Грот афаліны
Шрифт:
У кабінеце размаўлялі бурна, часам пераходзілі на англійскую мову. Янг напружыў слых — ах, як кепска, што англійская мова такая цяжкая, так марудна паддаецца яму!
— Мы яго вялі з самага Ганконга! Разам з ім плыў і наш агент! З рук у рукі, можна сказаць, перадавалі… А вы ўмяшаліся і на фінішы ўсё абарвалі. Як цяпер выявіць працяг ланцуга? Да каго ехаў гэты з ружовай касынкай?
— У сорак першым нумары засада.
— Толку з гэтай засады! Туды і выпадковыя людзі могуць завітаць, скажам, пакаёўка, афіцыянт… — грукатаў голас таго, што сядзеў каля фуражкі «Interpol». — Тэлефон у гэтым сорак першым ёсць?
У кабінеце трохі памаўчалі, мабыць, ці сам афіцэр, ці той паліцэйскі, што сядзеў за
— Ёсць, — урэшце пачуўся голас афіцэра.
— Ну вось, перш чым сустрэцца з «касынкай», яму пазвоняць у нумар. Ці ёсць ён… А калі ёсць, то ці той гэта, хто трэба, і размова будзе з паролем.
— …мы падслухаем, пра што яны размаўляюць. Усе нумары падслухоўваюцца!
— Вашы там будуць сядзець, пазвоніць тэлефон. Падымаць трубку ці не? Калі падымаць, то што гаварыць? Калі пачуюць, што неехта падазроны зняў, то і гаварыць не будуць.
— А мы выпатрашым гэтага, з касынкай. Запэўніваю, мы сумеем узяць у яго ўсё, што трэба… Па-другое, выпусцім малога… — далей пайшла англійская мова, афіцэр ёю валодаў, відаць, таксама някепска.
— Вы так думаеце? А каму ён трэба, тым больш пасля таго, як засыпаўся? Хлапчука выкарысталі выпадкова і аднаразова. Мог на яго месцы быць і не зямляк гэтага… як яго… Пуола, а іншы хлапчук. Пуол падсунуў замест сябе гэтага малога толькі таму, што ўбачыў падазроных асоб… што за «касынкай» сочаць.
— З гэтых падазроных мог быць і ваш вусаценькі малады чалавек.
— Я папрашу!.. — узвысіўся трэці голас, тонкі.
— Можаце не прасіць! — пацвярдзеў голас афіцэра. — Я разумею: тыя двое нашых, што разыгрывалі парачку, учынілі нязграбны маскарад. Але ж і вы, даруйце, не далей адышлі. Ва ўсіх танных кіно такіх сышчыкаў-нязграбнікаў паказваюць. Маіх вачэй у порце было больш, чым вы думаеце… І яшчэ… Адкуль мы, па-вашаму, ведаем пра гэтага з ружовай касынкай? То-та ж! Не такія мы прасцячкі, як вам здаецца.
Выглянуў з дзвярэй той паліцэйскі, што сядзеў за машынкай.
— У камеру! — махнуў на Янга і зноў знік. — Падымайся! Прыліп… — падняўся той, з-за стала.
«Усё-такі ў турму?! А я ж усё праўдзіва расказаў!» — ногі Янга не хацелі слухацца.
У калідоры сустрэліся двое вартавых, вялі на допыт чалавека з ружовай касынкай на шыі. Адзін вартавы быў скаваны з арыштаваным агульным наручнікам.
2
Калі на чалавека з ружовай касынкай і Янга накіравалі з усіх бакоў зброю, Пуол замёр на месцы. У кроках дваццаці спераду бачыў дзверы пад'езда з прыступкамі. Пакуль ішоў да іх, ледзь стрымліваўся, каб не кінуцца бягом. Паспеў яшчэ ўбачыць, як на «касынку» надзявалі наручнікі. Шмыгнуў у пад'езд, прабег дом наскрозь міма лесвіцы, тузануў дзверы, што вялі на двор. Яны не паддаліся. Тады ён штурхнуў іх з усёй сілы — ні з месца. Затахкала сэрца, у голаў шыбнула гарачыня… «Вось і папаўся… Сам ускочыў у пастку!» Ламануў назад, у тры скачкі адолеў пралёт лесвіцы. На першай пляцоўцы было зусім невялікае і вузкае, як байніца, акенца. Біць, выломваць не стаў — усё роўна не пралезе. Інстынкт самазахавання пагнаў яго вышэй па лесвіцы. Успомнілася з кіно, што паспеў паглядзець на Галоўным, як гэтак ратаваўся ад пагоні «агент №…». З апошняй пляцоўкі да квадратнага люка ў столі строма стаяла лесвіца. Апынуўся наверсе хутка, як кот, таўхануў у шчыт люка рукамі і галавою… Паддаўся!
