Трошкі далей ад Месяца...
Шрифт:
Анэля. О, дык ты яшчэ кураня. А кажаш пра жыццё.
Сяргей. Гэта туфлі, Наташачка. А ты, Анэля, пакінь яе дапытваць. Туфлі гэта яшчэ не жыццё. Бярыце лепей па яблыку – украў ад Альжбеты. А ты, Наташа, каб не лічылі цябе адсталай, рабі выгляд, што адукаваная па гэтай частцы не менш за іх.
Янка. А мне яблык? А то я Альжбеце скажу.
Сяргей. Даносчыку галаву выкручваюць. I ў яго...
...плачНа табе мой яблык... Ты чаго гэта сядзіш, быццам цябе няма, і слухаеш?
Янка. Няма чаго тут слухаць. Усе дзяўчаты дурныя, як курыцы. Пра туфлі спрачаюцца, пра іншае. Усю галаву задураць. I гэта ў век космасу. Каб гэта да рэвалюцыі, дык у манастыр уцёк бы.
Сяргей. Ану вэк адсюль.
Наташа. Пакінь яго. Хай сядзіць.
Янка. Ведаеш што, Наташа, хай яны тут размаўляюць. А мы пойдзем утраіх на кухню. Альжбета нам казку даскажа, яблыкі будзем чысціць. А калі яны зусім, да канца палаюцца – мы прыйдзем і іх памірым. Іначай тут толькі нервы сапсуеш.
Наташа (смяецца). Хадзем.
Уходзіць з Янкам. Сяргей і Анэля некаторы час сядзяць моўчкі.
Анэля. У яе фігура нейкая надламаная. I ногі танкаватыя... Нянечка завялася. Што ж, ёй толькі з дзецьмі і хадзіць.
Сяргей. Пакінь, у нашай спрэчцы не на тваім баку праўда.
Анэля. А мяне раздражняе ваша дзіцячая рамантычнасць, ваш ружовы вэлюм. Усе вы такія добрапрыстойныя! I не заўважаеце, што людзі – дрэнь. Не заўважаеце, што ўся ваша добрапрыстойнасць – на гнілых падпорках. I крычыце аб сумленні... Наіўныя шчанюкі.
Сяргей. А чаму не крычаць? Хадзіць недалёка. Вазьмі сваіх бацькоў, маіх. Я бяру, каб не браць далей. Хіба гэта не прыклад таго, якім павінна быць жыццё?
Анэля. Оля-ля! Слухай, Сяргей, я маўчала б і далей, але мяне раздражняеш ты, раздражняе гэтая дзяўчына, твой “вельмі добры друг”. Зразумей, што яна цябе толькі добрапрыстойнага і цэніць. З тваёй музыкай, з тваёй чысцінёй... Хоць не крычалі б пра чысціню.
Сяргей. Яна мяне ўсякага цэніць.
Анэля. Паглядзім. Ва ўсякім разе слухай... Як ты думаеш, колькі зарабляе гарадскі архітэктар?
Сяргей. Ніколі не думаў. Ведаю, што сотню з чымсьці.
Анэля. Правільна. I ў яго ёсць штат, які зарабляе трошкі менш. А колькі зарабляе загадчык ашчаднай касы Авяр’ян Аркадзевіч Бяскішкін?
Сяргей. Гэта скажу точна. 84 рублі. Сам нядаўна чуў.
Анэля. I пры гэтым абодва маюць надзвычай добрыя кватэры, машыны. I Бяскішкін дорыць архітэктару вазу, на якую не выстачыць яго зарплаты.
Сяргей.
Анэля. Дык вось. Існуе ў горадзе сектар індывідуальнай забудовы. I існуе ў архітэктара штат, які размяркоўвае ўчасткі. Для тых, хто хоча будавацца. Як ты думаеш, хоча чалавек атрымаць участак бліжэй да цэнтра, да ракі?
Сяргей. Думаю, што так. Чакай...
Анэля. Не, гэта ты чакай. Можа гэты чалавек дамовіцца з чалавекам са штата гарадскога архітэктара і падзякаваць яго за такую паслугу. Трошкі. Нейкіх там 50 – 100 рублёў. (Паўза.) Назавём гэта проста словам – хабар. Так, хабар! I ніхто, ніхто не зможа давесці, што гэта хабар.
Сяргей (з жудасным спакоем). Адкуль ты ведаеш такое, цікава мне?
Анэля. Таму што Стась Шыцік, бацька вашай паслухмянай слугі, сам заплаціў намесніку таварыша Багуслоўскага, Алегу Высоцкаму, сто рублёў за ўчастак. Няўжо вы думаеце, што Алегу не варта аддаць палову шэфу, каб той толькі не глядзеў у яго бок. Гэта ж зусім бяспечна для шэфа.
Сяргей. Анэля... Я ніколі не біў дзяўчат. Але цябе я... не толькі наб’ю. Я цябе заб’ю за такія словы.
Анэля. Бі, але выслухай. Старая прыказка.
Сяргей ходзіць па пакоі. I раптоўна, зусім нечакана для ўсіх, гучыць яго смех.
Сяргей. Напалохаць мяне хацела? I я зусім было паверыў. Нават калі б мой бацька браў хабары, як бы ён растлумачыў маці наяўнасць лішніх грошай? Маю маці ты яшчэ не ведаеш. Гэта крышталь.
Анэля. I вы апошнія два гады жылі толькі на зарплату?
Сяргей. Не. Нам вельмі шанцавала апошнія два гады. Сем выйгрышаў па трохпрацэнтнай пазыцы. Бацька сам казаў пры мне. I з іх адзін у 2500 і адзін у 1000.
Анэля. Падазрона шанцавала. Ну што, давядзецца яшчэ раз ударыць, калі ты такі ўжо даверлівы. Ты ведаеш, што Бяскішкін махляр?
Сяргей. ён бывае ў нашым доме. Значыць, ён не можа быць махляром.
Анэля. А я чула пра яго такое, што ён прапаноўвае чалавеку, аблігацыя якога выйграла, скажам, пяць тысяч, што ён прапаноўвае яму пяць тысяч дзвесце рублёў і бярэ аблігацыю сабе.
Сяргей. Нашто?
Анэля. Каб пасля прадаць яе за пяць з паловаю тысяч таму, каму ёсць у гэтым патрэба.
Сяргей. Каму можа быць у гэтым патрэба?
Анэля. Чалавеку, які жыве не на зарплату і якому вельмі хочацца, каб усе лічылі, што ён жыве толькі на яе.
Сяргей. Анэля, за такія словы мужчын б’юць па мордзе... смяротным боем, а жанчын ненавідзяць усё жыццё. Такія словы нельга кідаць без доказаў.