Мроi Багны
Шрифт:
Не атрымашы адказу, яна падняла галаву проста плася ларыю свам вачам-шплькам. Тая мачала разгубленасц. Яна не чакала, што ёй стануць задаваць падобныя пытанн.
– Бач ты, чырванее, як нявннца на адрыне, - сказала, пасмейваючыся, спадарыня Катапала.
– Раней трэба было чырванець. А цяпер чаго жо...
Яна зно схллася над паперам, пяро яе зарыпела.
– Як, у кляштары? Дажылся, называецца. куды тольк свет коццца?
– прыгаворвала яна, запаняючы фармуляры.
– хто вас там так спрытны? Пэна, дзячок як прыгожаньк? Ц гэта бы садонк? Можа, апольнк? Ат, свавольнк... Добра, мачу,
ларыя мачала, кусаючы вусны. Ведала б гэтая курыца, хто бацька дзцяц. хто яго мац. гумення сказала: 'Разбярыся з м'. З мац жо 'разабрался'. Дыван на падлозе келл бы залты крывёй. сафа, абцягнутая снм аксамтам, таксама. На сафе ляжала цела, загорнутае скрываленую прасцну.
– Я не нараджала гэтае дзця, ойча. Я нкол не мела дзяцей. Але яны хацел, каб я забла яго, - кажа ларыя. Голас яе гучыць слаба.
– Ойча. Што я вам за 'ойча'? Эх, людзцы, людзцы. Калсьц ледзь не богам звал, цяпер вось чортам клчуць. А за 'ойча' дзякуй, канечне.
Локс. Чорный Шаман. Глядзць на яе, незласлва пасмейваючыся. Размаляе на "псаванай рамейскай'. Ведае аднекуль. Яго ларыя не бацца. Ён падобны да старца-схмнка. Ссвелыя валасы, вусы бародка, а твар гладк, без адзнай зморшчынк. вочы колеру волава. Рамейцы таксама нараджаюцца са светлым вачыма, а потым раёк чарнее ад грахо. А пасля смерц вочы зно становяцца чыстым. Тольк немаляты ды памерлыя нас без граху. Схлшыся над ларыяй, Локс кладзе далонь ёй на лоб. Пальцы яго правай рук дакранаюцца да яе запясця. Прыкрышы вочы, ён услуховаецца бццё яе жыцця. Слабое, занадта слабое. Кал б жыла ларыя на вялкай зямл, дано бы жо сканала. А тут трымае Мроя. абяцанне. Не памерц без споведз.
– Ойча, я зграшыла, - шэпча ларыя.
Локс квае.
– Ведаю. У гуменн кашэль сцягнула. Нчога, не збяднела яна. Затое злая была, як чорт. За грошык душу прадасць.
Локс смяецца. адкуль тольк ведае? Яна яму не гаварыла... Шкада, што Локс не можа прыняць у яе споведзь. Ён не святар, ён служыць ншым багам. А гумення напраду не збяднела. У яе келл стольк золата. Ледзь не болей, чым у Саборы сх Праведнка, што горадзе Нр. раскошная мэбля, абабтая аксамтам, газавыя свяцльн пад столлю, каштоны дыван, у якм нага тоне па самую шчыкалатку... Дыван, зрэшты, бы безнадзейна сапсаваны. Яны кнул на яго скрывалены труп, кал вайшл. Потым, прада, цела перанесл на сафу. Алас м загада. Ён таксама там бы. Сядзе на кра сафы побач з нябожчыцай, выгляд у яго бы зусм не царск - вопратка пашматаная заляпаная граззю, валасы беспарадку, сам белы, як смерць. Нбыта ён стаць на эшафоце, кат вось-вось прыйдзе.
А потым у келлю вайшла Агуста. На ёй бы ваняны дарожны плашч, пад якм вднелася белая, расшытыя золатам сукенка са стаячым каняром. Яе аблчча пад пластом бялл нагадвала маску. ларыя так не зразумела, прыгожая Агуста ц не. Цяжка разабраць, занадта многа фарбы. яна была зусм невысокага росту. ларыю гэта вельм здзвла. 'Не думала, што яна такая маленькая', мльганула яе тады. Трох вышэй за гуля. Напэна, на троне яна здаецца высокай. Стаць, выпрасташыся паклашы рук на падлакотнк, нхто не здагадваецца, што яе пад нагам слончык, старанна задраправаны краям догай вопратк. Падман. Пасюль падман.
