Залаты ключык, або Прыгоды Бурацiны (на белорусском языке)
Шрифт:
У часе бою на раўнiне прадавец лячэбных п'явак, дрыжучы ад страху, сядзеў за кустом. Калi ўсё скончылася, ён пачакаў, пакуль Артамон i Бурацiна не схаваюцца ў густой траве, i тады толькi ледзь-ледзь ададраў ад ствала iтальянскай сасны бараду Карабаса Барабаса.
– Ну i даў жа вам хлапчук, - сказаў Дурамар.
– Прыйдзецца вам паставiць на патылiцу два тузiны самых лепшых п'явак...
Карабас Барабас зароў:
– Сто тысяч чарцей! Хутчэй у пагоню за нягоднiкамi!..
Карабас Барабас i Дурамар
Яны бачылi дымок вогнiшча каля карэнняў старой сасны, але iм i ў галаву не прыйшло, што ў гэтай пячоры хавалiся драўляныя чалавечкi ды яшчэ расклалi агонь.
– Гэтага нягоднiка Бурацiна разрэжу складаным нажом на кавалачкi, - бурчаў Карабас Барабас.
Уцекачы прытаiлiся ў пячоры.
Што цяпер рабiць? Уцякаць? Але Артамон, увесь забiнтаваны, моцна спаў. Сабака павiнен быў спаць дваццаць чатыры гадзiны, каб загаiлiся раны.
Няўжо ж пакiнуць высакароднага сабаку аднаго ў пячоры?
Не, не, ратавацца - дык усiм разам, гiнуць - дык усiм разам...
Бурацiна, П'еро i Мальвiна ў глыбiнi пячоры, уткнуўшыся насамi, доўга раiлiся. Вырашылi: перачакаць тут да ранiцы, уваход у пячору замаскiраваць галлём i, каб хутчэй паправiўся Артамон, зрабiць яму спажыўную клiзму.
Бурацiна сказаў:
– Я ўсё-такi хачу, чаго б гэта нi каштавала, даведацца ў Карабаса Барабаса, дзе тыя дзверцы, якiя адмыкае залаты ключык. За дзверцамi захоўваецца штосьцi цудоўнае, дзiвоснае. I яно павiнна прынесцi нам шчасце...
– Баюся без вас заставацца, баюся!
– прастагнала Мальвiна.
– А П'еро вам нашто?
– Ах, ён толькi чытае вершыкi...
– Я буду абараняць Мальвiну, як леў, - прагаварыў П'еро хрыплым голасам, якiм размаўляюць буйныя драпежнiкi, - вы мяне яшчэ не ведаеце...
– Малайчына, П'еро, даўно б так!
I Бурацiна кiнуўся бегчы па слядах Карабаса Барабаса i Дурамара.
Ён iх неўзабаве ўбачыў. Дырэктар тэатра лялек сядзеў на беразе ручая, Дурамар ставiў яму на гуз кампрэс з лiстоў конскага шчаўя. Здалёк было чуваць страшэннае бурчанне ў пустым жываце ў Карабаса Барабаса i сумнае папiскванне ў пустым жываце ў прадаўца лячэбных п'явак.
– Сiньёр, нам неабходна падсiлкавацца, - гаварыў Дурамар, - пошукi нягоднiкаў могуць зацягнуцца да глыбокай ночы.
– Я з'еў бы цяпер цэлае парася i парачку качачак, - панура адказаў Карабас Барабас.
Прыяцелi павалаклiся да харчэўнi "Трох печкуроў" - яе шыльда вiднелася на прыгорку. Але хутчэй, чым Карабас Барабас i Дурамар, кiнуўся туды Бурацiна, прыгiнаючыся да травы, каб яго не прыкмецiлi.
Каля дзвярэй харчэўнi Бурацiна падкраўся да вялiкага пеўня, якi, знайшоўшы зернетка цi кавалачак кураняцiнай кiшкi, ганарлiва трос чырвоным грабеньчыкам, шаркаў кiпцюрамi i
– Ко-ко-ко!
Бурацiна падаў яму на далонi крошкi мiндальнага пiрожнага:
– Частуйцеся, сiньёр галоўнакамандуючы.
Певень строга зiрнуў на драўлянага хлапчука, але не ўтрымаўся i дзеўбануў яго ў далонь.
– Ко-ко-ко!..
– Сiньёр галоўнакамандуючы, мне трэба было б прайсцi ў харчэўню, але так, каб гаспадар мяне не заўважыў. Я схаваюся за ваш цудоўны рознакаляровы хвост, i вы даведзяце мяне да самага камiнка. Добра?
– Ко-ко!
– яшчэ з большым гонарам вымавiў певень.
Ён нiчога не зразумеў, але каб не паказаць, што нiчога не зразумеў, важна пайшоў да адчыненых дзвярэй харчэўнi. Бурацiна схапiў яго пад крылы за бакi, прыкрыўся яго хвастом i на кукiшках прабраўся на кухню, да самага камiнка, дзе мiтусiўся лысы гаспадар харчэўнi, круцячы на агнi ражны i скавародкi.
– Пайшоў прэч, старое булённае мяса!
– крыкнуў на пеўня гаспадар i так паддаў нагой, што певень:
– Ку-дах-тах-тах!
– з роспачным крыкам вылецеў на вулiцу да псрапалоханых курэй.
Бурацiна, незаўважаны, шмыгнуў мiма ног гаспадара i прысеў за вялiкiм глiняным збаном.
У гэты час пачулiся галасы Карабаса Барабаса i Дурамара.
Гаспадар, нiзка кланяючыся, выйшаў iм насустрач.
Бурацiна залез у глiняны збан i там прытаiўся.
Бурацiна даведваецца пра таямнiцу залатога ключыка
Карабас Барабас i Дурамар падсiлкоўвалiся смажаным парасём. Гаспадар падлiваў вiна ў шклянкi.
Карабас Барабас, абсмоктваючы парасячую нагу, сказаў гаспадару:
– Дрэнь у цябе вiно, налi хiба мне вунь з таго збана!
– i паказаў косткаю на збан, дзе сядзеў Бурацiна.
– Сiньёр, гэты збан пусты, - адказаў гаспадар.
– Хлусiш, пакажы.
Тады гаспадар падняў збан i перакулiў яго. Бурацiна з усяе сiлы ўпёрся локцямi ў бакi збана, каб не вывалiцца.
– Там нешта чарнеецца, - прахрыпеў Карабас Барабас.
– Там нешта бялеецца, - пацвердзiў Дурамар.
– Сiньёры, скула мне на язык, прастрэл мне ў паяснiцу, - збан пусты!
– Калi так, стаў яго на стол - мы будзем кiдаць туды косцi.
Збан, у якiм сядзеў Бурацiна, паставiлi памiж дырэктарам тэатра лялек i прадаўцом лячэбных п'явак. На галаву Бурацiна пасыпалiся абгрызеныя косцi i скарынкi.
Карабас Барабас, выпiўшы шмат вiна, падставiў да агню бараду, каб з яе капала налiплая смала.
– Пакладу Бурацiна на далонь, - выхваляючыся, гаварыў ён, - другой далонню плясну, - мокрае месца ад яго застанецца.
– Нягоднiк цалкам гэтага заслугоўвае, - пацвярджаў Дурамар, - але спачатку яму добра было б паставiць п'явак, каб яны выпiлi ўсю кроў...