Залаты ключык, або Прыгоды Бурацiны (на белорусском языке)
Шрифт:
Карабас Барабас ажно прысеў.
Бурацiна адарваў другую шышку, i яна - бах!
– Карабасу Барабасу проста ў цемя, як у барабан.
– Нашых б'юць!
– зноў закрычаў Бурацiна.
– На дапамогу нi ў чым не вiнаватым драўляным чалавечкам!
Першымi на дапамогу прыляцелi стрыжы, - брыючым палётам пачалi стрыгчы паветра перад носам у бульдогаў. Сабакi дарэмна ляскалi зубамi, - стрыж не муха: як шэрая маланка - ж-жык мiма носа!
З воблака, падобнага на кашэчую галаву, упаў
Сабака, скуголячы, пляснуўся дагары лапамi.
Артамон збоку наляцеў на другога сабаку, ударыў яго грудзьмi, павалiў, укусiў, адскочыў...
I зноў памчалiся па полi вакол адзiнокай сасны Артамон i за iм памятыя i пакусаныя палiцэйскiя сабакi.
На дапамогу Артамону iшлi жабы. Яны цягнулi двух вужоў, якiя аслеплi ад старасцi. Вужам усё роўна трэба было памiраць - альбо пад гнiлым пнём, альбо ў жываце ў чаплi. Жабы ўгаварылi iх загiнуць геройскай смерцю.
Высакародны Артамон вырашыў цяпер распачаць адкрыты бой.
Сеў на хвост, ашчэрыў iклы.
Бульдогi наляцелi на яго, i ўсе ўтрох пакацiлiся клубком.
Артамон ляскаў скiвiцамi, драў кiпцюрамi. Бульдогi, не звяртаючы ўвагi на ўкусы i драпiны, чакалi аднаго: дабрацца да Артамонавага горла - мёртвай хваткай. Вiск i выццё стаялi на ўсiм полi.
На дапамогу Артамону iшла сям'я вожыкаў: сам вожык, вожычыха, вожыкава цешча, дзве вожыкавы незамужнiя цёткi i маленькiя вожычкi.
Ляцелi, гулi тоўстыя чорна-аксамiтныя чмялi ў залатых плашчах, шыпелi крыламi злосныя шэршнi. Паўзлi жужалi i куслiвыя жукi з доўгiмi вусамi.
Усе звяры, птушкi i насякомыя дружна накiнулiся на ненавiсных палiцэйскiх сабак.
Вожык, вожычыха, вожыкава цешча, дзве вожыкавы незамужнiя цёткi i маленькiя вожычкi згортвалiся ў клубкi i з хуткасцю кракетнага шара бiлi iголкамi бульдогаў у морду.
Чмялi, шэршнi з налёту джалiлi iх атрутнымi джаламi. Сур'ёзныя мурашкi не спяшаючыся залазiлi ў ноздры i там пускалi ядавiтую мурашыную кiслату.
Жужалi i жукi кусалi за пупок.
Каршун дзёўб то аднаго сабаку, то другога крывой дзюбай у чэрап.
Матылькi i мухi шчыльным воблачкам таўклiся перад iх вачыма, засланяючы святло.
Жабы трымалi напагатове двух вужоў, гатовых памерцi геройскай смерцю.
I вось, калi адзiн з бульдогаў шырока разявiў пашчу, каб вычхнуць атрутную мурашыную кiслату, стары сляпы вуж кiнуўся галавой наперад яму ў горла i вiнтом пралез у страўнiк.
Тое ж здарылася i з другiм бульдогам: другi сляпы вуж кiнуўся яму ў пашчу.
Абодва сабакi, сколатыя, зджаленыя, падрапаныя, - задыхаючыся, пачалi бездапаможна качацца па зямлi.
Высакародны Артамон выйшаў з бою пераможцам.
Тым часам Карабас Барабас выцягнуў нарэшце з велiзарнага рота калючую шышку.
Ад удару па цеменi ў яго вылезлi на лоб вочы. Хiстаючыся, ён зноў схапiўся за ствол iтальянскай сасны. Вецер развяваў яго бараду.
Бурацiна заўважыў, седзячы на самай верхавiнцы, што канец барады Карабаса Барабаса, падхопленай ветрам, прыклеiўся да смалiстага ствала.
Бурацiна павiс на суку i, дражнячыся, запiшчаў:
– Дзядзечка, не дагонiш, дзядзечка, не дагонiш!..
Саскочыў на зямлю i пачаў бегаць вакол сасны. Карабас Барабас, выставiўшы рукi, каб схапiць хлапчука, пабег за iм, хiстаючыся, вакол дрэва.
Абабег раз, вось-вось ужо, здаецца, i схапiў сагнутымi ў крук пальцамi хлапчука, якi ўцякаў ад яго, абабег другi, абабег трэцi раз...
Барада яго абкручвалася вакол ствала, шчыльна прыклейвалася да смалы.
Калi барада скончылася i Карабас Барабас упёрся носаму дрэва, Бурацiна паказаў яму доўгi язык i пабег да Лебядзiнага возера - шукаць Мальвiну i П'еро.
Змардаваны Артамон на трох лапах, падкурчыўшы чацвёртую, шкандыбаў за iм кульгавым сабачым трушком.
На полi засталiся два палiцэйскiя сабакi, за жыццё якiх, вiдаць, нельга было даць i здохлай сухой мухi, i разгублены доктар лялечных навук сiньёр Карабас Барабас, шчыльна прыклеены барадой да iтальянскай сасны.
У пячоры
Мальвiна i П'еро сядзелi на сырой цёплай купiне ў чароце.
Зверху iх прыкрывала павуцiнавая сетка, засмечаная крыльцамi стракоз i высмактанымi камарамi.
Маленькiя блакiтныя птушачкi, пералятаючы з чарацiнкi на чарацiнку, з вясёлым здзiўленнем паглядалi на дзяўчынку, якая горка плакала.
Здалёку даляталi страшэнны лямант i вiск, - гэта Артамон i Бурацiна, вiдаць, дорага прадавалi сваё жыццё.
– Баюся, баюся!
– паўтарала Мальвiна i лiсточкам лопуху ў роспачы закрывала мокры твар.
П'еро спрабаваў суцешыць яе вершамi:
Мы на купiнцы сядзiм
I на кветачкi глядзiм,
Жоўтыя, блiскучыя,
Да чаго ж пахучыя.
Будзем жыць мы лета
На купiнцы гэтай,
Жыць адны мы будзем
На здзiўленне людзям...
Мальвiна затупала на яго нагамi:
– Вы мне абрыдлi, абрыдлi, хлопчык!.. Сарвiце свежы лопух, - хiба ж не бачыце - гэты ўвесь прамок i ўвесь на дзiрках.
Раптам шум i вiск удалечынi зацiхлi. Мальвiна павольна пляснула рукамi:
– Артамон i Бурацiна загiнулi...
I кiнулася тварам на купiну, у зялёны мох.
П'еро бесталкова затупаў каля яе. Вецер цiха пасвiстваў мяцёлкамi чароту.