Левы рэйс
Шрифт:
У дзень вёрсткі газеты ў раённых рэдакцыях звычайна бывае пуста — усе, хто не заняты выпускам чарговага нумара, раз'язджаюцца па калгасах і прадпрыемствах, каб сабраць новыя матэрыялы. Толькі адказны сакратар, на чыю долю выпадае давесці да ладу заўтрашнюю газету, заклапочана звоніць і бегае з свайго кабінета ў друкарню і назад.
— Рамейка? — перапытаў сакратар Корзуна, не адразу ўцяміўшы, што ад яго хоча гэты невысокі каржакаваты хлопец, падобны хутчэй на школьнага настаўніка, чым на супрацоўніка міліцыі.— Здаецца, быў. Зайдзі ў сельгасаддзел, там нехта павінен быць.
— Саша?!
Корзун застыў на парозе. За сталом, на якім стаяла пішучая машынка і былі раскіданы лісты спісанай паперы, сядзела яго даўняя знаёмая Святлана Якушава.
— Ты завітаў, каб са мной пабачыцца? — дзяўчына была шчыра ўзрадавана сустрэчай.
Корзун сумеўся. Некалі Святлана яму падабалася. У студэнцкім асяроддзі яна была на віду — друкавалася ў рэспубліканскіх газетах, заўсёды насілася з нейкімі ідэямі і тэмамі, вадзіла знаёмства з вядомымі журналістамі і пісьменнікамі. Да ўсіх яна мела справу. Не хапала ў яе ўвагі на аднаго Корзуна. Ён зразумеў гэта, напэўна, ужо на другім курсе, але толькі на чацвёртым перастаў заходзіць у Святланін інтэрнацкі пакой, А яна наўрад ці заўважыла такую для сябе страту. Паклоннікаў у яе хапала. Усё гэта прыпомнілася Корзуну цяпер, калі ён стаяў у дзвярах і не ведаў, як павесці сябе.
Святлана сарвалася з месца, падбегла.
— Ну, пацеш маё жаночае самалюбства, скажы, што прыехаў сюды дзеля мяне, — тармасіла яна яго за рукі.
За гэтыя амаль тры гады, што яны не бачыліся, Святлана неяк змянілася, папрасцела, ці што. І паводзінамі, і знешнім выглядам. Гладкая прычоска, непрыкметная раней маршчынка паміж бровамі, уважлівыя, цяплейшыя вочы… Корзуну стала ніякавата, што надта пільна разглядае яе — нібы хоча запомніць найбольш характэрныя прыкметы, як для слоўнага партрэта.
— Я рады, што ўбачыў цябе, Света, — стрымана адказаў ён. Мінулае, відаць, забылася не зусім.
— Не сумняваюся, — іранічна сказала яна, адпусціла яго рукі і пацягнулася па цыгарэту. — Ды праходзь ты, хваліся, як жывеш.
— Потым, Света, потым. Я тут яшчэ пабуду.
— І на гэтым дзякуй, — яна глыбока зацягнулася. — А ты нядрэнна глядзішся. Ну-ка, ну-ка, павярніся, сынку, — дзяўчына крутанула яго ў адзін бок, у другі, здаволена прыцмокнула: — Паліто ў клетачку, гальштук паласаты… Франтам становішся, Сашок. Дзе ж твая форма? Ты, чула, у міліцыі?
— А што? — пытанне нечым яму не спадабалася. Святлана засмяялася:
— Дзівак.
— Праўда, у міліцыі,— ужо спакайнейшым тонам сказаў Корзун. — Быў на раёне, нядаўна перавялі ў вобласць, ва ўпраўленне. — Але, як ставячы паміж сабой і ёю колішнюю мяжу, суха спытаў: — Ты ўчора Рамейку бачыла?
— Недарэчная смерць…
— Чаго ён сюды прыязджаў?
— Меўся арганізаваць артыкул галоўнага агранома ўпраўлення сельскай гаспадаркі. Пакуль чакаў агранома, у нас падшыўку гартаў.
— Куды-небудзь ездзіў, не казаў?
— Назаўтра збіраўся. Але што да яго маеш? Яго ўжо няма.
— Хачу, трэба ведаць, чаму няма. Ты ж сама кажаш, што недарэчна загінуў.
— Сядзеў бы ў гасцінічным пакоі, нічога не здарылася б!
— Ты ўсё яшчэ злючка, Света, — не ўтрымаўся Корзун. Ён разумеў, што гэты папрок выкліканы не толькі яе словамі пра журналіста, а і сваім, даўнім, і зазлаваўся на сябе.
