Мроi Багны
Шрифт:
Вокрык жандара был сё блжэй. Незабаве я пачула аддаленн ляск внтовак тупат мноства ног, абутых у цяжкя вайсковыя чаравк. Стражнк. Ходзяць па дамах з аблавай. Адкнушы кодру, я сядзела на ложку адной льняной кашул напружана прыслухвалася. Я жо зразумела, што да нас у дом зайшо чужы чалавек...мяцежнк. Шукае паратунку. Гэта зграя гонць яго, як зацкаванага звера. нхто за яго не заступцца... Я асцярожна спусцла ног на падлогу, на дыбачках наблзлася да дзвярэй прыклала да х вуха. Затым я зняла засаку, прыадчыншы дзверы, вызрнула калдор.
– Ёсць хто?
– спытала я напаголасу.
Мачанне. Было цёмна, хоць пальцам у
– Чуеце? Не трэба тут стаяць. Зараз прыйдуць жандары, а тут няма дзе схавацца, - гаварыла я шэптам.
– Слухайце, у мяне ёсць склеп. Тут, у кватэры. Яны не ведаюць.
Мае вочы трох прызвычался да цемры, я разгледзела чалавека, як стая, прыцснушыся да сцяны. Я працягнула яму руку.
– Хадзем. Ну, хутчэй! А то суседз прачнуцца.
Убачышы, што ён усё яшчэ вагаецца, я схапла яго за рука, уцягнула пакой зачынла дзверы. Я ужо ведала, дзе можна схавацца цекачу.
У бараках накшталт нашага склепы ц каморы не прадугледжвался. Аднак у нашай кватэрцы мелася нешта накшталт падземнай лядон. Мы зрабл яе сам, кал яшчэ жывая была мац. Аднойчы адна з дошак падлог трэснула праваллася. Мы з мац асцярожна знял яе зазрнул падмосце. Пад падлогай зерала чорная западзна. Спусцшы туды алейную лямпу, мы гледзел ямну крок тры шырынёй такую глыбокую, што саскочышы на дно, можа было стаяць, выпрасташыся амаль у поны рост. На дне ямны сабралася лужынка вады. Напэна, пад домам правался падмурак, альбо гэта была нейкая хба буданцтве. Барак для перасяленца узводзл наспех як часовае жыллё, пра х надзейнасць асаблва не дбал. Мы вырашыл не выклкаць рабочых пакнул сё як было. Нават кал гэтая хацна кал-небудзь правалцца пад зямлю, халера з ёй. Не шкада. Хата прыналежыла не нам, а гарадской радзе. Мы прымайстравал маснцу на месца. Пры жаданн яе лёгка можна было адсунуць у бок саскочыць у ямну. Пазней мы сяк-так умацавал сценк ямы дошкам кнул на дно кавалак фанеры. Атрымалася непаганая лядоня. Улетку мы заховал там свежае малако сырую рыбу, якую куплял на крмашы.
Укленчышы на падлозе, я адсунула дошку. З падмосця дыхнула холадам. На хвлну пако стала светла - акно дары прамень пражэктара. Я зняла вочы зрнула на чалавека, як стая перада мной.
– Чорт! - вырвалася мяне.
Рамеец. Прада, выгляда ён, як апошн валацуга - валасы зблытаныя, твар у кровападцёках, з-пад простай падшыванай куртк выглядвае разадраная, залтая крывёй кашуля. Як быццам ён тольк-тольк выдрася з вулчнай бойк. Халера, тольк гэтага мне не хапала!.. У пако зно зраблася цёмна. Галасы стражнка чулся жо зусм побач. Некальк мгнення я разважала. Ншто не замнала мне зяць яго за канер выштурхнуць за парог. Я магла закрычаць, паклкаць на дапамогу жандара - балазе яны был паблзу. Магла бы. Але замест гэтага я падштурхнула яго да адтулны падлозе.
– Давай. Туды, - сказала я.
– Дзякуй табе, - прагавары ён.
Размаля ён на найчысцейшай рамейскай. У х вуснах мова мперы гучыць, як удар кастэтам у твар. Рэзка хвостка. Семгальцы так не гавораць. Нас выдае адмысловае местачковае маленне, якое не стане вытруцць нават мперская школа. "Псаваная рамейская", так яны гэта называюць.