– Ты адчуваеш боль?
– пытаецца Локс.
–
Тольк стомленасць. Смяротную стомленасць. Болю няма. Хаця павнен быць. Кал гэта тая ж хвароба, ад якой памерл яе матуля старэйшая сястра. Пухлна баку. Кажуць, гэта ад самерытавага пылу, як нябачна лунае паветры. Паспела наглытацца, пакуль жыла на паднёвым усходзе. Там усё атручана самерытам. Нхто не ведае, адкуль узялася гэта брыдота. снуе паданне, быццам самерыт - гэта акамянелы попел старога свету. Усё, што засталося ад яго пасля Года сёспалення. Госпад Усявышн, што ж гэта бы за свет, кал нават прах яго - атрутны?..
Сыходзячы, ларыя пакнула начальнцы прытулку жменю манет - 'за турботы'. Так было прынята. У яе заставался яшчэ грошы. Няшмат. Дога не працягнуць. Што рабць далей, ларыя не ведала. сц ёй не было куды. Усе яе сваяк дано магле. У кляштар яна таксама не вернецца. Там гумення, якая забвае немалят. Мабыць, самым правльным зараз было бы памерц. Кнуцца раку з высокага моста. Альбо цха заслцца дзе-небудзь у завуголл. Але спачатку трэба паесц. Яна нчога не ела з учорашняга дня. спаць хочацца. Так, перш-наперш трэба паесц трох паспаць. А потым памерц можна.
ларыя спынлася мясцовай гасцнцы, таннай, але нштаватай. Паслужлвая пакаёка правяла яе пакой наверсе. Там пахла дрэвам, свячным воскам свежай накрухмаленай бялзнай. На палраваным начным столку ляжала пухлая кнжыца скураной вокладцы: "Высло Праведнка". На сцяне, абклеенай серабрыста-блактным шпалерам, красавалася выцвлая прастакутная пляма - пэна, яшчэ зусм нядана тут все партрэт мператара Сльврыя. Памёр мператар, прыбрал партрэт. Незабаве павесяць новы. Няцяжка здагадацца, хто будзе на м адлюстраваны. Маленькая, з пластом бялл на тварыку... ларыя загадала прынесц ёй у пакой позн сняданак - варанае мяса, гарачы хлеб, запечаную гароднну чырвонае вно, разведзенае крынчнай вадой. Напрыканцы можна скаромнага паесц. Адпусцшы пакаёку, ларыя скнула чаравк , не распранаючыся, легла на ложак. Вочы яе закрылся сам сабой. Котка-Дрымота, добры калматы звер са старой казк, падкралася нячутна паклала на павек сваю цяжкую, мяккую лапу. Засынай. Засынай. Памрай...
– гумення сунула мне рук немалятка, ойча. Спачатку мне здалося, што гэта проста лялька. Васковая лялька, загорнутая абрывак парфравага плашча... Ойча, я стаяла там сё бачыла. Увайшо кат, салдаты з м. У жарон был распаленыя пруты. Дыван бы залты крывёю, на яго падал вугл з жарон...
– Атож. Рабл пераварот, дыванок сапсавал. Эх, людзцы, людзцы.
Локс кладзе яе бязвольную руку пазверх кодры. Падымаецца з лак, якая стаць каля падгалоя ложка. Зараз пойдзе. Чакайце, ойча, я яшчэ не сё сказала!..
– Яна тады з'явлася мне сне, ойча.
– Эгл, - гаворыць ён спакойна.
– Яе мя Эгл. Белая Вяшчунка.
Вяшчунка. Мац-Заступнца. Рамейцы называюць яе Валадаркай Гадзюк. А семгальцы - Жытняю Цёткай, якую можна сустрэць у спелых палях гарачым летнм поднем...
– Яна мне сказала - не бойся. У Семгалене, у Паночнай Багне, Мрою сваю знойдзеш...
– Ты знайшла сваю Мрою, ларыя.
– Але мне патрэбен тольк спавядальнк!
Локс мачыць, кваючы галавой. Потым кажа, усмхаючыся: