Нязніклыя
Шрифт:
Паліна жвава спусцілася на першы паверх. З надзеяй, што яна не адна ў гэтым горадзе, і з хуткім біццём сэрца, дзяўчына выбегла на вуліцу, за жалезныя цёмныя дзверы пад'езда. Тут жа яе сустрэлі непрыемнасць, перашкода і небяспека. Паліну спыніў худы белы сабака, які выглядаў галодным і хваравітым. Рэдкія ўчасткі поўсці, як і светлая скура, былі бруднымі, вочы туманнымі, а белыя іклы, вострымі. І так, як прамое святло сонца было на другім баку дома, а на гэтым баку лёг халодны цень. Звер адчуваў сябе ў бяспецы. Правей ад пад'езда, у лёгкім змроку, адзінокі сабака вар'яцка скаліўся і да жудасці шалёна рыкаў. Яго востры нюх і добры слых сачылі за перамяшчэннем здабычы. Азвярэлая жывёла рыхтавалася накінуцца на Паліну. Белае святло раніцы злёгку асляпляла звера. А прамыя, небяспечныя для жывёлы прамяні сонца, якія маглі абараніць Паліну, ляглі ў некалькіх метрах ад высокага будынка, на дзіцячую пляцоўку. Дзяўчыне заставалася толькі дабегчы да прамога святла і драпежная жывёла адстане. Паліна мацней сціснула біту, круціла галавой, глядзела: то на звера, то на яркае святло цёплых прамянёў. Дыханне было не хуткім, маска злёгку замінала ўдыхнуць добра і багата вычышчанага ад пылу паветра. Паліна была гатовая бегчы, яна не магла ўпусціць той сілуэт, што стаяў за навучальнай установай. Але ці зможа яна выратавацца ўцёкамі? Дзяўчына сама не ў сілах была адказаць на гэтае пытанне. Трэба было паспрабаваць праверыць гэта. Як толькі сабака зрабіў павольны крок да Паліны, дзяўчына адразу ж рванула з усёй моцы да яркага святла. Сэрца загрукатала, як у зайца, які ірвануў на ўцёкі. Шэры шчыльны пыл пад нагамі, пад падэшвамі чорна-белых кедаў, імкліва падымаўся, з кожным крокам рос усё вышэй і вышэй, хутка падымаўся да ўзроўню каленяў. Паліна не азіралася, у гэтую хвіліну ёй здавалася, што яна паспее да цёплай, жоўтай плямы. Празрыстая маска на дзявочым твары зусім не пакрывалася знутры парай, але дрэнна фільтравала пыльнае паветра на бягу. Стала цяжэй дыхаць. Калі заставаўся ўсяго толькі крок да выратавання, дзяўчына адчула, як за шчыльную чорную тканіну яе нагавіц учапіліся сільныя сківіцы вар'яцкага звера. Паліна страціла хуткасць і раўнавагу, як ссечанае сцябло, яна ўпала перад самай мяжой святла. Цела моцна стукнулася аб тонкую паверхню сыпкага пяску, якая хавала пад сабой цвёрдую глебу. Падняўся пыл вакол дзяўчыны і сабакі. Паліна, не губляючы прытомнасць, не губляючы канцэнтрацыю сваіх думак, моцна, двума рукамі, трымалася за сваю біту. З-за шчыльнага пылу, яна не бачыла сабакі, але адчувала моцную хватку на левай калошы нагавіц. Тады, спалоханая дзяўчына з усёй сілы махнула прыладай, ударыла дубінай па галаве лютага звера. Ды так, што палка пераламалася на дзве часткі, пакінуўшы Паліне толькі рукаятку. Пырснула цёмная кроў ва ўсе бакі, сківіца вар'ята аслабла. І дзяўчына, у наступную секунду, нібы прабіраючыся праз пясчаную буру, слепа папаўзла наперад.