Яму давялося сцягнуць з сябе верхнюю вопратку, каб працснуцца "склеп". Скнушы падшываную куртку, ён застася адной кашул, я бачыла парабелум без кабуры, заторкнуты за пояс. Пытання задаваць я не стала. Прымайстравашы дошку на месца, я паглядзела на важк драляны куфар, як стая ля акна. Куфар бы пафарбаваны сн колер
Яны не прымусл сябе чакаць. Спачатку я пачула рэзк грукат у дзверы, потым засака з ляскам адляцела бок, вочы мне дары прамень карбднага лхтара. Я стаяла басанож на халоднай падлозе, загарнушыся кодру, кал яны валлся пакой. Стражнк. Я не надта здзвлася, угледзешы Яна гэтай гайн. Ён зраб выгляд, што не ведае мяне. Дзякуй хоць за тое, што ён не бра удзелу ператрусе. Ян проста стая ля дзвярэй з внтокай наперавес, пакуль ншыя абшуквал кватэру, зазрал пад ложк вывальвал на падлогу змесцва шафа куфара. З гутарк стражнка я зразумела, што шукаюць нейкага крамольнка, як хтрыся збегчы з-пад варты. Ён яшчэ зброены, апроч ншага.
– сётк, як ён цераз сцяну пераскочы?
– Няк. Яго Алех вывез на ведамаснай машыне.
– Алех? Усё ясна.
Смяюцца. Хто так гэты Алех, я не ведала, але тое, што з яго смяялся нават стражнк, было паказальным.
– Яны крамольнка паехал шукаць. Не даехал.
– Во! А я ведаю, дзе тыя крамольнк. У тваёй бабк зрэбнках!
– А ты што, зазра?
Цяпер яны не проста смяюцца, а ржуць у голас.
– Ствол яго таксама ад Алеха?
– Ага. яго кабура была расшплена. А той сядзе побач. Ну, стрэл яму проста рыла.
– Што, мазг выб?
– Ды не. Тольк фуражка зляцела. Ну штаны, напэна, таго.
– Змакрэл!..
Я потайк зрнула на брата, як мочк стая ля дзвярэй, змярцвела ад жаху. Ён пльна глядзе на размаляваны куфар. Ян не так ужо часта быва гэтым доме, але ён, вядома, памята пра 'лядоню'. ён не мог не заважыць, што вялзны куфар ссунуся са звыклага месца зараз стаць напрост над дошкай, якая закрывае ваход у падмосце. Але Ян нчога не сказа. Скончышы з ператрусам, стражнк сышл, пакнушы мяне пасярод разгромленай кватэры. Сыходзячы, брат нават не зрну на мяне. Незабаве за сцяной пачуся жаночы лямант п'яныя выкрык. Пачася вобшук у суседзя. Муж усётк бы дома. Зараз сп'яну палезе бойку са стражнкам. канечне, атрымае зубы. Шчыра кажучы, гэтая думка мяне зрадавала.
Кал сё сцшылася, я адсунула куфар дапамагла цекачу выбрацца з падмосця. Святла я не запальвала. Пражэктар на вулцы згас. Рамеец сядзе на падлозе, прывалшыся спнай да сцяны, вочы яго был прыплюшчаны, як у смяротна стомленага чалавека. Я мачала. Чакала, пакуль ён сам загаворыць.
– Чорт, у вас там вада нзе, - сказа ён нарэшце.
– Крынцы размываюць фундамент. Як вы жывяце на такой ямне?
– Калсьц жыл нармальным доме. Ды выгнал, - адказала я.
Ён памача.
– А зваць цябе як?
– спыта ён, зрнушы на мяне.
– Лта, - сказала я.
– Лта, - ён прымружыся, быццам нешта прыгадваючы.
– Ага. Смешныя ж у вас мёны.
– А вашыя гучаць, як лаянка, - прамовла я абыякава.
Ён неразумела таропся на мяне. Потым хмыкну.
– Добра, Лта. Пайду я. Ты так падсталяешся.
Ён падняся на ног, накну куртку рушы да выхаду. Я яго не затрымлвала. Чым хутчэй ён сыдзе, тым лепш.
– Госпадзе, стольк людзей... - прамовла я вельм цха.
Ён азрнуся.
– Што?
– Стольк людзей, - патарыла я. - Пад кул, пад нож. гэта яшчэ не скончылася.