Нацыянальная ідэя. Фэнамэналёгія Беларусі
Шрифт:
Але, калі надыходзіць пара, беларус разгортваецца, быццам спружына. Так што з масавым спартовым уздымам, з абуджэньнем усяе нацыі, мы зможам усё. Будуць і футбольныя стадыёны, поўныя, як "Дынама" у 1963-м ці 1982-м. Будзе Ліга Чэмпіёнаў і свой Кубак Незалежнасьці. Будуць грандыёзныя алімпіяды – і летнія, і зімовыя! Паверце – усё гэта ў беларусаў яшчэ наперадзе!..
А пакуль у сотні лепшых – зорныя каманды гандбалістаў, хакеістаў і футбалістаў.
Лепшая гандбольная зборная Беларусі за ўсю яе гісторыю – безумоўна, залаты склад СКА (Менск), супэрчэмпіёна канца 80-х – пачатку 90-х:
№76 – наш капітан, чэмпіён сьвету, уладальнік Кубку чэмпіёнаў і Кубку Кубкаў, алімпійскі чэмпіён –92‘ з наймагутнейшым кідком – Міхась Якімовіч.
№77 – двухмэтровы асілак таго ж чэмпіёнскага складу: ўбойна шпурляў мяч з апорнага становішча – Алесь Тучкін.
№78 – бліскучы абаронца, пераможца Сэульскае алімпіяды, Рыгор Сьвірыдзенка.
№79 – чэмпіён сьвету Алесь Маліноўскі.
№80 – левы форвард, майстар кручаных мячоў, срэбны прызёр Маскоўскай алімпіяды 1980 г. і чэмпіён Сэулу-88, Алесь Каршакевіч.
№81 – правы нападаючы, Кастусь Шаравараў.
№82 – галкіпэр з фантастычнай рэакцыяй і расьцяжкай, Андрэй Мінеўскі (Кубак чэмпіёнаў 1989 –90 гг., Кубак Кубкаў 1990-91 гг., алімпійскі чэмпіён Алімпіяды 1992 г. у Барсэлёне).
Запытайцеся ў любога гандбольнага адмыслоўца на пяці кантынэнтах: “СКА” (Менск) – адна зь лепшых, калі ня лепшая ўвогуле, каманда за ўсю гісторыю сусьветнага ручнога мяча!
Наступная каманда – пяцёрка беларускіх хакеістаў разам са сваім брамнікам. Аляксандра Лукашэнкі, тут, вядома, няма – затое ёсьць сапраўдныя лядовыя рыцары:
№83 – Сяргей Фёдараў – чэмпіён сьвету 1989-90 гг., у 1994 г. – самы каштоўны гулец НХЛ, уладальнік Кубка Стэнлі й Кубка эўрапейскіх чэмпіёнаў.
№84 – Руслан Салей, НХЛ, "Магутныя Качкі", герой фіналу Кубка Стэнлі 2003 г.
№85 – Андрэй Скабелка.
№86 – Андрэй Кавалёў.
№87 – Аляксандр Цыплакоў.
№88 – натуралёва, Аляксандр Шумідуб.
Нарэшце, найвялікшая дэлегацыя ў складзе сотні нацыянальных герояў беларускага спорту – футбольная каманда. 11 лепшых за ўсю гісторыю – і, зьвярніце ўвагу, адна зь лепшых на кантынэньце паўабаронаў!
№89 – Сяргей Алейнікаў, паўабаронца "Дынама-82", "Ювэнтусу", удзельнік чэмпіянатаў сьвету 1986 й 1990 гг. у складзе зборнай СССР, гулец зборнай сьвету 1990 г.
№90 – Сяргей Гоцманаў, паўабаронца "Дынама-82" й савецкай зборнай.
№91 – Міхал Мустыгін, бронзавы прызёр першынства СССР 1963 г., нападаючы, лідэр знакамітага "Дынама-63".
№92 – Эдуард Малафееў, форвард, напарнік Мустыгіна ў бронзавай камандзе 1963 г.
№93 – Аляксандр Пракапенка, паўабаронца, чэмпіён СССР 1982 г., бронзавы прызёр 1983 г., таксама бронза Алімпіяды 1980 г.
№94 – Андрэй Зыгмантовіч, паўабаронца "Дынама-82" й зборнай СССР.
№95 – Сяргей Герасімец, “Зэніт” (Санкт-Пецярбург), паўабаронца, капітан зборнай Беларусі сярэдзіны 90-х гг. ХХ ст., аўтар адзінага й пераможнага голу ў браму Галяндыі ў 1995 г.
