Рэчыва
Шрифт:
Я прыйшла сябе скверыку каля старога кнатэатра. Мяне сю калацла, у роце перасохла, сэрца проста выскоквала з грудзей. Я знямозе апусцлася на лаву, спрабуючы аддыхацца. Супакойся, казала я сабе, збярыся з думкам. Дзе яна цяпер можа быць? Падумай. Магчыма, нчога страшнага не здарылася, яна проста сышла кудысьц з Лёнем. Куды? Можа, Сашка ведае, Лёня сё-ткi яго сын. Трэба спытаць... Хаця не, сёння Сашка зусм не кандыцы, ён нават падчас гутарк са следчым ледзь вароча языком... Дарэчы, следчыя. Магчыма, яны сё яшчэ там. З ранцы на вулцы было не прапхнуцца ад млцы цывльных. Што мне перашкаджае пайсц звярнуцца да х па дапамогу, прама цяпер? Я паднялася з лавы накравалася прыватны сектар.
Вулца Грушаская жо спусцела, нават млцы паблзу не было вдаць. Затое каля Сашкавага дома стая чорны
Марта крычала. Менавта яе ляманты я чула на вулцы. Яна была па-за сябе ад лютасц, здавалася, гатова была разадраць Сашку на кавалк. У чым канкрэтна заключался яе прэтэнз да брата, вызначыць было складана, бо яе гаворка яляла сабой паток адборнай лаянк - 'паскуднк', 'брыда', 'крэцн бязмозглы' было яшчэ самым бяскрыдным. Кожны свой эптэт Марта суправаджала хвосткм аплявухам. Сашка нават не спрабава супрацляцца, а тольк цхенька енчы, мыка матля галавой. Я назрала за гэтай сцэнай, разявшы рот. Не кожны мужык у гарадку рызыкну бы палезц бойку з 'псхапатам' Сашкам, а тут яго немласэрна тачэ карак жанчына далкатнай камплекцы. Выдавала на тое, што Сашка сапрады баяся яе не на жарт. мяркуючы па см, Марта была чалавекам куды больш страшным небяспечным, чым яе ненармальны брат.
Я зрабла крок наперад тут жа ляпалася нешта вязкае клейкае. Зрнушы сабе пад ног, я бачыла на падлозе плямы нейк субстанцы -
не крыв, гэта было больш падобна на падсохлы гной. Пах мярцвячыны ста яшчэ выразней. Я ммавол падалася назад, мой позрк упа на ваходныя дзверы. Дзвярная рама была абляпана той жа субстанцыяй, але плямы тут больш был падобным на сляды ад чыхсьц пальца - як быццам тут нехта стая, учапшыся дзвярны праём.
Ц варта казаць, што мяне адпала сякае жаданне гутарыць з Ялевчам? На шчасце, яны был вельм занятыя сваёй сямейная сваркай, я засталася незаважанай. Змагаючыся з млоснасцю, я павольна адступла за брамку. Лёня не зман. У х дома сапрады бы мярцвяк. Сашка яго заб. А сёння ноччу ён адагна Сяргееву машыну кар'ер падпал, каб замесц сляды, вярнуся горад пешк. Вцька дарма на сябе нагаворвае, не было яго някх галюцынацый. Ён сапрады бачы Сашку ля крэйдавага кар'ера. зразумела, чаму так звярэе Марта. Забойства Сашкавай жонк яшчэ можна было неяк замяць, але Сяргей - чалавек з сувязям, яго будуць шукаць, проста адкупцца, заплацшы 'каму трэба', гэтым разам не атрымаецца. рэчыва. Алеська расказала, якую ролю тут адыграла рэчыва, але рацыянальная частка маёй свядомасц сё яшчэ адмалялася гэта прымаць... А яшчэ я раптам адчула згрызоты сумлення за тое, што так ставлася да Лён. Грэбавала, лчыла яго псхапатам падманшчыкам. Можна явць, у якм пекле яму прыходзлася жыць. Зразумела, чаму ён збег з дому хаваецца на гэтым бровары... Стоп, чакайце. Бровар. Я пляснула сябе па лбе. Ах ты, чорт вазьм! чаму я адразу пра гэта не падумала? Мой мабльнк дано разрадзся - кдаючыся, як шалёная, па горадзе, я набрала Алесн нумар кожныя пяць хвлн, пакуль не села батарэя. Але цяпер у гэтым не было неабходнасц. Я ведала, дзе яе шукаць.
Не ведаю, каму прыйшла да галавы дэя абвясцць закнуты бровар 'гстарычнай каштонасцю'. Будынак свае лепшыя часы выгляда выродлвым - я бачыла яго на старых фотаздымках. Цяпер гэта проста цагляная каробка, да таго ж выгаралая знутры. На халеру такое рэстараваць? Прасцей знесц...
– Алеся! Алеся, дзе вы?
– крыкнула я, падышошы да будынка, абнесенага рыштаванням.
– Мам, мы тут!
– данеслася аднекуль знутры.
