Грот афаліны
Шрифт:
Прыхаваны Абдулою акваланг і балоны папашукалі б, каб не Тота. Абдула не мог уцяміць, куды завалок іх ноччу і закідаў ламаччам і лісцем. Але ўчулі тоненькае і хрыплае, як на апошнім дыханні, скуголенне сабачкі і пайшлі на голас. Убачылі яго і жахнуліся: Тота так наблытаў і накруціў за ноч павадок, што аброжак ледзь не задушыў за шыю. У многіх месцах павадок быў пагрызены, пажаваны.
— Бедненькі…— Натача разблытвала і пяшчотна лашчыла Тота. У сабачкі знайшлося яшчэ сілы, каб лізнуць яе ў нос. — Ты храбрэйшы за некаторых баязліўцаў.
— Знайшлі вартаўніка… Каб хто тут быў, то не прайшоў бы міма, павярнуў бы на скуголенне, — дадаў Амара.
Абдула моршчыўся і адварочваў твар, каб не бачылі вачэй.
Радж перш за
4
Пакуль зрабілі з тых васьмі выратоўчых кругоў і дзвюх дошак штосьці падобнае на плыт, прайшло нямала часу. Складанасць была ў тым, каб умудрыцца ўсё звязаць, адмотваючы адзін канец ліня і не рэжучы яго на кавалкі: такога на астравах Вясёлага архіпелага не купіш, трэба спецыяльна заказваць у Малайзіі ці нават у Ганконгу. І трэба было ўмудрыцца, каб пайшло на звязку не больш дваццаці метраў. Астатняя, большая частка ліня паслужыць за выратоўчы канец. Прывяжуць яго, скажам, да пояса Амары, і Даял будзе сядзець на плыце, травіць патрохі, адпускаць — страхаваць хлопца. І будзе прыслухоўвацца, каб не прапусціць ні малейшага сігналу, патузвання. Тры рыўкі — тэрміновы пад'ём наверх. Падымаць трэба будзе хлопца з прыпынкамі-перадышкамі, каб не схапіў кесонку. Інструктаваў Радж Даяла і ўсё-такі баяўся, каб не нарабілася бяды яшчэ больш, Амара ж будзе спускацца пад ваду першы раз (тое, што ныраў у дзяцінстве ў лагуне Біргуса, — не ў лік). Быў момант, яшчэ як плыт вязалі, што Радж хацеў аб'явіць: «Сядзі, хлопча, і не рыпайся… Адзін палезу». Але зразумеў, што Амара моцна пакрыўдзіцца. Нашто ж тады было агарод гарадзіць, клікаць яго з сабою? Нашто было валачы ў горы столькі лішніх рэчаў, рыштунку, траціць грошы на насільшчыкаў? Мог бы Радж сам абплаваць усё возера, і плыт не спатрэбіўся б…
І вось па возеры марудна сунецца плыт. На ім сядзяць тры чалавекі, Радж і Амара ў камбінезонах і аквалангах, Даял — так. Грабуць і рукамі, і нагамі ў ластах, кіруюць у бок астраўка. Натача і Абдула глядзяць, каб быць упоравень з імі, карабкаюцца і па беразе ў бок паўднёвай стромы. То Натача, то ён не вытрымліваюць, галёкаюць зверху плытнікам, куды плысці, у які бок забіраць, каб трапіць акурат на тое месца, дзе ўсплыў і кружыўся Янгаў акваланг.
А потым яны садзяцца на самым беражку кручы, спускаюць уніз ногі і не зводзяць вачэй з плыта. Што там робіцца? Во — панадзявалі ўжо маскі, пабралі ў рукі цяжкія ліхтары і штокі, кінуліся спінамі ў ваду… Во — дзядзька Даял, растапырыўшы ногі на дошках, перабірае ў руках лінь, папускае яго ўсё больш і больш. Урэшце становіцца на калені, потым садзіцца, а лінь трымае, хоць ён увесь разматаўся… Во — напінаецца ўжо лінь, а плыт пачынае плысці то ўправа, то ўлева, то закружваецца на месцы вакол сябе і вакол нейкага лапіка вады. Нібы гіганцкі паплавок велізарнай, як на кіта, вуды. А раптам і праўда возьмецца якая пачвара, і плыт-паплавок заходзіць, заскача, як вар'ят, а потым коса сігане пад ваду?
«Як гэта сігане? — жахаецца Натача. — Там жа не прыманка… Не чарвяк… Там жа Амара прывязаны!» — дзяўчынка ажно галавою матае, каб адчапіцца ад страшнай уявы.
І зноў глядзяць на плыт-паплавок, зліўшыся са скалой, скамянеўшы. Глядзяць і чакаюць цуда. З вады павінны вынырнуць утрох, а не ўдвух. З імі і Янг будзе, жывы і здаровы, нават разрагочацца на ўсё возера: «Ха-ха… вось і я! Ну й жарцік я з вамі разыграў!..»
Ніяк нельга было ўявіць хлопца мёртвым.
А плыт апісвае ўсё шырэйшыя кругі. А сонца пячэ ў патыліцы ўсё больш няшчадна, і ў Натачы і Абдулы баляць галовы, стукае ў скронях. Час паўзе так марудна, што хочацца закрычаць не сваім голасам, каб штосьці перапыніць ці прыспешыць, узарваць невыносную цішыню.
