Левы рэйс
Шрифт:
— Не ведаю, што і сказаць. Яна ў бібліятэцы кніг не бярэ, а я ў магазін рэдка хаджу. Так, павітаемся, калі сустрэнемся, і ўсё.
— Вельмі на яе пакрыўдзіліся?
— На Савачкіна больш. А яе зразумець можна, грошы немалыя.
— Але Савачкін тут ні пры чым. Вас абшуквала яна.
— Выйдзе так, быццам я паквітацца хачу.
— Чаму, патрэбна толькі ісціна.
— Дзе тут ісціна, — стараючыся не паказаць горыч, пасміхнулася дзяўчына, — калі я нават не вельмі помню, што было. Як у тумане. Сяркова нешта патрабавала, а я не разумела. Пакуль маю сумачку не ператрэсла. Так крыўдна стала, што я сама ледзь не закрычала. Стрымалася. Напэўна, таму, што побач яе жаніх стаяў і ўсё казаў: «Маруся, не свавольнічай». А яна сваё: і па кішэнях, і…— дзяўчына сумелася, саромеючыся расказаць далей.
— А што, і жаніх там быў? — здзівіўся Корзун. Савачкін пра жаніха не ўспамінаў.
— Так, Валюжэніч. Ён пазней прыйшоў, як даведаўся. Які сорам! Не, я ўсё роўна паеду адсюль…
Корзун паклаў руку на паперу.
— Не спяшайцеся, Ліда Грамакоўская. Паедзеце зараз — знойдуцца людзі, якія скажуць, што, маўляў, каб была невінаватая, не збегла б.
Грамакоўская слухала, апусціўшы галаву. Яна быццам замкнулася ў сабе, і, як ні стараўся лейтэнант, размова далей ужо не клеілася. Яму нічога не засталося, як развітацца. І хоць справа не скранулася з месца ні кропелькі, ён быў задаволены. Грамакоўская аказалася добрай і шчырай дзяўчынай.
Магазін у гэтыя дні не працаваў, але Сяркова была там. Яна растлумачыла Корзуну, што чакае рэвізораў з сельпо: трэба было высветліць, ці не прапала яшчэ што-небудзь, акрамя дзённай выручкі.
Уласна кажучы, і Корзуну лепш за ўсё было б пагутарыць з прадаўшчыцай пасля рэвізіі, калі карціна стане больш поўнай. Аднак ён не бачыў, чым мог бы заняцца ў гэты час, і спадзяваўся, што папярэдняя размова таксама, мажліва, дасць нейкую зачэпку.
З Сярковай ён павёў сябе інакш, чым з Грамакоўскай, падкрэслена афіцыйна. З пратаколамі і роспісамі. Не толькі таму, што так патрабаваў парадак расследавання. Прадаўшчыца не выклікала ў яго сімпатыі.
Сяркова была грубаватая, самаўпэўненая, як гэта часта бывае сярод некаторых гандлёвых работнікаў, прывыклых, што людзі ідуць да іх, а не яны да людзей. Яна і знешне не спадабалася Корзуну: празмернае ўжыванне касметыкі толькі падкрэслівала яе недахопы — тоўстыя губы і шырокі рот, крыху пукатыя вочы. Яна трымалася так, нібы гэта следчы вінаваты, што ў яе прапалі грошы, і таму лейтэнант вырашыў даць ёй адчуць сябе ў становішчы абвінавачанай. Тым болей што, акрамя самаўпраўства з Грамакоўскай, яна дапусціла яшчэ адну правіннасць — не здала своечасова выручку.
Зрэшты, і Сярковай ён, відаць, не спадабаўся. Яна адказвала на яго пытанні суха, часам з непрыязнасцю. Праўда, гэтаму можна было знайсці тлумачэнне — за апошнія тры дні яе дапытвалі ўжо трэці раз. Акрамя таго, ёй дасталося за Грамакоўскую.
— Часта вы пакідаеце выручку ў магазіне на ноч? — спытаў Корзун, скончыўшы з першымі фармальнасцямі.
— Што вы! — паспяшалася з адказам прадаўшчыца.
— Аднак пакінулі?
