Мроi Багны

Гуринович Влада

Напэна, нешта здарылася казармах, разважала я. Мабыць, гэта неяк звязана з маблзацыяй. У Паночнай Правнцы дано жо гулял чутк аб вайне з Дуумвратам, якая няхльна наблжаецца. Невядома, адкуль пайшо гэты розгалас. Кал верыць Народнаму Вяшчальнку, то на паночна-заходняй мяжы сё было спакойна. Адносна спакойна. Хба тольк сутычк з пастанцам - ледзь не штодня Вяшчальнк бадзёра рапартава аб расправе над чарговай херай альбо затрыманн завадатара. Але н слова аб вайне. Аднак усё рона аднекуль прасочвался трывожныя вестк. Эверон Антрам сцягваюць войск да мяжы. У Паночную Правнцыю дуць эшалоны з баявым машынам. Гандлёвы Альянс разарва чарговы кантракт з Саветам Наглядчыка. На подн спынена

некальк самерытавых млыно. Ва сходнх фемах уводзяць картк на збожжа рапсавы алей - там пачался перабо з харчам, народзе расце незадаволенасць. Кал вайна сётк пачнецца... Няжо нутраныя войск таксама кнуць на лню фронту? Яны ваяваць-то не меюць. Гарматнае мяса, лепей не скажаш... На плце засвста чайнк. Я паклала заварку мбрык кнула туды жменю засушаных лясных сунц. Запарыла гарбату, выцягнула з буфета глняныя кубк слок мёду.

– А я гавары табе - не звязвайся з гэтым крамольнкам, - сказа раптам Ян.

Я здрыганулася так, што ледзь не выпусцла з рук кубак.

– Стах? Ян, ты не ведаеш, дзе ён?
– спытала я адразу ж прыкусла язык. Не варта было мне пра яго пытацца...

Ян тузану плячом.

– Ну, дзе. У Братчыка, ясная рэч.

– У каго?
– перапытала я з неразуменнем.

– Ты што, навны не слухаеш?
– ён матну галавой у бок пакоя, дзе на сцяне мармыта Вяшчальнк.
– Братчык. Ну, пастанцы. Так яны сябе называюць.

Ён хутка азрнуся, як быццам хтосьц мог нас падслухваць, загавары напаголасу:

– Лясныя бандыты. Павылазл пасля беспарадка на плошчы. Па балотах швэндаюцца. А внток х ад кантрабандыста. Ну, каго адбяруць. У Разлогу, кажуць, цэлы хутар выразал, стрэльбы шукал. Агуста прапановала рэгулярную армю даслаць. Ва сходнх фемах таксама бунтуюць, людзям есц няма чаго. Там у х дано ваеннае становшча, войск стаяць. А тут Намеснк упёрся - не трэба, кажа, мне вашай рэгулярнай арм, сам разбяруся. А зрэшты, Намеснку хутка сё рона - га-мон!

Апошнюю фразу Ян прамов з нейкм адмысловым выразам - як быццам ён штосьц такое ведае, ды нзавошта не скажа. выгляд так хтры-хтры. Госпадзе, як у дзяцнстве. 'А я ведаю, хто з куцц се гарэх вые, ды не скажу!..' Я адчула, што мяне шчэмць сэрца. Як жа дано гэта было. Бясконца дано. Быццам некальк жыцця таму...

– Ян, чаю вып'еш?
– я падсунула яму кубак.

– Ты мяне зусм не слухаеш!
– сказа ён неяк пакрыджана.
– Братчык ён, разумееш? Сташак твой. Цябе таксама магл туды, на Гарматную...праз яго. А цябе не дапытвал нават. Цябе гэта не здзвла? Што, зусм не здзвла?

Ён ме рацыю. "Крамольнк" Вочак часцяком наведвася нашу карчму. Пасля расстрэлу плошчы Каначыка некальк разо цягал на допыт. падавальшчыц таксама, кухара - карацей кажучы, усх, хто працава у карчме. Акрамя мяне. Да мяне х пытання не было. Гэта сапрады здавалася мне дзным.

– Лта, я за цябе папрас тады. Яе. Ну, маю...малую, - ён раптам цхенька засмяяся.

– Каго?

– Ды дзеку маю. У яе брат агент Канцыляры. Займае высокую пасаду. Ну я ёй шапну - ты, значыць, брату скажы, каб Лту не чапал сё такое. А яна такая - добра, зробм. Ну, вось...

У мяне пацямнела вачах.

– Ян!..
– прагаварыла я з жахам.
– Ян, ты свам розуме? Не звязвайся з агентам! Чуеш? Не звязвайся! Ты нават не яляеш, што гэта за людз!

– Ды людз як людз, - ён з шумам падняся, зачапшы плячом лямпу пад металчным абажурам, якая всела нзка над сталом. Лямпа пачала разгойдвацца, на сценах заскакал цен.

