Рускія народныя казкі
Шрифт:
— Не,— кажа мядзведзь,— ты ў лесе заблудзішся. Давай гасцінцы, я іх сам занясу.
А Машы якраз гэта і трэба!
Напякла яна піражкоў, дастала вялізны кораб і кажа мядзведзю:
— Вось глядзі: я ў гэты кораб пакладу піражкі, а ты занясі іх дзядулю і бабулі. Ды памятай: кораб па дарозе не адкрывай, піражкоў не даставай. Я на дубок залезу, за табою сачыць буду!
— Добра,— кажа мядзведзь,— давай кораб!
Маша кажа:
— Выйдзі на ганак, паглядзі — ці не ідзе дожджыкі Толькі мядзведзь выйшаў на ганак, Маша
Вярнуўся мядзведзь, бачыць — кораб гатовы. Узваліў яго на спіну і пайшоў у вёску.
Ідзе мядзведзь паміж ялінкамі, брыдзе мядзведзь паміж бярэзінкамі, у лагчынкі спускаецца, на ўзгоркі падымаецца. Ішоў-ішоў, стаміўся і кажа:
— Сяду на пянёк, З'ем піражок!А Маша з кораба:
— Бачу, бачу! Не садзіся на пянёк, Не еш піражок! Нясі бабулі, Нясі дзядулю!— Ну і зіркастая,— кажа мядзведзь, — усё бачыць! Падняў ён кораб і пайшоў далей. Ішоў-ішоў, ішоў-ішоў, спыніўся, сеў і кажа:
— Сяду на пянёк, З'ем піражок!А Маша з кораба зноў:
— Бачу, бачу! Не садзіся на пянёк, Не еш піражок! Нясі бабулі, Нясі дзядулю!Здзівіўся мядзведзь:
— Ну і хітрая! Высока сядзіць, далёка глядзіць! Устаў і пайшоў хутчэй.
Прыйшоў у вёску, знайшоў дом, у якім дзед з бабай жылі, і давай з усяе сілы стукаць у вароты:
— Тук-тук-тук! Адмыкаице, адчыняйце! И вам ад Машы гасцінцаў прынёс.
А сабакі счулі мядзведзя і кінуліся на яго. З усіх двароў бягуць, брэшуць.
Спужаўся мядзведзь, паставіў кораб каля варотаў, а сам хутчэй у лес наўцёкі.
Выйшлі тут дзед і баба да варотаў. Бачаць — кораб стаіць.
— Што гэта ў корабе? — кажа бабуля.
А дзед падняў вечка, глядзіць — і вачам сваім не верыць: у корабе Маша сядзіць — жывая і здаровая.
Узрадаваліся дзед і баба. Пачалі Машу абдымаць, цалаваць, разумненькай называць.
Ляцела варона над ракою. Глядзіць — паўзе рак. Варона — хап яго і села на галіну закусіць.
Бачыць рак, што прыходзіцца прападаць, і кажа:
— Эх, варона, варона, ведаў я твайго бацьку і тваю маці — слаўныя былі птушкі.
— Угу! — адказала варона, не разяўляючы рота.
— I братоў і
— Угу! — адказала зноў варона.
— Ды ўсё ж хоць і цудоўныя яны былі птушкі, але далёка ім да цябе. Разумнейшага за цябе я нікога не бачыў!
Спадабалася вароне, як яе хваляць.
— Ага! — каркнула яна на ўвесь рот і ўпусціла рака ў ваду.
Бегла лісіца па полі. Hi адсюль ні адтуль — выскачылі сабакі і пагналіся за ёю.
Лісіца ну ўцякаць! Бегла, бегла, ды пад пянёк у нару і залезла.
Сядзіць у нары і кажа сама сабе:
— Вушкі, вушкі, што вы рабілі?
— Мы слухалі ды слухалі, каб сабакі лісічку не з'елі.
— Ножкі, ножкі, што вы рабілі?
— Мы ўцякалі ды ўцякалі, каб сабакі лісічху не дагналі.
— Вочкі, вочкі, што вы рабілі?
— Мы глядзелі ды глядзелі, каб сабакі лісічку не з'елі.
— А ты, хвост, што рабіў?
— Я за пні, за кусты, за калоды чапляўся.
— А, дык ты вунь які? Наце ж, сабакі, ешце мой хвост!
Сабакі ўхапіліся за хвост і выцягнулі лісіцу. Ледзь жывая ўцякла яна ад іх.
У дзеда з бабай былі бык, баран, гусак ды певень і свіння.
Вось дзед і кажа бабе:
— А што, баба, певень нам не так і патрэбен, зарэжам яго к святу!
— Ну што ж, зарэжам.
Пачуў гэта певень і ўцёк уночы
ў лес. Назаўтра дзед шукаў, шукаў — не знайшоў пеўня.
Увечары зноў кажа бабе:
— Не знайшоў я пеўня, прыйдзецца нам свінню закалоць!
— Ну, закалі свінню.
Пачула гэта свіння і ўцякла ўночы ў лес.
Дзед шукаў, шукаў свінню — не знайшоў:
— Прыйдзецца барана зарэзаць!
— Ну што ж, зарэж
Баран пачуў гэта і кажа гусаку
— Уцякайма ў лес, а то зарэжуць і цябе і мяне!
I ўцяклі баран з гусаком у лес. Выйшаў дзед на двор — нямі ні барана, ні гусака. Шукаў, шукаў — не знайшоў.
— Што за дзіва! Уся жывёла звялася, адзін бык застаўся. Давядзецца, відаць, быка зарэзаць.
— Ну што ж, зарэж.
Пачуў гэта бык і ўцёк у лес.
Улетку ў лесе прыволле. Жывуць сабе ўцекачы — гора не ведаюць. Але мінула лета, надышла зіма.
Вось бык пайшоў да барана:
— Што ж, брат, пара надыходзіць сцюдзёная—трэба хату будаваць.
Баран яму адказвае:
— У мяне кажух цёплы, я і так перазімую.
Пайшоў бык да свінні:
— Хадзем, свіння, хату будаваць!
— А мне хоць які мароз—я не баюся: зарыюся ў зямлю і без хаты перазімую.
Пайшоў бык да гусака:
— Гусак, хадзем хату будаваць!
— Не, не пайду. Я адно крыло падсцялю, другім накрыюся — мяне ніякі мароз не пройме.
Пайшоў бык да пеўня:
— Давай хату будаваць!