№96 – Аляксандр Глеб ("Штутгарт", Германія), паўабаронца, у 20 гадоў – ужо ў тройцы лепшых футбалістаў Бундэслігі, лідэр зборнай Беларусі пачатку ХХІ ст.
№97 – Валяньцін Бялькевіч ("Дынама", Кіеў), паўабаронца, лепшы футбаліст чэміянату Украіны, унікальны дыспэтчар зборнай Беларусі апошніх гадоў.
№98 – Эрык Яхімовіч, абаронца "Дынама" (Масква).
№99 – Альбэрт Дзенісенка – галкіпэр "Дынама" (Менск) і зборнай Беларусі сярэдзіны ХХ ст.
Нарэшце, 100-е месца – быццам клічнік напрыканцы сказу! – трыюмфальны акорд беларускага спорту: 2004 год, Афіны, мільярды гледачоў, бег на 100 м у жанчын, найпрэстыжнейшая алімпійская дысцыпліна!.. Канешне, гэта яна, беларуская сэнсацыя, залатая Юлія Несьцярэнка! 100%-вы вобраз перамогі Беларусі!
...Яны ідуць, быццам калышацца адзін велізарны бел-чырвона-белы сьцяг. І ў кожным іх руху спрацоўвае зарад стоенай сілы, важкасьці і гармоніі, падуладных беларусам. З кожным іх крокам – ці ня так, шаноўныя чытачы! – гэтая сіла зараджае нас.
Што ж, мы працягваем трансьляцыю Алімпіяды Нацыянальнай Ідэі. Чаканьне, здаецца, зьвініць, напружаньне расьце, гул трыбунаў закладае вушы... Ня ведаю, ці чуеце вы мяне, шаноўныя слухачы, але ж, пэўна, бачыце ўсё, што творыцца тут, на алімпійскае арэне! Мы на першым турніры, які адкрывае праграму гульняў: "Змаганьне са слабасьцю!"
"Беларусь слабенькая" – так кажуць суседзі, супернікі, ды й часта падхопліваюць самі беларусы. Народзец, маўляў, кволы, дохленькі, хліпкі – выцягнуць сябе самога з балота сілёнак няма!..
Але на памост выходзяць Аляксандр Курловіч і Лявон Тараненка. Маўклівыя волаты. Стаўпы! Курловіч падыходзіць да штангі... Узяўся... З крэхтам – у-ух!.. Трымаць! І – ёсьць! Сусьветны рэкорд! Побач – Тараненка. Уявіце сабе, удвая больш уласнае вагі – узьняць і ўтрымаць па-над сабою на выцягнутых руках!
А вось і дыскаболы з малатабойцам ды штурхальнікі ядра: Клім, Міхневіч, Зьверава... Кідок! Штуршок! Шпурляньне!..
Вы бачылі, у чым сіла?! Засяроджаная, стрыманая. Без бравады. Без шумлівае рэклямы. Без пантоў, прабачце ўжо гэтае слова. Беларуская сіла – гэта сіла духу, здольная моўчкі, на жылах, на цярпеньні, на бясконцых трэніроўках, у вырашальнае імгненьне адужаць не абы што – прыцягненьне плянэты Зямля!
Скажаце, хай сабе сіла – чым яна ёсьць бяз волі? Слушна – бо наступнае шоў адкрыцьця Нацыянальнае Алімпіяды – "Адольваньне бязвольнасьці".
Паралюш нацыянальнае волі – гэта сур'ёзна. Гэта праблема нашай роднай бездуховасьці, несвабоды, закамплексаванасьці. Так, апошнім часам у беларусаў часта апускаліся рукі. Агульная млявасьць і абыякавасьць да жыцьця, ці ня так гэта называецца ў нас, шаноўныя гледачы?..
Што ж скажа беларускі спорт?
А вось што! Да снарадаў выходзіць беларуская зборная па спартовай гімнастыцы. Прыгажуны й прыгажуні, га?!. Віталь Шчэрба, Воля Корбут, Сьвета Багінская, Іван Іванкоў... Пачынаюць практыкаваньні адначасова, разам! Вы толькі паглядзіце на гэтыя зараджаныя позіркі, на гэтую фантастычную акрабатыку, на сьцятыя ў кулак чалавечыя целы! Вось яна, Воля Корбут – увасобленая беларуская воля!.. Саскокі, прызямленьні – практычна сынхронна: ай-яй-яй, якія малайцы! Вылітыя – на пастамэнт! Помнікі волевым беларусам... Так, і паказаць: зафіксавалі, раскінуўшы рукі... Супэр! Авацыя! Уся заля ўстае! Будзь тут судзьдзі, усе б далі па 10 балаў!..