Чтение онлайн

на главную

Жанры

Шрифт:

– Ва Iалайкум салам, марша вогIийла хьо а, – чевно чолакхдина куьг схьакховдийра Васала.

– Муха Iаш йу Мархет, гIоли йуй жимма а?

Iocac догдохийна волчу тIе а гIелвеллачу Васала доккха садаьккхира.

– Ва Дела аьлла гучуйолуш гIоли ма йац цунна-м, Iела. Хьо ирзо аьхна велин?

– Ца ваьлла. Кхана делкъале вер ву.

– Иза-м цхьана дийнахь аххал бен ма дацара, хьо ма хьевели?

– Балла боллучу шина старца ахалац.

– Хьенан сту боьжна ахь хьайчуьнца?

– Чориниг.

– Цхьа сту мукъана а белхьара, цхьаьнца декъа гIyp вара со а. ХIинца дан хIумма

а дац. Со санначаьрга шайна болх а бойтий, цунна дуьхьал цаьрга шайн кхаш аха стерчий лора IосагIap. Цхьаммо а со шайна балха ца вуьту. Ioca ву сан кха дIакхалла гIерташ. Цуьнца барт бу ШахьбигIерийн, ХортIагIерийн.

КетIахь Iуьллучу гула тIе а хиъна, луьлла томкех йуза волавелира Васал.

– ГIел ма лохьа, Васал, цхьа Дала дайттинарг дийр ду вай, – цуьнан догъоьцуш, белша тIе куьг туьйхира Iелас. – Иза-м вайн дан гIо долуш гIуллакх дара. Мархет толахьара цкъа.

Васал арахь а витина, чувахара Iела. Боданечу цIа чохь цхьана сонехь, тIехула мекха текхийча санна, эттIа, маьI-маьIIехула тIаргIа арасийсинчу йургIанна кIел меттах ца хьовш аркъал Iуьллура Мархет. Мацах цкъа куьце хилла цуьнан горга йуьхь, хIинца, чохь са доцуш санна, можа, массо даьIахк тIе а йаьлла гора. Йуххехь хи чу боьллина иттех кхор чохь кхийра кад лаьттара.

– Мархет, хьуна гIоли ца хуьлу? – хаьттира Iелас, улло охьа а лахвелла.

Мархета шен йуьхь Iелегахьа йерзийра.

– Iела, хьо ву иза? Иштта дIа Iуьллуш ма йу со-м. Йелла дIа а ца йолу, тойелла хьала а ца гIотту, – сихдинна са а доьIуш, йистхилира цомгашниг. – Массарна бала а бина, гуьйриг санна, Iуьллу-кх. Хьо ма хьевели чу ца вогIуш?

– Деллахь, Мархет, и ирзунан кIайдарг аха гIерташ, кху шина-кхаа дийнахь хьуна тIехIоттарна ледарло ма хили сан.

– Иза-м хIумма а дацара, Iела, ас бехк ца буьллу. Веанчо дан гIo дац. Ас-м, цхьа сингаттам хилла виси-те аьлла, сагатделла хоьттура. Айза а, бераш а хIун деш ду, могаш буй хIорш?

– Дала дика кхобу. Уьш а бу-кх соьца оцу дукъа хьийзаш.

– ХIун дийр ду ткъа, Дала аьтто бойла шун. Тхан кха-м кхушара а денза дуьсуш доллу. Со йоцчу новккъа йу, хIокху берийн да а, вайна ма-хаъара, ах стаг… Тхайн-м ойла ца йора ас, берех дог лозу.

Iелина гира цомгашчун хьех чуэгна кхоьлина бIаьргаш хих бузуш. БIаьргийн кедаш дуьзна, уьш йакъайеллачу беснеш тIехула меллаша охьахьаьлхира. Даим а ненан гIевлангахь Iен йоккхахйолу кхойтта шо хенара Хьоза цунна йуххегIоьртира.

ХIетталц кетар кIел вижина Iийна жима кIант, кIез-кIезиг волуш оцу бухара схьа а ваьлла, Iелина тIе а веана, цуьнан коьртара схьабаьккхина куй шен коьртах буста хIоьттира. Цхьаъ ца лайна дерзина гай дистина, озачу кIантана тIехь йоккха хеталора хIуъу а. Васалан важа диъ бер, ловза дахана, цIахь дацара.

