птушаня стала раптоўна мёртвым, што знікла невядома дзе жыццё. Не моцны гук, маленькі каменьчык, а вынік – аглушальны, беззваротны...
Птушаня кульнулася ўніз, бы нырнула, павісла на нітцы. На момант раскінуліся сутаргава крылы, распушыўся маладым пер’ем хвост. А потым усё апала, сарачанё ператварылася ў шматок нерухомага пер’я.
– У, гадзіна, здохла хутка, – вылаяўся-пашкадаваў Эдзік і выпусціў яшчэ каменьчык з рагаткі ў бок птушаняці.
Трапіў, мёртвая птушка завагалася на нітцы.
– От, трэба было адразу яго падвесіць! – ляпнуў сябе па ілбе Эдзік. – Яно б трапяталася, вагалася, цікавей было б біць па такой мішэні.
– І так добра, – кісла махнуў рукой Віцька. – Пайшлі ўжо дахаты.
– Чаго ты зазбіраўся? Давай яшчэ паблукаем, мо на сойку патрапім. Ведаеш, якое ў яе пер’е прыгожае? Такое чучала будзе!
– Ты ж казаў, што спірту няма, не атрымаецца. Пайшлі, мне трэба свайму сарачаняці клетку зрабіць да вечара, – стаяў на сваім Віцька.
– Свайму, свайму! Чаго ты яго прысвоіў? Я сарок пачуў!
– А я за імі лазіў! І ты свайго, першага, застрэліў. Гэта мой! – рашуча стаяў на сваім Віцька, і Эдзік уступіў:
– Ну, добра, пайшлі, дай толькі хлеба з агурком, апетыт пасля палявання разгуляўся...
Калі выйшлі з лесу і зарослая амаль палоска дарогі пабегла напрасткі праз луг да сінеючай далёка адсюль вёскі, Эдзік пачаў разважліва: