Nauka Holenderskiego przez Literatur?: Analiza i T?umaczenie 'Max Havelaar' z Klasyki Niderlandzkiej
Шрифт:
Nu is 't uitstappen uit een reiswagen waarin men lang over den weg gehotst heeft, niet zoo gemakkelyk als iemand die nooit of weinig gereisd heeft, zich verbeelden zou. (Wysiadac z powozu, w ktorym spedzilo sie dluga podroz, nie jest tak latwo, jak mogloby sie wydawac komus, kto malo lub wcale nie podrozowal; Nu is 't uitstappen uit een reiswagen waarin men lang over den weg gehotst heeft – Wysiadac z powozu, w ktorym spedzilo sie dluga podroz, niet zoo gemakkelyk als iemand die nooit of weinig gereisd heeft – nie jest tak latwo, jak mogloby sie wydawac komus, kto malo lub wcale nie podrozowal, zich verbeelden zou – moglby sie wydawac).
Nagenoeg als de arme Sauriers uit de voorwereld, die door lang wachten ten-laatste een integreerend deel uitmaken van de klei, waarin ze aanvankelyk niet gekomen waren met het plan om er te blyven, heeft er ook by reizigers die wat nauw op-een gedrukt en in gedwongen houding, te lang in een reiswagen gezeten hebben, iets plaats, wat ik u voorstel assimilatie te noemen. (Prawie jak biedne dinozaury z prehistorii, ktore przez dlugie oczekiwanie ostatecznie staly sie integralna czescia gliny, do ktorej pierwotnie nie zamierzaly sie przylaczyc, takze podroznicy, ktorzy byli ciasno upchnieci i w wymuszonej pozycji, zbyt dlugo siedzacy w powozie, doswiadczaja czegos, co proponuje nazwac asymilacja; Nagenoeg als de arme Sauriers uit de voorwereld – Prawie jak biedne dinozaury z prehistorii, die door lang wachten ten-laatste een integreerend deel uitmaken van de klei – ktore przez dlugie oczekiwanie ostatecznie staly sie integralna czescia gliny, waarin ze aanvankelyk niet gekomen waren met het plan om er te blyven – do ktorej pierwotnie nie zamierzaly sie przylaczyc, heeft er ook by reizigers die wat nauw op-een gedrukt en in gedwongen houding – takze podroznicy, ktorzy byli ciasno upchnieci i w wymuszonej pozycji, te lang in een reiswagen gezeten hebben – zbyt dlugo siedzacy w powozie, iets plaats, wat ik u voorstel assimilatie te noemen – doswiadczaja czegos, co proponuje nazwac asymilacja).
Men weet eindelyk niet juist meer waar 't lederen kussen van den wagen ophoudt, en waar de ikheid aanvangt, ja, het denkbeeld is me niet vreemd dat men in zulk een wagen kiespyn of kramp hebben kan, die men voor mot in 't laken aanziet, of omgekeerd. (Ostatecznie nie wiadomo juz, gdzie konczy sie skorzana poduszka wozu, a gdzie zaczyna sie "ja", tak, nie jest mi obce myslenie, ze mozna miec bol zeba lub skurcz w takim wozie, ktory bierze sie za mol w plotnie, lub odwrotnie; Men weet eindelyk niet juist meer waar 't lederen kussen van den wagen ophoudt – Ostatecznie nie wiadomo juz, gdzie konczy sie skorzana poduszka wozu, en waar de ikheid aanvangt – a gdzie zaczyna sie "ja", ja, het denkbeeld is me niet vreemd dat men in zulk een wagen kiespyn of kramp hebben kan – tak, nie jest mi obce myslenie, ze mozna miec bol zeba lub skurcz w takim wozie, die men voor mot in 't laken aanziet, of omgekeerd – ktory bierze sie za mol w plotnie, lub odwrotnie).
Er zyn weinig omstandigheden in de stoffelyke wereld, die den denkenden mensch geen aanleiding geven tot het maken van opmerkingen op verstandelyk gebied, en zoo heb ik myzelf dikwyls afgevraagd of niet veel dwalingen die onder ons kracht van wet hebben, veel ‘scheefheden’ die wy voor ‘recht’ houden, hieruit voortvloeien, dat men te lang met hetzelfde gezelschap in denzelfden reiswagen heeft gezeten? (Niewiele jest okolicznosci w materialnym swiecie, ktore nie daja myslacemu czlowiekowi powodu do robienia uwag na polu intelektualnym, i tak czesto zastanawialem sie, czy wiele bledow, ktore maja moc prawa wsrod nas, wiele „krzywizn”, ktore uwazamy za „prawo”, wynika z tego, ze zbyt dlugo siedzielismy z tym samym towarzystwem w tym samym powozie?; Er zyn weinig omstandigheden in de stoffelyke wereld – Niewiele jest okolicznosci w materialnym swiecie, die den denkenden mensch geen aanleiding geven tot het maken van opmerkingen op verstandelyk gebied – ktore nie daja myslacemu czlowiekowi powodu do robienia uwag na polu intelektualnym, en zoo heb ik myzelf dikwyls afgevraagd – i tak czesto zastanawialem sie, of niet veel dwalingen die onder ons kracht van wet hebben – czy wiele bledow, ktore maja moc prawa wsrod nas, veel ‘scheefheden’ die wy voor ‘recht’ houden – wiele „krzywizn”, ktore uwazamy za „prawo”, hieruit voortvloeien, dat men te lang met hetzelfde gezelschap in denzelfden reiswagen heeft gezeten – wynika z tego, ze zbyt dlugo siedzielismy z tym samym towarzystwem w tym samym powozie).