«Ну што-о, ну як там?» — хочацца крычаць і Абдуле. А каму крыкнеш? Лопаюцца толькі мо сотнямі адразу бурбалкі вакол плыта. Часам бурбалак не відаць, узрываюцца недзе якраз пад плытам.
І раптам убачылі, што Даял усхапіўся на ногі, заперабіраў рукамі лінь, закідаў яго сабе пад ногі петлямі. Радж і Амара, значыць, пайшлі на пад'ём…
І зноў час нібы застыў на месцы, сонца замёрла над самаю галавою, не хоча саступіць убок ні кроку. Бязлітаснае сонца, забойца-сонца… Натача і Абдула ўсхопліваюцца на ногі, і хлапец тут жа хістаецца і ледзь не падае, Натача яго падхоплівае. Глядзяць на Даяла, пытаюць у Даяла, пытаюць у возера — нема, без голасу: «Ну што-о там? Што-о?!»
І раптам разам з бурбалкамі каля плыта з'явіліся чорныя мячыкі галоў, бліснула шкло масак. Радж і Амара ўсплылі адначасова, Даял памог ім ускараскацца на плыт.
Без Янга ўсплылі!.. Паселі на краёчак, унурыўшы галовы, і… маўчаць!
Натача разрыдалася. Абдула падтрымаў яе за плечы, пасадзіў на зямлю. І ў яго цяклі па шчоках слёзы, і ён не мог нічога з імі парабіць, хоць стараўся стрымлівацца.
Маўчаць хлопцы на плыце. Вось адзін, а потым другі марудна сцягваюць маскі і зноў сядзяць угнуўшыся. Даял становіцца на калені і просіць Раджа падняць нагу, адшпільвае ў яго адзін ласт. Грабе Даял ластам, паволі кіруе да берага — туды, адкуль і адплывалі на пошукі.
Натача і Абдула нічога не крычаць ім, не пытаюць, падтрымліваюць адзін аднаго і прабіраюцца верхам, брыдуць туды ж. Там, скрыжаваўшы рукі на грудзях, стаіць як укопаны другі насільшчык, Мамада. Стаіць і ні кропелькі, мабыць, не перажывае: чужое гора як бы і не гора. Яго нанялі не плакаць, нанялі на цэлы дзень, і ён цярпліва адрабляе час.
Выйшлі Амара і Радж на бераг, пахістаўшыся на камянях, пакоўзаўшыся ластамі. Радж адразу зняў і другі ласт, выбраў вялікі камень і прысеў. Даял паглядаў то на Раджа, то на Амару, чакаў далейшых распараджэнняў. А яны нічога не гаварылі, Амара адкінуў некалькі камянёў, расчысціў пляцоўку і ўлёгся ніцма на цёплы пясок. На нагах у Амары былі два ласты, каля Раджа ляжаў адзін. Затое на плыце былі два… Два, а не адзін!
— А той лішні — чый? — схапіла яго Натача, падбегла да Раджа. Упала на калені, пачала вадзіць пальцамі па рубчыках, рэбрах ласта. А пальцы дрыжаць, дрыжаць!..
— Янгаў… ласт… — вымучыў Радж. — Засеў у расколіне пад вадою… А самога засмактала, мабыць, пад зямлю… Там такая вярцеліца, вада бушуе…
Абдула адвязаў ад запасных балонаў Тота, узяў на рукі, бо той усё рваўся, станавіўся на дыбкі. Падышоў да Натачы, прысеў на кукішкі і таксама памацаў ласт.
— Вы з Янгавым аквалангам, як вылавілі з вады, нічога не рабілі? — уздыхнуўшы, спытаў Радж.
— Не, — за дваіх адказала Натача, выціраючы слёзы.
— Рэмень паясны нармальна расшпілены. Значыць, сам, свядома расшпіліў пад вадою. А мо і несвядома… І ласт акуратна адшпілены… Янг быў п'яны!.. Глыбіннае ап'яненне — ёсць такая каварная штуковіна.
— Пра гэтае возера ў нас розныя легенды ходзяць… Страшныя! — Даял патаптаўся і таксама сеў на камень. — Быццам на дне жыве дракон вогненны. Часам як дыхне — дым і пара валяць! Усё з'ядае дракон, што ні трапіць жывое ў возеры, і раве: «Ма-ал-а-а!» Таму і рыбы тут амаль няма, і людзі не хочуць сяліцца, баяцца нават хадзіць сюды.
— Тут было так… — азваўся ўрэшце і Мамада. — Кідалі рыбакі бутэлькі пад кручу… Так налівалі вады і затыкалі, каб бутэлька нібыта танула, нібыта плавала. А праз тыдзень вылоўлівалі… во-о там, каля Горнага, — не азіраючыся, Мамада паказаў за спіну. — І нават на захад туды, каля Зубоў Дракона… Як цячэнне цягне.
— Радж… Міленькі, родненькі… Сёння трэба шукаць, не чакаць тыдзень! У моры шукаць, каля берага… Мо і Янга туды вынесе. Там, мабыць, рэчка падземная.
— Будзем, Натача, будзем…