— Позна было.
— Як гэта?
— Месяц канчаўся, хацела план зрабіць. Да вечара не зачыняла. У той дзень у нашым калгасе якраз трынаццатую зарплату выдавалі. Спадзявалася больш выручыць.
— Атрымалася?
— У нас што-небудзь зробіш! У горад больш едуць, быццам там з іншай базы даюць.
— Аднак прадалі больш, чым звычайна…
— Лісавы «Гарызонт» узялі, лічыце — амаль чатырыста рублёў.
— Хто-небудзь ведаў, што вы грошы не здалі?
— Вялікі сакрэт!
— А ўсё-такі?
— Ну, на пошце. Раз не прынесла, значыць, у мяне.
— А яшчэ?
— Не ведаю, у нас тут раней зладзеяў не было.
— А цяпер, значыць, ёсць?
— Значыць, ёсць.
— Як я магу меркаваць, з прыезджых толькі двое: ваш жаніх і Грамакоўская?
Сяркова пачырванела і ажно ашчэрылася:
— Фёдара не чапайце, дома на яго болей пакідаю, і ўсё цэлае. Мы хутка разам будзем, навошта яму шкоду мне рабіць.
— Бадай, рэзонна, — пагадзіўся Корзун. — Значыць, застаецца Грамакоўская…
— Больш няма каму, — злосна сказала, як адрэзала, Сяркова.
Корзун задумаўся. Паводзіны прадаўшчыцы ўсё бо-лей пераконвалі яго, што прапажа грошай і для яе нечаканасць. Але з беспадстаўнымі абвінавачаннямі Грамакоўскай таксама не мог пагадзіцца.
— Дык дзе, вы кажаце, ляжалі грошы? — Корзун з Сярковай сядзелі ў падсобным памяшканні магазіна, за сталом, на якім былі накіданы накладныя, рахункі і яшчэ нейкія паперы, і Корзун устаў, маючы намер прайсці ў гандлёвую частку.
Сяркова неахвотна паднялася, правяла яго да прылаўка, за якім на доўгіх вешалках віселі паліто. Магазін быў стары, і ў адной зале гандлявалі і прамысловымі і харчовымі таварамі.
— Тут у мяне шуфлядка.
Зараз яна была пустая, напалову высунутая з-пад прылаўка, у замку тырчаў ключ.
— Ключ вы з сабой забіралі?
— Навошта? Я ж на хвіліначку. Узяла слоік і назад.
— Грамакоўская дзе стаяла?
— Вунь там, — паказала Сяркова на процілеглы прылавак і падазрона зірнула на лейтэнанта.
Корзун выйшаў у падсобку, узяў пратакол і вярнуўся назад.
— Давайце запішам, як гэта было, — прапанаваў ён Сярковай.
Неахвотна яна паўтарыла, дзе ляжалі грошы, дзе стаяла Грамакоўская, куды і на які час яна сама выходзіла.
Корзун усё гэта занатаваў у пратакол і папрасіў распісацца. Сяркова крыху падумала, потым перачытала напісанае яшчэ раз і, нарэшце, паставіла свой подпіс. Яна нібы прадчувала, што зараз яе чакае непрыемнасць. І сапраўды, лейтэнант неяк вельмі мякка папрасіў:
— Прынясіце мне, калі ласка, слоік джэму.
Сяркова пайшла. А ён пачакаў, пакуль за ёю зачыніліся дзверы, і хутка накіраваўся ў процілеглы бок, дзе пад прылаўкам была тая самая шуфлядка, у якой, паводле слоў прадаўшчыцы, ляжалі грошы. Ён паспеў выцягнуць шуфлядку, потым засунуць назад і ўзяўся за ключ. У гэты час у дзвярах з'явілася Сяркова.
— Што вы там шнарыце? — не ўтрымалася яна.
— Правяраю.
— Няма дурняў, назад ніхто не пакладзе.
— Я не гэта. Дарэмна вы Грамакоўскую абгаварылі. Бачыце, я ведаў, дзе ляжалі грошы і як адчыняецца шуфлядка, а ўсё роўна не паспеў, пакуль вы хадзілі.