Трошкі далей ад Месяца...
Шрифт:
Наташа. Прачытай вершы ў мой гонар.
Сяргей (стае ў позу). “О, артыкулярная Наташа!”
Голас Альжбеты з-за сцэны: “Сяргей, на хвіліначку”.
Зараз, Наташа, прыйду. (Пайшоў.)
Наташа. Сказаў... А што – невядома. У слоўніку, можа, паглядзець? (Адчыняе шафу, дастае слоўнік, гартае яго.) Тры
З’яўляецца Сяргей.
Слухай, я патрабую тлумачэнняў. Гэта што, здзекі такія?
Сяргей. Дальбог, толькі перафразіраваў з “Энеіды”.
Наташа. Ты навучышся калі-небудзь гаварыць добрапрыстойныя словы? Што гэта за непрыстойныя намёкі такія?
Сяргей. Нічога, дальбог, нічога, любая.
Наташа. Ну, чакай.
Сяргей бяжыць вакол стала. Яна – за ім. Дагнала і ўчапілася ў чуб.
Вось куды я цэлюся. Вось якая я смешная!
Сяргей. Ратуйце!
I рукі яго кладуцца на плечы дзяўчыны. Ён абдымае яе. Вусны іх сустракаюцца.
Павольна адпускае яго валасы і спаўзае яму на плячо рука Наташы.
Наташа. Не трэба, Сярожа.
Ён не адпускае яе, мякка гладзіць далонню валасы.
Ты ведаеш, мне вельмі прыемна, што ты мяне шкадуеш. Быццам я хворая, а да мяне нехта добры прыйшоў. А за акном май і кветкі.
Сяргей. Зіма за акном. Далёка да вясны.
Наташа. Нічога, яны кароткія, зімнія дні. Яны хутка бягуць.
Сяргей. I ўсё адно зіма не перашкаджае кахаць цябе. Я цябе кахаю. Прыходзь заўтра ў восем вечара на бульвар. Не ад’язджай толькі.
Наташа. Я прыйду.
Сяргей. I зараз не ідзі. Мне добра з табою.
Янка (прасоўваючы галаву ў дзверы). Гэй, вы, шызоіды, там нехта звоніць.
Сяргей ідзе адчыняць. Наташа ставіць у шафу слоўнік.
Наташа. “О артыкулярная Наташа!” (Усміхаецца.) Нікуды я, вядома, не паеду...Нудота ў той цёткі – сківіцы звернеш, пазяхаючы.
У пакой увайшлі Анэля Шыцік, Сяргей. За імі непрыкметна ўшчаміўся Янка.
Сяргей.
Наташа. Вельмі прыемна.
Анэля. Цешуся знаёмствам.
Усе сядаюць.
Павінна табе сказаць, Сяргей, што Ігнат – агідненькі хлопчык і вельмі нагадвае супрацьхалерную вакцыну. Ледзь адчуе бацылу ўласнай думкі – адразу пачынае рэагаваць.
Сяргей. Чорт з ім. I вы і ён гарачыцеся, кусаеце адзін аднаго за глотку. Памяркоўнасці трэба больш. Я не ведаю, чаму павінны ўзаемна адмаўляць адзін аднаго паэт Н. і які-небудзь паэт X. Хай сабе жывуць.
Анэля. ... і пладзяцца. Эх, Сяргей, абодва яны дрэнь.
Сяргей. Катэгарычна сказана. А хто не дрэнь?
Анэля. У музыцы – ты, у жывапісе – малпа Бетсі, у літаратуры – Марынеці, д’Анунцыё.
Сяргей. Дзякуй за паралель. Апошнія два стараваты. Пакінь ты выломлівацца, Анэля. Ты ж не такая.
Анэля.Эх, Сяргей, усе ведаюць, што ты чысты. Але табе лёгка такім быць. Дык не перашкаджай і іншым рабіць, што хочуць.
Сяргей. Я не перашкаджаю. Не мая справа. Але няхай вось Наташа скажа, хто лепшы ў мастацтве.
Наташа. Той, хто чалавечны. А як піша – яго справа.
Анэля. Чалавечны? А за колькі тысяч маральны і чалавечны? I ці ёсць яна наогул на зямлі, маральнасць?
Сяргей. Мы пытаем, адкуль узялося на зямлі зло. I не пытаем, адкуль узялося дабро?
Анэля. Таму, што чалавек прыкідваецца добрым. А на самай справе ў кожным ужываецца поруч з князем Мышкіным змяя-акулярніца. Гісторыя робіцца людзьмі дзеля кавалка хлеба.
Наташа. Гэта няпраўда, Анэля. Жыццё багацейшае за людзей.
Анэля. Жыццё. Што мы паспелі зведаць у жыцці? Наш выкладач ледзь не са слязьмі кажа пра Трыстана і Ізольду, а сам трэці раз жанаты.
Сяргей. Пачакайце хвілінку, дзяўчаты. Я Альжбеце дапамагу, яна прасіла.
Выходзіць. Анэля і Наташа сядзяць і разглядаюць адна адну. Анэля ўсміхнулася.
Анэля (рэзка). Табе патрэбны шпількі?
Наташа (праводзіць рукою па цяжкіх валасах). Патрэбны. А што?
Анэля. Магу дастаць. (Багацце мімікі неверагоднае.) Мара!
Наташа. Што гэта за шпількі? З чаго зроблены?
Анэля. Са шкуры.
Наташа. Як са шкуры?
Сяргей стаіць у дзвярах і з дакорам глядзіць на дзяўчат.