На адным дыханні, Паліна выпаўзла з ценю на ўчастак, дзе сонечнае святло асвятляла пыл, які падняўся над яе целам. Дзяўчына ўстала на ногі і з цяжкай галавой зрабіла некалькі крокаў, аддалілася ад цёмнай сцяны шэрых пясчынак. Сонца ўдарыла па вачах, павекі крыху апусціліся ўніз. Хоць Паліна і была напалоханая, але яна не адчувала панікі, яе дух быў загартаваны мінулымі сутычкамі з бязлітаснымі жывёламі. Яна нават не думала аб тым, мёртвы той вораг ці не. Адкінуўшы ў бок рукаятку біты, яна падабрала чырвоны кусок жалезнай трубкі, што ляжаў на дзіцячай пляцоўцы. Паліна гатовая была зноў абараняцца. Але было ўжо зусім ціха… Яе галаву асвяжыла галоўная думка а таямнічым чалавечым сілуэце, якога яна бачыла з вышыні. Ад таго, і сэрца завялося па-новаму. Дзяўчына не абабіла вопратку, не ачысцілася ад пылу, трэба было хутчэй рухацца да двухпавярховага будынка школы. Думка прыспешвала, прасіла жаданае. Без аглядкі, імчась па яркім плямам святла, Паліна хутка дасягнула мэты, падбегла да патрэбнага месца. Яна стаяла каля школы, што злёгку страціла сваю цэласнасць. Сцены былі выфарбаваныя ў цялесныя, светла-рудыя коляры, шыбы акон зніклі, на верхнім паверсе дзе-нідзе рассыпалася белая цэгла. На жаль, тут, побач, зусім нікога не было. Дзяўчына пакруціла галавой, затым пачала шукаць сляды на сухой шэрай паверхні. Паліна хвалявалася, злавалася на вецер, што лётаў унізе і псаваў усе неабходныя знакі. Злавалася і раздражнялася з-за таго, што не атрымала тое, чаго чакала. З'явіліся сумневы наконт цёмнага сілуэту. Дзяўчына прайшлася крыху далей да больш высокага белага будынку з ацалелым сінім дахам. «Магчыма, дзесьці тут…можа на гэтым месцы я бачыла яго, загадкавага чалавека?!» – яна пачала блытаць сама сябе. Але акрамя маленькіх ранніх пявучых птушак, што невысока лёталі і кружыліся побач, Паліна больш нікога не бачыла. «Можа мне здалося?!» – падумала яна, і незадаволена скрывіла твар, – «Ну не… Я не з'ехала з глузду! Куды ж ён мог сысці?»
Паліна схіліла галаву, працягвала аглядаць новае месца на наяўнасць хоць нейкіх слядоў. Меркавала: не сустрэнь звера на шляху, яна б паспела своечасова, без усялякіх праблем сустрэла б чалавека.
Змарнаваўшы трохі часу, Паліна выявіла ледзь прыкметныя адбіткі ад вялікіх падэшваў на шэрым пяску. Адчуўшы радасць і трапятанне, што яна стала бліжэй да незнаёмца, дзяўчына за гэтыя цяжкія тыдні ўпершыню ўсміхнулася, расцягнула свае пульхныя ружовыя вусны. Паліна яшчэ больш набыла надзею, што ёсць яшчэ такія ж, як яна, хто выжыў у гэтым горадзе. Дзяўчына пайшла па следзе, як паляўнічы за дзічынай. Ішла па буйных адбітках мужчынскіх чаравікоў, якія вывелі яе на цэнтральную вуліцу, на праспект Леніна. Шырокі прастор быў захламлены бруднымі аўтамабілямі, іх было так шмат, што не было вольнага месца нават на ходніках. Не адна з машын, што праглядалася Паліне, не была пашкоджана дзіўнай з'явай, якая павольна з’ядала горад. Ні фарба, ні гума колаў – зусім не змяніліся. Нават дзе-нідзе шкло заставалася цэлым і запыленым. Паліна ўжо бывала тут, але даўно, пару тыдняў таму яна перасякала гэтую вуліцу ў пошуках людскога жыцця, у часы, калі яна інтэнсіўна шукала мужа і дачку. Цяпер, ахапіўшы поглядам праспект, ёй здавалася, што ён заставаўся тым жа: спакойным, маркотным і шэрым. Ну, зразумела, акрамя чалавечых загадкавых слядоў, якія прывялі яе сюды і тут жа зніклі каля першай легкавой машыны. Але далей, Паліна ўбачыла след на капоце і на даху чырвонага аўтамабіля, што стаяў перад ёй. Яна залезла на дах гэтай маленькай машыны, затым па слядах прайшлася ў цэнтр шырокай вуліцы, ішла па дахах спячых легкавых аўтамабіляў. Дзяўчына баялася выдаваць голас, баялася вар'яцкіх жывёл, якія маглі б пачуць яе звонкі тон і акружыць з усіх ценявых бакоў.
