Мроi Багны

Гуринович Влада

Ён стая на парозе, трымаючыся за дзвярную ручку, глядзе на мяне.

– Лта, кал для цябе гэта важна...
– сказа ён павольна.
– Там, на праспекце, кал сё пачалося... У натопе был агенты Канцыляры. У цывльным. Гэта яны пагнал людзей на Трымфальную. Хтосьц хаце, каб распачалася бойня. Тыя, на плошчы, гэтага не ведал. Н тыя, хто страля, н тыя, каго расстрэльвал. Гэта цябе суцешыць?

– Не, - сказала я коратка.
– Але дзякуй тебе...

– Вэл, - прагавары ён.
– Вэл Йорхас. Няма за што.

Потым ён сышо. Я не думала, што кал-небудзь убачу яго зно.

Наступныя некальк дзён я чакала, што за мной прыйдуць. Я здрыгвала кожны раз, кал па вулцы праязджа закрачаны фургон альбо ведамасная машына,

пафарбаваная чорнае са срэбрам. Колеры Тайнай Канцыляры. Я чакала, што да мяне падыдзе Шпег зяшы мяне пад локаць, скажа: "Нам трэба задаць вам некальк пытання". Я чакала. Але нчога не адбывалася. За мной не прыходзл. Ян мяне не выда. Мне здавалася, што гэтае здарэнне трох зблзла нас з братам. У нас з'явлася агульная таямнца. У мяне не было магчымасц пагутарыць з м. Ян больш не прыходз. Ён не прыйшо нават у дзень Другога Аб'ялення, як святкуецца сярэдзне вясны. Вдавочна, ён пазбяга сустрэч са мной. Мы з м пабачылся тольк напачатку лета. Потым была Гарматная плошча нашы цёк.

Зацiшша. Мроi

Перад свтаннем неба над морам пасвятлела, змяншы колер чорнага аксамту на адценне густа-сняга чарнла, разведзенага вадой. Над хвалям досвтнай марознай смузе заззяла К'ай-Нуб - прадвеснца Сонца, а на кра стэпу на сходнм узбярэжжы Парфравага мора згасл вогншчы ксайлахскх вандронка, змокл мерныя дары гонга ды рэзкя гук варварскх горна, зробленых з прасвдраваных костак стэпавых яка. Сцхл гартанныя выкрык шамана-ведзьмако, што нястомна, з ночы ноч, наводзяць чары на Вялк Горад. Але х праклёны праносяцца скрозь цемру над воднай безданню разбваюцца аб мураваныя сцены Царгорада, быццам стрэлы са шкляным наканечнкам. Кольк праклёна абрынута на цябе, Горад Зхатлвы, але сташ ты нязломна, непахсна, быццам скала...

Пасажырская палуба была пустая. Каля абледзянелых парэнча стаял только два чалавек - акрамя х, жадаючых палюбавацца змнм морам не знайшлося. Адзн з вандроца, малады чалавек гадо дваццац пяц, бы апрануты ношаны авечы кажух семгальскую шапачку з фарбаванага лямцу. Яго светла-шэрыя вочы круглявае аблчча з шыракаватым скулам сведчыл аб паночным паходжанн. Друг, гадо на дваццаць старэйшы, выгляда больш самавта - цывльным шынял з чорнай воны цывльнай жа фуражцы з лакаваным брылём, у якх любяць фарсць таксама шкаляры кантрабандысты. Яго трохкутны твар аблямаванн цёмных валасо бы шэры, як вапна (пэна, наступствы догага падарожжа па моры), а вочы ён ме чорныя, як аскепк базальту.

Кал паром мна белакаменную гавань Бал-Сахр, з марскх глыбнь падняся вормкс-вадзяны змей. Ён наблзся шчыльную да борта, так што вандроцы магл разгледзець яго догае лускаватае цела, аблепленае дновым ракавнам, рагатую галаву, з якой звсал жмуты тонкх гнуткх шчупальца, падобных да грывы. Варонкападобная глотка стоты была разялена, бачны бы патройны шэраг выгнутых, вострых, як штылеты, зубо. На працягу некалькх мль вормкс пераследва судна, пакуль матросы начной вахты, узброшыся бусакам, не кнулся да краю палубы, дарам сталёвых наканечнка адагнал пачвару ад парома. Вадзяны змей спынся, але яго працяглае выццё яшчэ дога неслася над водам, здавалася, быццам гэта крычыць само мора - тужлва, страшна.

Кал першы прамень Сонца заззя над Парфравым морам, наперадзе паказался стромкя скалстыя бераг сцены Царгорада, уздыбленыя высока над хвалям. Велзарны горад наблжася. Ужо можна было разглядзець падвойнае кальцо сцен, якя зерал байнцам шчацнлся вартавым вежам, лятучыя вядук, палацы трымфальныя арк Верхняга Горада - а таксама цагляныя, учарнелыя ад куродыму будынны працоных прадмесця лабрынты фабрычных квартала, ахутаныя шызым смогам. Двое вандроца разам падался наперад знерухомел, учапшыся козкя ад наледз парэнчы. Узняшы вочы, яны зачаравана глядзел на велчныя, нбы вычасаныя з маналту муры Царгорада, што навсал над водам быццам вянчал сабой стромкя цёсы. Абодва был схваляваныя, але кожны з уласнай прычыны. Адзн з

х бачы сталцу мперы першыню жыцц. Друг, ураджэнец Царгорада, дог час змушаны бы жыць далёка ад радзмы.