— Можа быць, — нечакана дзяўчына пагадзілася. І гэта было яшчэ адно сведчанне, што яна ўжо не тая, ранейшая, не жорсткая, самаўпэўненая студэнтка, якой запомнілася Корзуну. У тую пару яна не пагадзілася б.
— Прабач, — сказаў ён, сумеўшыся.
— Ат, — адмахнулася яна, запытальна зірнула на Корзуна: — Падобна, ты яго не вінаваціш. Дык што?
— Не разумею, чаго ён папёрся за горад?
— Можа, хацеў падумаць у адзіноце.
Усе, з кім Корзун гаварыў пра Рамейку, выказвалі гэта меркаванне, але ніхто не мог сказаць, аб чым ён хацеў падумаць.
— Ты дапускаеш, што яго займаў будучы артыкул? — спытаў Корзун.
— Ну, для вопытнага газетчыка гэта дробязь, усё, што трэба, падкажа аўтар. Якое іншае заданне? Не, не ўспамінаў — мы з ім добра пагаварылі. Напэўна, нешта іншае было ў яго, асабістае. Тут ён не надта адкрываўся, — яна наморшчыла лоб. — Але Рамейку ўжо не паможаш, ты лепш на машыніста пераключыся. — Усё-такі засталося ў Святлане нешта і ад ранейшай. Як і некалі, не магла нават думкі дапусціць, што чагосьці не ведае, у чымсьці не разбіраецца. — Ды справы — справамі, а к канцу дня заходзь, Сашок.
— Калі змагу…
— От мне гэты вясковы дэтэктыў! Вырвешся. Я чакаю! Ясна?
Быў час, калі адно такое слова зрабіла б Корзуна найшчаслівейшым чалавекам. Зараз ён успрыняў запрашэнне спакойна, быццам было яно ад звычайнай знаёмай, а не ад Светкі Якушавай.
Вецер аціх. Свяціла сонца, сляпіў вочы ярка-белы снег. Нібы і не было шалёнай завірухі, у якой заблудзіўся добры, спакойны чалавек. Корзун патаптаўся на рагу дзвюх вуліц, адна з якіх — Чыгуначная — вяла да пераезда, падумаў, што варта было б самому пабываць на месцы, дзе загінуў Рамейка. Але, зірнуўшы на гадзіннік, збочыў у сквер. Вуліцы і нават дзе-нідзе тратуары паспелі ўжо расчысціць, а ў скверы былі толькі вузенькія, пратаптаныя з раніцы сцяжынкі. Корзун насіў туфлі, неглыбокія, зручныя ў горадзе, і адразу адчуў, як сыпучы марозны снег пачаў халадзіць ногі. Не, ён у сваім мадняцкім абутку на той пераезд па снежнай замеці пацягнуўся б хіба за кампанію, і то не абы-якую. Што ж павяло туды журналіста?
Пратасеня размаўляў па тэлефоне.
— Так, так, вы-клю-ча-на! — крычаў ён некаму ў трубку. — А я веру. Так, — ён памаўчаў, відаць, слухаў абанента на тым канцы проваду, і паабяцаў: — Будзем думаць.
— Вобласць? — зразумеў Корзун.
— Непакояцца, — уздыхнуў Пратасеня. — А ў нас першая версія, падобна, лопнула. Машыніст, кандуктар і вартаўнік на пераездзе ў адзін голас паказваюць, што, як праходзіў састаў, нікога не было — ні на палатне, ні на абочыне.
— Маглі не заўважыць.
— Паблізу станцыі? Наўрад. Семафор, стрэлкі… Тут варон лавіць не будзеш.
— Але ў такім выпадку…
— Забілі і падкінулі? І я так быў падумаў. Але гэта ўжо занадта дэтэктыўна. Прасцей было пакінуць на месцы, калі раптам здарыўся наезд у горадзе.
Корзун паціснуў плячамі, пачаў гартаць паперы — пракурор ужо завёў справу. Прачытаў заключэнне экспертаў. Узяў фатаграфію, зробленую раніцай на пераездзе. Рамейка ляжаў ніцма, напаўзасыпаны снегам, і толькі туфель выторкваўся з сумёта. Корзун чмыхнуў. Аказваецца, гэты журналіст не баяўся холаду. Аднак не гэты туфель на падагнутай назе трывожыў Корзуна. На фотаздымку было нешта не тое, што трэба…