– Шун кха а дуьтур дац вай, стохка санна, – элира Iелас, церан мискачу хIусаме бIаьрг а тоьхна. – ДIадахана шо хала дара массарна а. Нах шайн кхаш аьхна бевлча, шун гIайгIа бийр бу вай.

Iелин месала куй бехха ловзийначул тIаьхьа, иза болчун коьрта а тиллина, йишина гуонах хьаьвзира кIант.

– Йиши, со мацвелла…

Хьозас, кхин йист ца хуьлуш, терхи тIе а йахана, цигахь лаьттачу дечган саьхьара эцна, буйнахь кIеззиг ахьар делира вешина. Шен ахьар буйна а къевлина, вахана, кетара кIел когаш а боьхкина, тIе меттан буьхьиг Iуьттуш, ахьар дууш, дIатийра кIант.

– Мархет, хIума йаалой хьоь? – хаьттира кхин ша хIун эр ца хууш Iачу Iелас.

– ХIума а кхоллу ас-м. Тахана цхьажимма кхорех церг йитти.

– Хьайна йезачун ахь цIе тоьхча, мичча девлла а, йохьур ма йара оха.

– Баркалла, Iела. ХIумма а ца оьшу суна. Хьоза, берех хIун хилла хьажахьа, арайалий.

– Уьш-м цхьаннахьа гIур бацара, нана. ХIинца цIа боьрзу хан хилла церан.

– Хьайга бохург дехьа. Жимма арайалахьа, – йоI арайаьлча, доккха са а даьккхина, шен дегIан ницкъ а гулбина, Iелега йистхилира Мархет. – Iела, дукха хан йу вай цхьаьна лула хьийза. Хьуна со йевза. Да-нана, йижарий-вежарий хIаллак а хилла, цхьа йисина со. Йелча, коьрте хаа нана а, йелха йиша а йац сан. Тезета хьийза вежарий а бац. Ткъа Iожалла дено-дено гергагIерта. Со хIинца дукха йехар йац. Тахана-кхана бохуш, Iа. Хьох, Аьрзух сайн вежарий а тарбина, Iийна. Кху деношкахь, шуьшиъ ца гуш, со йаларна кхерайеллера со.

Хебна чкъор тIелетта цуьнан пхьаьрсан чIу шен каралецира Iелас.

– Ахь дуьйцург хIун ду, Мархет? Цомгаш ма-хиллинехь, леш-х ца хуьлий! Хьуна-м гIоли хир йай.

Мархета шозза-кхузза корта ластийра.

– Суна дика хаьа, Iела, сайгара хьал. Дукха дуьйцуш, хьо сецор вац ас. ЙоI чуйагIахь, дийцаза йуьсур йу. Хьоьга а, Аьрзуга а доцца весет ду сан. Со йелча, суна тIаьхьа сагIина даккха хIумма а дац тхан долахь. Тхан ненах йисина, суна кхаьчна полшу а, тхан дас суна эцна дашо хьалкханаш а, хIокху стага урдона диллина ши туьман пхи сом а – уьш ду со да йолуш. ХIинццалц-м уьш йоIана бохуш, Iийнера со. Йала гергайахча, дIайолларан ойла йан а дийзи. Царах дан дезарг-м кху стага ша дийр дара. Маккхална дегаза ца хилахь, цуьнга, кху хIусаме а вогIуш, ворхI буса суна йеса дешийтар доьху шуьга. Ткъа шуьшинга дехар ду, тезета оьху адамаш совццалц, сан вежарий хилий, тезета хьийзар. Шуна ма хаьа, xIapa стаг а, йиша-ваша доцуш, цхьа хилар… Цуьнан дог а эцалаш…

Iелин бIаьргех кIез-кIезиг лешаш Iийдалу хиш, беснеш тIехула охьа а хьаьлхаш, можалахь къайладуьйлура. Мархетна уьш гарна кхоьруш, охьа а таьIна Iара иза.