– Ну, як табе? Уражвае?
– спыта рамеец свайго спадарожнка.

Малады чалавек у задуменнасц паква галавой. Ягоныя акуляры адразу з'ехал на кончык носа, ён звыклым жэстам вярну х на месца.

– Царо сталца, Горад Зхатлвы, Аройна брат, - прамов ён напаголасу.
– Я, адрачэнец выгнаннк, вяртаюся, каб сузраць тваё падзенне...

Гавары ён на семгальскай мове.

– Вочак, ты можаш без стэрык?
– з прыкрасцю сказа рамеец адвярнуся, змагаючыся з чарговым прыступам млосц. Аматарам марскх вандровак ён пэна не бы.

– Я не схльны да нервовых прыпадка, Йорхас, - запярэчы Стах Вочак.
– Пачуццё, якое я перажываю цяпер, ёсць суцэль натуральная усхваляванасць дзкага тубыльца, як гледзе, нарэшце, сталцу. Што тычыцца прыведзенай цытаты, то гэта фрагмент помнка лтаратуры 'Сказ пра Горад Зхатлвы'. Перакла з рамейскай на семгальскую прафесар Дам'ян Росца. Той самы, як нядана бы арыштаваны па абсурдным абвнавачанн. Каб быць дакладным, за крамольную лтаратуратворчасць. Што тым больш дзна, бо 'Горад Зхатлвы' цэнзурай не забаронены, прынамс, яго рамейская верся.

Стах гавары з'едлва, але Йорхас не лав рон.

– Супакойся, Вочак, - сказа ён змрочна. - З цябе яшчэ смвал супрацву ляпць. Глядз, раздумаюцца.

– Ды я спакойны. Спакойны, хоць ты пельку галавой, - прамов той меланхалчна. Рамейцы начыста пазбалены пачуцця гумару, як ёсць, так ёсць.

На подступах да сталцы марскя плын раблся нетаймавана-мклвым, стырнку даводзлася жываць усё сваё майстэрства, каб правесц судна бяспечную гавань, не дашы яму разбцца аб уцёсы. Падхопленае цячэннем, судна ляцела да скалстага берага. У промнях раншняга сонца распаленым золатам зазхацел макак храма у Верхнм Горадзе. Потым мж уступстым вулцам прамльгнула Зборавая плошча - базальтавая званца, дзе, паводле падання, некал заховася Дар Творцы, зубчатыя сцены Цытадэл, складзеныя з дзкага каменю колеру старой крыв, белыя гольчатыя вежы над Пахавальняй, дзе спачывал мператары круючай дынасты. х нятленныя целы, забальзамаваныя, нацёртыя парфумам браныя залатыя адзежы, ляжал крыштальных ладдзях-дамавнах, абцягнутых барвяным шакам. Адзнаццаць валадаро дынасты Парфранароджаных, што жо трыста гадо круе мперыяй. Апроч Аласа. Ён бы пахаваны на манастырскх моглках, каля сцен таго самага кляштара, дзе яго напаткала смерць. Накольк вядома, пахавал яго простай труне, без асаблвых цырымонй, побач са свежай маглай Агусты Феафана, якая сканала некалькм дням раней. Адпявання таксама не ладзлася, бо Алас бы самагубцам. Хаця, кал паразважаць, гэта можна смела назваць забойствам.

Каля самых уцёса спрактыкаваны стырнк павярну штурвал. Абмнушы небяспечную плынь, паром, што курсава па Парфравым моры мж Нрам Царгорадам, увайшо у цхую гавань. Пасажыры, якя прабавл ноч у цёплых каютах, высыпал на палубу, рыхтуючыся сысц на бераг.

– Пайшл, крамольнк, - прагавары Йорхас рушы да трапа.

Ноч адкрытым моры далася яму цяжка - яго крыху хстала вадзла бак, Стах адзначы, што ён-тк заважна кульгае. Кульгаць Йорхас пача пасля той дзкай вулчнай бойк са страляннай, якую аж дагэтуль помняць прымежная Луннчка, суседня Гуменск ды Чэрнца (у бойцы брал дзел прадстанк сх трох мястэчак). У той калатн Вэл Йорхас злав кулю. Вельм нядала. Зачапла хрыбет, ног пааднмался. Дума, усё, гамон. А не, праз пагода падняся як нчога някага, засталася адно лёгкая кульгавасць, у звычайных абставнах амаль непрыкметная. Турэмны лекар, канавал гэты, так напрост гавары: пашанцавала табе, всельнк... Стах Вочак веда гэта са сло самаго Йорхаса. Мажлва, то была прада. А можа, не. Мелся тут пэныя нестыкок. Бойка мж групокам кантрабандыста, аб якой свой час псал се газеты, адбылася пяць гадо таму. А Йорхас неяк абмовся, што Паночнай Правнцы ён менш за два гады, а дагэтуль дога жы на подн. Значыць, ён альбо даты пераблыта (што малаверагодна), альбо хлусць. Вось тольк дзеля чаго?