– Лта, ты прада думаеш, што мне на цябе напляваць?
– прагавары ён глуха. У нейкай узрушанасц ён расхаджва па кухн, сашчапшы пальцы рук. Ён больш не смхася. Аблчча яго было бледнае.
– Ты памыляешся, Лта. Гэта яму, яму напляваць. Сташаку твайму. на цябе, на сх. Кну людзей пад кул цёк. На Гарматнай потым галовы ляцел, а ён нчога не зраб. цябе падстав. Таму што ты для яго нхто.

А мне ты не чужая. Я засёды мкнуся цябе падтрымаць. Дапамагчы з грашыма сё такое. Я цяпер цябе не пакну. У цябе будзе сё, што ты захочаш. Сукенк з гэтага, ядвабу, стужк валасы, што там яшчэ? А, бранзалет той зрайск, з каменьчыкам, памятаеш, ты гаварыла, што хочаш яго? Ён у цябе будзе. дом. Я дом табе куплю, нармальны, не тое што гэтая развалюха...

– Ян, што ты вярзеш?!
– крыкнула я.
– Ды што з табой такое?

– Лта, у мяне грошы ёсць!
– выпал ён.
– Многа! А будзе яшчэ больш.

– Грошы? Адкуль?
– спытала я з недаверам.
– Ты што, лхвяра абрабава?

Ён выда нервовы смяшок.

– У Берэнс грошай да халеры. А на такую справу дык наогул нчога не шкада, - сказа ён.

– Берэнс?
– перапытала я.
– Хто гэта? Ян, хто гэта?

– Я жо досыць сказа, - прагавары ён.
– Хутка ты сама аб усм даведаешся.

– Ян, паслухай...

Ён зраб крок да мяне моцна абня, не дашы мне дагаварыць.

– Лта, сястрычка. Усё будзе добра, - сказа ён цха.
– Вось убачыш, усё будзе добра.

Потым ён сышо. Я засталася адна пустой кватэры. Над сталом трашчала памргвала лямпа. Па Народнаму Вяшчальнку цяпер перадавал музыку. Хтосьц перабра струны лютн, саладжавы жаночы голас спява пра разбтае сэрца падманутай паненк. Чорт, ненавджу гэтую песеньку. Ненавджу.

Назатра я прачнулася, як звычайна, пад гук гмна. Народны Вяшчальнк пачына працаваць а пятай гадзне ранцы. Хуценька сабрашыся, я рушыла на прыпынак. Над горадам ужо заняся ранн летн свтанак. Лхтары згасл, але навокал было давол светла, у зараснках прыдарожнага язмну пасвствал птушк. Незабаве падышо омнбус. Падняшыся салон, я села каля акна. Над рапсавым палям курыся раншн туман, напаза на дарогу, здавалася, быццам омнбус плыве па небе сярод аблока. Дзень сёння абяца быць цёплым, але хмарным.

Карчма Тастуна Каначыка быля яшчэ зачынена - першыя наведнк з'явяцца тольк праз гадзну. У пустой зале падавальшчыца Глея - худзенькая, кволая дзячына з жотым валасам вачам колеру ажына - расхаджвала памж сталам, старанна працраючы х анучай.

– Дабрыдзень, Глея, - сказала я, пераступаючы парог.

– Прывтанне, прывтанне, - прашчабятала тая.

Скнушы жакет, я павесла яго на кручок прынялася завязваць фартух. Тут трэба як след прыбрацца, пакуль не прыйшл наведнк. Са скрын Народнага Вяшчальнка, як все акурат над барнай стойкай, ллася бадзёрая музыка. Праца шла шпарка. Потым музыка абарвалася, пачася пазапланавы выпуск навн. Навны я звычайна прапускаю мма вушэй. Там занадта многа лухты, кал слухаць штодня балбатню Ахонка, то можна крануцца з розуму. Я здрыганулася, расчушы мя свайго брата. Ян Сямшка. Выпрасташыся, я павярнулася тварам да Вяшчальнка. Цяпер я слухала вельм важлва. Ян Сямшка. Стражнк. Вльск гарнзон, нумерыя трыста дваццаць-сто сорак. Замах на забойства. Мка Венд, Прэфект Паночнай Правнцы.

– Госпад Усявышн!..

Падлога мяне пад нагам кнулася, мне здалося, што я пачынаю правальвацца ледзяную, врлвую пустэчу. Усё накол раптам зраблася нейкм зыбкм, як быццам я глядзела на свет скрозь шкляны слок з вадой. Перада мной прамльгну белы, перакошаны твар Гле. Яна штосьц крычала, але я яе не чула. Не памятаю, як я выбегла з карчмы апынулася на вулцы. "Ян, о Госпадзе, Ян! Не трэба, ой, не трэба..." Потым я проста кдалася па горадзе, як вар'ятка. Я не ведала, куды мне бегчы, дзе шукаць чалавека, як мог бы заступцца за брата. Потым, знясленая, я апусцлася на лаву нейкм дворыку. У вушах у мяне звнела, вочы засц чырванаваты туман, а сэрца калацлася так, быццам гатова было разарвацца. "Ян, Госпадзе, Ян!.." Я сядзела, заплюшчышы вочы абхапшы галаву рукам. Мне здавалася - яшчэ хвлна, я памру. Альбо звар'яцею. Альбо...