– Дала мукъалахь, толур йу хьо, Мархет. ХIокху йалх беран дуьхьа а, хьо ца тойелча йиш йац. Амма Iожалла вайна тIаьхьа а хIоьттина лела. И де тхаьш дийна а долуш дагIахь, ас дуй боу-кх хьуна, хьан весет кхочушдан.

– Дела реза хуьлда хьуна, Iела! Ма Iе, дIагIо. Дукъара цIа веана, кIадвелла хир ву хьо.

КхидIа цомгашчуьнца къамел дан ницкъ боцу Iела, цуьнан Iодика а йина, аравелира.

– Iосас хIун бохура хьоьга, Васал? – хаьттира Iелас, ша хиъначохь луьлла уьйзуш кетIахь Iачу цуьнга.

– Шена кха дохка, бохура.

– Ахь хIун эли ткъа?

– Духкур дац, эли, ала-м. Амма, хIун дер, хаац. ТIейогIучу гурахь йухалург цхьа гали хьаьжкIаш йеанера ас цуьнгара. Йа уьш, йа кха ло, боху, шена. Таро йоьхна ву со.

– Айхьа хьаьжкIаш дIалур йу, ала.

– Ас мичара ло цунна уьш? Со-х тховса берашна сискал йан а цинц боцуш ву.

– Воха ма воха хьо. Вайн рицкъанаш Делехь ду. Наха дIатесна вуьтур вац хьо.

Поделиться:
Популярные книги

Идеальный мир для Лекаря 19

Сапфир Олег
19. Лекарь
Фантастика:
юмористическое фэнтези
аниме
5.00
рейтинг книги
Идеальный мир для Лекаря 19

Вперед в прошлое 6

Ратманов Денис
6. Вперед в прошлое
Фантастика:
попаданцы
альтернативная история
5.00
рейтинг книги
Вперед в прошлое 6

Назад в ссср 6

Дамиров Рафаэль
6. Курсант
Фантастика:
попаданцы
альтернативная история
6.00
рейтинг книги
Назад в ссср 6

Дурашка в столичной академии

Свободина Виктория
Фантастика:
фэнтези
7.80
рейтинг книги
Дурашка в столичной академии

Кодекс Крови. Книга Х

Борзых М.
10. РОС: Кодекс Крови
Фантастика:
фэнтези
юмористическое фэнтези
попаданцы
аниме
5.00
рейтинг книги
Кодекс Крови. Книга Х

Идеальный мир для Социопата 6

Сапфир Олег
6. Социопат
Фантастика:
боевая фантастика
рпг
6.38
рейтинг книги
Идеальный мир для Социопата 6

Как я строил магическую империю 2

Зубов Константин
2. Как я строил магическую империю
Фантастика:
попаданцы
аниме
5.00
рейтинг книги
Как я строил магическую империю 2

Попаданка в деле, или Ваш любимый доктор - 2

Марей Соня
2. Попаданка в деле, или Ваш любимый доктор
Любовные романы:
любовно-фантастические романы
7.43
рейтинг книги
Попаданка в деле, или Ваш любимый доктор - 2

Шведский стол

Ланцов Михаил Алексеевич
3. Сын Петра
Фантастика:
попаданцы
альтернативная история
5.00
рейтинг книги
Шведский стол

"Фантастика 2024-104". Компиляция. Книги 1-24

Михайлов Дем Алексеевич
Фантастика 2024. Компиляция
Фантастика:
боевая фантастика
5.00
рейтинг книги
Фантастика 2024-104. Компиляция. Книги 1-24

В зоне особого внимания

Иванов Дмитрий
12. Девяностые
Фантастика:
попаданцы
альтернативная история
5.00
рейтинг книги
В зоне особого внимания

Авиатор: назад в СССР 11

Дорин Михаил
11. Покоряя небо
Фантастика:
альтернативная история
5.00
рейтинг книги
Авиатор: назад в СССР 11

Наследник старого рода

Шелег Дмитрий Витальевич
1. Живой лёд
Фантастика:
фэнтези
8.19
рейтинг книги
Наследник старого рода

Идеальный мир для Лекаря

Сапфир Олег
1. Лекарь
Фантастика:
фэнтези
юмористическое фэнтези
аниме
5.00
рейтинг книги
Идеальный мир для Лекаря