54 исторические миниатюры и 29 переводов. Сборник
Шрифт:
– There are more things in heaven and earth, Horatio, what was difficult perceived in the conditions of absolute monarchy!
– the Reader(woman) has joked.
26.09.2017 8:44
Note to the translated text:
1.Литва (Lithuania). Обитатели (inhabitants) - литовцы (Lithuanians).
2.Великое княжество Литовское (Grand Duchy of Lithuania).
"Великое": Transliteration: "velikoye"
2.1. Version. Inhabitants -
2.2. Version. Inhabitants - Great (Grand) Lithuanians.
2.3. Version. (Partial transliteration). Inhabitants - Velikolithuanians (veliko=Lithuanians).
This translation from Russian into English: 26.09.2017 15:05
Владимир Владимирович Залесский "Диалог о великолитовцах".
XXVI. Dialog o Velikolithuanians
Czytelnik i Czytelniczka przeszli przez ulice na zielonym 'swietle.
Czytelnik postanowil wykaza'c zdolno's'c uwaznie slucha'c podczas rozmowy i doskonala pamie'c:
– Wielkie Ksiestwo Litewskie Karamzin nazywa Litwa, a mieszka'nc'ow tego pa'nstwa (ksiestwa) litwinami. "Litwini" - ten termin u Karamzin dominuje. Jak to "niewygodne". I etniczni litwini, i Litwa (etniczne terytorium) istnialy i przy Karamzin.
"Ta" - niewielka - "etniczna" Litwa (cze'sciowo) wchodzila kilku wiek'ow w sklad bardzo znacznego po terytorium Wielkiego ksiestwa Litewskiego.
Tym bardziej, nazywa'c "litwinami" wszystkich mieszka'nc'ow Ksiestwa "niewygodne" w czasach, gdy istnieje nadBaltyckie male pa'nstwo, Litwa. Niedogodno'sci, mieszanie znacze'n.
Czytelniczka ze zdumieniem spojrzala na Czytelnika i potwierdzila:
– Karamzin wielki!
– Karamzin wielki!
– ponownie odtworzone slowa Czytelniczki Czytelnik. I dodal:
– Karamzin jest historykiem epoki cesarza Aleksandra I Romanowa. Zako'nczone rozbiory Polski. Terytorium dawnego pa'nstwa Wielkiego Litewskiego stalo sie - w zasadzie - terytoriami prowincji Imperium Rosyjskiego. Okres pomiedzy dwie Dynastie - Rurykowicz'ow i Romanow'ow - zostal nazwany Wielka smuta (ros. Смутное время)
– Wedlug Wikipedii - stwierdzila Czytelniczka.
– Cesarz Aleksander I imiennym dekretem z dnia 31 pa'zdziernika 1803 nadal tytul историографа Nikolaj Michajlowicz Karamzin; do tytulu nastepnie dodano 2 tysiace rubli rocznego placi'c mu. O'swietlenie rosyjskiego procesu historycznego akurat zblizylo Karamzin z dworem i kr'olem, поселившим go obok siebie w Carskim siole.
– Jak wymieni'c mieszka'nc'ow Wielkiego Ksiestwa Litewskiego?
– z u'smiechem Czytelnik cytowal pytania od Czytelniczka.
– Czlonkowie szlachty polsko-litewskiej? Miedzy unia 1385 roku i pa'nstwowej unia (zjednoczeniem dw'och pa'nstw Polski i Ksiestwa Litewskiego w Rzeczpospolita) w 1569 roku minelo prawie dwa wieki... Ksiestwo istnialo. On mial mieszka'nc'ow. Jak ze ich nazwa'c? U Karamzin miga slowo "литвин". Lecz, zapewne, to slowo dziwnie brzmialo i w czasach Karamzin. Tym wiecej dziwnie ono brzmi teraz.
– - "Litwin" - slowo jest dziwne. ono nigdy nie bylo rozpowszechnione i nigdy nie postrzegalo sie kulturalnym 'srodowiskiem, - konstatowala Czytelniczka.
– Termin "Litwini" jako nazwe wszystkich mieszka'nc'ow ogromnego pa'nstwa Wielkiego Litewskiego stwarza efekt zmniejszenia, efekt minimalizacji. Efekt znaczeniowej separacji. Je'sli uwaga kierowana jest na
– Jakakolwiek "Historia" istnieje w historycznym kontek'scie, - zn'ow u'smiechnal sie Czytacz.
– Powiedzmy, ze w literaturze historycznej mozna spotka'c opinie, ze rzady Rosji, Prus i Austrii bali sie konstytucyjnych i demokratycznych reform w Rzeczypospolitej, widzac w tym przejaw ducha rewolucji francuskiej.
Malo wiarygodny, co by takiego rodzaju my'sli byly przedmiotem omawiania w warunkach absolutnej monarchii.
– Z 1569 roku Wielkie Litewskie pa'nstwo w Rzeczypospolitej.
– Dodala Czytelniczka.
– Jest pewna trudno's'c dla postrzegania faktu, ze istnialy takie polityczne przejaw'ow jak decentralizacja, konfederacja i rosyjska, demokracja i tolerancja religijna, prawna ochrona wolno'sci osobistej. Res Publica? Respublica? Rech Pospolita? Rzeczpospolita? Ciag dalszy demokratycznych tradycji antyku, Starozytnego Rzymu?
– Czy nazwa "Rzeczpospolita" oficjalna nazwa, oficjalne oznaczenie? Zreszta jakie sa kryteria "formalno'sci"? Jakie kryteria "oficjalno'sci"? Mozna na tyle pewnie, by sadzi'c, ze w oficjalnych dokumentach to nazwa byla uzywana, - m'owil Czytelnik.
– O, Horacy, Wiecej jest rzeczy na ziemi i w niebie, co ciezko postrzegane sie w warunkach absolutnej monarchii!
– zartowalam Czytelniczka.
26.09.2017 8:44
Note to translation from Russian into English:
Note to the translated text:
1.Литва (Lithuania). Обитатели (inhabitants) - литовцы (Lithuanians).
2.Великое княжество Литовское (Grand Duchy of Lithuania).
"Великое": Transliteration: "velikoye"
2.1. Version. Inhabitants - литовцы (Lithuanians).
2.2. Version. Inhabitants - Great (Grand) Lithuanians.
2.3. Version. (Partial transliteration). Inhabitants - Velikolithuanians (veliko=Lithuanians).
Eksperymentalny tlumaczenia z jezyka rosyjskiego i angielskiego na jezyk polski: 27.09.2017 23:47
Владимир Владимирович Залесский "Диалог о великолитовцах". Zalesski Vladimir Vladimirovich "Dialogue about Velikolithuanians".
XXVII. Opowie's'c o rozmowie miedzy Mikolajem Kopernikiem a Izaakiem Newtonem. (Z Kolekcji miniatur "Dwa opowie'sci o czterech rewolucjach technicznych")
Pa'zdziernik 1899 roku.