Дзякуй Богу, хоць на рыштаванн не палезл. Абышошы бровар, я выявла дагаватую прабону сцяне - вдавочна, калсьц тут размяшчалася ваходныя дзверы - вайшла нутр. Пажар здарыся некальк гадо таму, але тут аж дагэтуль адчувася пах гару, да якога дамешвася цяжк трупны смурод. Сняе кастрычнцкае неба ззяла прамавугольнку сцен, у прабоны вокна зазрал кроны стагадовых таполя - лстота на х была нездаровага карычняватага колеру з яркм крапнам жотага. Каля сцен был звалены абгарэлыя бэльк, а пад нагам грувасцлся кучы рознакалбернага хламу - паламаная мэбля, нейкя прэлыя анучы, бтае шкло, пакарабачаныя ржавыя жалязяк. Я разгледзела нават некальк пластыкавых мяшко са смеццем. Гэта ж трэба, не паленавася нехта валачы х праз усю пустку, каб кнуць тут.. Недалёка ад уваходу стаяла некальк драляных скрынь, ссунутых так, каб атрымалася падабенства тапчана, зверху ляжа клятчасты плед працснутая канапавая падушка. тое, другое з нашай кватэры. Алеся прыцягнула, няйначай. Падушка жо дано пыллася на шафе, я сё збралася яе выкнуць, ды рук не даходзл. А вось знкненне пледа я рана ц позна заважыла бы. На канапавай падушцы ляжала кошка - несумненна, мёртвая, кал верыць Алес, памерлая двойчы. Лёня Алеся размясцлся побач на перакуленых скрынях. Лёня сядзе, звесшы галаву, яго прыкметна калацла. Алеся абдымала яго нешта шаптала яму на вуха, мабыць, словы суцяшэння.
– Алеся, - прамовла я.
– Мама!
– яна саскочыла са скрын кнуся да мяне. Пад падэшвам яе чаравка захрусцела бтае шкло.
– Алеся, млая!
– я абняла яе моцна-моцна.
– Мам!..
– яна прыцснулася да мяне, закапашыся тварам у мой швэдар.
– Алеся, чаму ты не адказвала на званк?
– спытала я.
– Я баялася, што ты будзеш сварыцца. Ты ж не дазваляеш мне гуляць з Лёнем, - сказала яна.
– Лёня...
– я паглядзела на яго. Ён па-ранейшаму сядзе, апусцшы галаву, плечы яго трэслся.
– Алеся, што тут адбылося?
Яна здыхнула.
– Тоша сё-тк памерла. Рэчыва перастала дзейнчаць. Лёня так засмуцся. А я яму кажу - гэта нават добра, што яно больш не дзейнчае. А то ён так за нам бега, так бега, я ледзь са страху не сканала. А потым пераста.
– Хто бега?
– спытала я.
– Мярцвяк, - прашаптала Алеся, акруглшы вочы.
– Мы тут з Тошай сядзел, а ён прыйшо пагнася за нам. Мерцвяк засёды вельм злосныя, яны не любяць, кал х абуджаюць. Мы кнулся розныя бак, ён разгубся, не веда, за км гнацца. А потым упа памёр. Таму што рэчыва перастала дзейнчаць.
– Дзе ён?
– спытала я.
– Там, - Алеся паказала на груду пакета са смеццем, зваленых у кучу сярэдзне памяшкання.
– Мы яго пакетам закдал, а то смярдзела моцна.
Над мяшкам са смеццем рался мух, мне здалося нават, што з-пад пластыкавага пакета тырчыць сняя ступня з учарнелым пазногцям. Я адвярнулася.
– Алеся, нам пара дадому. Пойдзем.
– А Лёню можна пайсц з нам?
– цха спытала яна.
– Вядома. Лёня!
– паклкала я.
Ён не адказа. Пакнушы Алесю, я падышла да Лён паклала руку яму на плячо. Ён не паварушыся.
– Лёня, - сказала я мякка.
– Кал ласка, паглядз на мяне.
Ён падня галаву. Твар яго бы мокры ад слёз.
– Яна памерла, - вымав ён выразна.
Я кнула.
– Ведаю. Усе памраюць.
Ён матну галавой.
– Так - не се, - сказа ён парта.
– Яна памерла няправльна. Правльна - гэта кал ляжыш у труне, весь вакол плачуць. А кал вось так, у лужыне, см напляваць - гэта няправльна. Так нельга. Разумееце? Нельга.
Я глядзела на яго са здзленнем. Нкол яшчэ ён не бы такм гаваркм.
– ты вырашы усё выправць?
– спытала я.
– Так. Але мяне не атрымалася.
Твар яго скрывся, ён расплакася - так горка няцешна, што мяне заныла сэрца. Прысешы на край скрын, я абняла яго прыцснула да сябе. Алеся стаяла побач назрала за нам вельм важлва.
– Не трэба плакаць. Вы сё зрабл добра, - сказала я.
– Яна памерла, ведаючы, што яе любяць. Цяпер усё стала правльна. Так, як павнна быць. Усё вас атрымалася.
– Лёня, я ж табе казала, што яна добрая, - сказала раптам Алеся.
– Проста яна часам не разумее ...