Наперадзе, крыху правей, Паліна пачула, як прагучаў нягучны пляск. Хтосьці зачыніў багажнік старога аўтамабіля, ажывіў спячы пыл на ўсёй машыне. Дзяўчына адразу ж кінула погляд у бок гуку і мацней сціснула металічную трубку ў сваёй цёплай правай далоні. Але калі яна ўбачыла, як высокі хлопец у чорнай вопратцы і з торбай на плячы ўзлез на дах аўтамабіля, затым пераскочыў на іншы – Паліна мацней насцярожылася. Яна быццам засумнявалася, адпусціўшы свой план па пошуку чалавека, стала моўчкі назіраць. Марудлівы незнаёмец, то спускаўся да дарогі, то зноў паднімаўся на машыны, ён штосьці шукаў, аглядаў салоны і багажнікі. Не заўважаў, як хаатычна набліжаўся да дзяўчыны, якая замерла ў асяроддзі цёмна-шэрых тонаў вуліцы. Хлопец нервова думаў пра сваё і амаль цалкам аддаліўся ад небяспечнай рэчаіснасці.
– Добры дзень?! – не гучна сказала Паліна.
Хлопец не пачуў яе ціхі голас, ён працягваў павольна і асцярожна аглядаць аўтамабілі.
– Гэй! – гучней усклікнула дзяўчына.
У тую ж секунду незнаёмец ускочыў на аўтамабільны дах так, быццам яго нехта падкінуў. Ён выцягнуў з-за рамяня пісталет. Нервова прыўзняў правую руку, накіраваў зброю на Паліну. Яму здавалася, што чалавек, які стаіць перад ім, нясе небяспеку. Усё гэта праз складанае жыццё нялёгкіх апошніх тыдняў, якія навучылі яго быць больш адважным і дапамаглі адаптавацца да ўзлаванага гораду. Свежыя трывожныя моманты памяці яшчэ кружылі ў яго галаве. Малады хлопец некалькі секунд стаяў моўчкі, ён аглядаў Паліну, і ўсё больш пераконваў сябе, што перад ім стаіць сапраўдны чалавек. Дзяўчына разглядала хлопца, але не змагла цалкам убачыць яго твар, бо ўсё, акрамя яго вачэй, было ўтоена пад цёмнай тканінай. Паліна толькі бачыла перад сабой высокага плячыстага незнаёмца ў чорнай вопратцы, які ўсё яшчэ знаходзіўся недалёка ад яе. Яна цяжка ўздыхнула, ажывілася і разгублена сказала:
– Вітаю.
Замест адказу, хлопец змяніў свой задуменны выраз твару, ледзь прыжмурыўся і асцярожна агледзеўся. Ён пачуў недалёка ад сябе невыразныя гукі і адчуў холад у душы. Пасля чаго, прыклаў паказальны палец да сваіх вуснаў, а дакладней, да тканіны, якая хавала вусны, і ціха вымавіў:
– Ціііішэй…
Цяпер было чаго баяцца дужаму хлопцу. Не, не здзічэлых жывёл, а нешта больш непрадказальнае. Хлопец адвёў пісталет ад Паліны, прыціснуў яго да сябе. Затым ён спешна і ціха апусціў шырокую шэрую сумку на брудны дах суседняга зялёнага аўтамабіля. Павярнуўся за спіну, падняў з багажніка свой пакінуты ваенны пыльна-зялёны заплечнік колеру хакі і стаў трымаць яго ў левай руцэ. Хлопец чакаў чагосьці небяспечнага. Ён уважліва слухаў, пільна глядзеў і добра адчуваў. Падкрадваўся жах і лёгкай дрыготкасцю ахопліваў шыракаплечае цела. Хлопец успамінаў дрэннае мінулае, баяўся дапусціць чарговую памылку.