Бег упрыцемку пад нізка навіслай страхой, ледзь не стукаўся галавою ў кроквы. Са страшным лопатам узляталі і ўцякалі галубы, ліпла да твару павуціна. Бег на святло, што струменілася з бакоў, з левага і правага скатаў страхі, дзе ў нішах былі акенцы. «Гэта — на вуліцу, гэта — на двор…» — сарыентаваўся і нырнуў у правую, раму вырваў адразу.
Бег па страсе,
Калі лазяць вешаць бялізну, значыць, павінен быць ход на лесвіцу, уніз.
Перад тым як выскачыць на двор, аббіў трохі з сябе пыл, галубіны памёт, абабраў павуціну. Дваром перайшоў на суседнюю вуліцу і пакрочыў ужо спакваля ў той бок, куды яму было трэба.
«Ай ды я! Малайчына…» — Пуол быў задаволены сабою. Чым не супермэн з кіно? Падабалася яму такое жыццё, з рызыкай і небяспекай. Ішоў дадому пасвістваючы, па баках і назад не азіраўся.
А таго не ведаў, што на кожнага разумнага знаходзіцца яшчэ разумнейшы.
Чым бліжэй падыходзіў да сваёй канспіратыўнай кватэры, тым больш адчуваў, як гэты падвышаны настрой і самаздаволенасць выходзяць з яго, нібы дух з праколатай шыны. Яшчэ і яшчэ раз перабраў у думках, што гаварыў Янгу, што той мог расказаць паліцыі. «А ён раскажа, усё раскажа, нават не сумнявайся!.. Злосць у яго на мяне… Пра гатэль «Ганконг» скажа, пра апартамент сорак адзін». Пуол адчуваў, што гэты адрас — самае важнае, што было даверана яму асабіста. Яму, а не Янгу, нейкаму блазнюку. «А я перадаверыў тайну, аддаў яе ў рукі паліцыі…— Пуола пачало кідаць то ў пот, то ў холад. — Лепш, каб я сам папаўся… Называецца, уратаваўся… Ад каго? Ад паліцыі — так, а ад Чжана? Каб сам папаўся, то я ім нічога б не сказаў. Выкруціўся б або сказаў, што выпадкова апынуўся каля чалавека з ружовай касынкай. Ці мала хто ходзіць па вуліцы? У цэнтры людзі як мурашкі мітусяцца. Гэтак любога можна схапіць, да любога прыдрацца… Але я і не падышоў бы да яго, хіба я дурны, вачэй у мяне няма? Незнаёмец жа не ўзяў баул у левую руку!.. А мо быў яшчэ адзін чалавек у ружовай касынцы?! — Пуол ажно прыпыніўся ад гэтай думкі, яму зноў стала горача. — Мо я не заўважыў другога, пераблытаў?»
Ліхаманкава перабраў у думках тое, што было ў порце. Усё, здаецца, ішло як трэба. Аціраўся сярод гандляроў-латочнікаў, нават прыцэньваўся, выдаваў сябе за капрызлівага пакупніка. Адзін дарослы кітаец-латочнік як не нахрапам лез, соўгаў пад нос пацеркі — «Каралі для вашай кралі! Чорны карал! Чорны карал!» Не вытрываў, ажно сыкнуў, каб не вязаўся. А той, з ружоваю касынкаю, таксама пабадзяўся крыху па крыклівым базарчыку. І проста выпадкова кінулася Пуолу ў вочы, што вельмі ж ужо аднолькава атрымліваецца і ў гэтага, з баулам, і ў вусаценькага піжона з бліскучай палкай. Стане адзін, каб прыгледзецца да якога тавару, прыцаніцца, нават у рукі ўзяць, а каля суседняга гандляра ці праз аднаго прыпыніцца і піжон, таксама нібыта штосьці глядзіць, круціць у руках, а сам так і цікуе за «касынкай».
«Справа нячыстая… Сочаць… А мяне ж папярэджвалі, каб глядзеў пільна…» — цюкнула яму тады. Дык хіба мог пасля гэтага сам лезці на ражон?
Трэба ўжо зварочваць у завулачак, што вядзе ў лабірынт дамоў таго двара, дзе яго кватэра. Азірнуўся… Здаецца, нічога падазронага, ідуць людзі, як ішлі,— каму куды трэба. Ніхто не вылуплівае вочы на яго.
Пакой сустрэў затхла-прытарнымі пахамі, нібы дзесьці гніла копра. Пастаяў каля трумо, паўглядаўся ў свой твар… Трывога на ім і разгубленасць… Унізе на століку безліч усялякіх флакончыкаў, цюбікаў, баначак з крэмамі, пудрамі, духамі, мазямі. Хацелася змахнуць іх, каб ажно асколкі зазвінелі… Паглядзеў на ложак з балдахінам. Да высокіх спінак быў прычэплены шнурок, на якім соўгалася заслона з матэрыі ў грубыя плямы-ўзоры. Не пакой для мужчыны, а дамскі будуар. Ці не для любоўных спатканняў скарыстоўваў Чжан гэтую кватэру? Тузануў са злосці заслону ўбок, ажно тропнуў шнурок, і заваліўся ў пасцель адзеты.