У душы дзяўчыны нарастала напружанне, яна насцярожана вадзіла вачыма.
Лёгкі вецер нязначна падымаў пыл, забруджваў толькі першы метр ад паверхні дарогі.
Незнаёмец, пагрузіўшыся ў кучу розных клапатлівых думак, стараўся не толькі сябе засцерагчы, але і зберагчы Паліну. Ён накінуў на левае плячо заплечнік, забіты кансервамі і адзеннем. Затым, ён узмахнуў свабоднай далонню, тым самым, паклікаў дзяўчыну да сябе. Утрымліваючыся ад слоў, хлопец працягваў пільна круціць галавой, халодным позіркам ён шукаў ворагаў за дзяўчынай і каля сябе.
Паліна з лёгкай трывогай зрабіла некалькі бясшумных крокаў у бок хлопца. Не супакоіўшыся, яна паспешліва думала: што цяпер усё змяніцца, што той незнаёмец апынецца добрым чалавекам, што цяпер будзе прасцей выжываць у змененым свеце. Гэтыя думкі хутка перагарнуліся, калі Паліна спынілася і адчула спалох. Застаючыся на невялікай адлегласці ад хлопца, яна пакруціла галавой, паглядзела крыху лявей незнаёмца. Нешта незразумелае імгненна прабеглася ўздоўж ходніка, каля шырокага будынка, за яго спіной. Цёмна-шэры цень, ростам з дарослага чалавека, страшна выслізнуў ад вачэй дзяўчыны і затаіўся дзесьці з боку. Паліна прыжмурылася, а затым вярнула вачам натуральную форму і кінула погляд на хлопца.
– Там. Там нешта ёсць, – у страху, хутка вымавіла яна, паказаўшы левай рукой у левы бок.
Дзяўчына пільна і спалохана шукала ў пыльным паветры невытлумачальнае.
Тады ж хлопец развярнуўся, рэзкім рухам накіраваў чорны пісталет у паказанае месца. Але паміж машын, за шэрай пясочнай бурай, нічога не разглядзець.
– Што ты ўбачыла? – спытаў ён цвёрдым тонам.
– Не ведаю, – разгублена адказала Паліна і крыху расслабіла сцісканне правай далоні з сваёй зброі.
Хлопец апусціў пісталет і хутка падышоў да яе. Яны стаялі адзін насупраць аднаго, на розных машынах, у цэнтры вуліцы. Ён пальцам левай далоні спусціў з твару чорны шалік. Перад ёй стаяў высокі, дужы, не надта прыгожы, але прыемны на твар малады чалавек. Яго невялікая шавялюра рудых валасоў хавалася пад чорнай кепкай. Пад брылём, пад тонкімі рудымі бровамі, глыбокія зялёна-жоўтыя вочы. На светлым твары роўны канапаты нос, тонкія вусны, дробнае шчацінне на круглявай барадзе.
– Прывітанне… – з хваляваннем, зноў вымавіла чарнявая дзяўчына. – Магчыма, мне здалося, што тут ёсць хтосьці яшчэ…
– Не здалося, – самаўпэўнена адказаў ён.
Хлопец не пераставаў аглядаць вуліцу, ён толькі раз зірнуў у цёмныя вочы незнаёмкі і, з асцярогай, спадзяваўся, не трапіць у нейкую новую пастку. У адрозненне ад Паліны, хлопец за апошнія цяжкія дні прайшоў па больш эмацыйным і складаным шляху, таму меў асцярожнасць ва ўсім.
– Яно цябе не кранала? – спытаў ён.
– Што? Хто? – гаварыла яна з яшчэ большым хваляваннем.