Het been dat ge daar links uitsteken moest, tusschen de hoededoos en 't mandje met kersen… de knie die ge tegen 't portier gedrukt hield, om de dame tegenover u niet te doen denken dat ge een aanval in den zin hadt op krinoline of deugd… de gelikdoornde voet die zoo bang was voor de hakken van den commis-voyageur naast u… de hals dien ge zoo lang links moest wenden, omdat het drupt aan de rechterzyde… zie, dat worden zoo alle ten-laatste halzen, en knieen, en voeten, die iets verdraaids bekomen. (Noga, ktora musiales wyciagnac w lewo, miedzy pudelkiem na kapelusze a koszem z wisniami… kolano, ktore przyciskales do drzwi, aby dama naprzeciwko ciebie nie pomyslala, ze zamierzasz zaatakowac krynoline lub cnote… poobcierana stopa, ktora byla tak przerazona obcasami komiwojazera obok ciebie… szyja, ktora musiales dlugo obracac w lewo, poniewaz kapalo po prawej stronie… zobacz, w ten sposob staja sie wszystkie szyje, kolana i stopy, ktore cos kreca; Het been dat ge daar links uitsteken moest – Noga, ktora musiales wyciagnac w lewo, tusschen de hoededoos en 't mandje met kersen – miedzy pudelkiem na kapelusze a koszem z wisniami, de knie die ge tegen 't portier gedrukt hield – kolano, ktore przyciskales do drzwi, om de dame tegenover u niet te doen denken dat ge een aanval in den zin hadt op krinoline of deugd – aby dama naprzeciwko ciebie nie pomyslala, ze zamierzasz zaatakowac krynoline lub cnote, de gelikdoornde voet die zoo bang was voor de hakken van den commis-voyageur naast u – poobcierana stopa, ktora byla tak przerazona obcasami komiwojazera obok ciebie, de hals dien ge zoo lang links moest wenden – szyja, ktora musiales dlugo obracac w lewo, omdat het drupt aan de rechterzyde – poniewaz kapalo po prawej stronie, zie, dat worden zoo alle ten-laatste halzen, en knieen, en voeten, die iets verdraaids bekomen – zobacz, w ten sposob staja sie wszystkie szyje, kolana i stopy, ktore cos kreca).
Ik houd het voor goed, van-tyd tot-tyd eens te wisselen van wagens, zitplaats en medereizigers. Men kan dan zyn hals eens anders wenden, men beweegt nu-en-dan zyn knie, en misschien zit er eens een juffrouw naast ons met dansschoenen, of een jongetje wiens beentjes den grond niet raken. Men heeft dan meer kans om recht te zien en recht te loopen, zoodra men weer vasten grond onder de voeten krygt. (Uwazam za dobre, od czasu do czasu zmieniac wozy, miejsca siedzace i wspolpasazerow. Mozna wtedy inaczej obracac szyje, od czasu do czasu poruszac kolano, a moze obok nas siedzi panna w butach do tanca albo chlopiec, ktorego nogi nie siegaja ziemi. Wtedy ma sie wieksze szanse, aby zobaczyc i isc prosto, gdy tylko znow ma sie staly grunt pod stopami; Ik houd het voor goed, van-tyd tot-tyd eens te wisselen van wagens – Uwazam za dobre, od czasu do czasu zmieniac wozy, zitplaats en medereizigers – miejsca siedzace i wspolpasazerow, Men kan dan zyn hals eens anders wenden – Mozna wtedy inaczej obracac szyje, men beweegt nu-en-dan zyn knie – od czasu do czasu poruszac kolano, en misschien zit er eens een juffrouw naast ons met dansschoenen – a moze obok nas siedzi panna w butach do tanca, of een jongetje wiens beentjes den grond niet raken – albo chlopiec, ktorego nogi nie siegaja ziemi, Men heeft dan meer kans om recht te zien en recht te loopen – Wtedy ma sie wieksze szanse, aby zobaczyc i isc prosto, zoodra men weer vasten grond onder de voeten krygt – gdy tylko znow ma sie staly grunt pod stopami).
Of er ook in den wagen, die nu voor de pendoppo stilhield, zich iets verzette tegen de ‘oplossing der continuiteit’ weet ik niet, maar zeker is 't dat het lang duurde voor er iets te voorschyn kwam. (Czy w powozie, ktory teraz zatrzymal sie przed pendoppo, cos sprzeciwilo sie „rozwiazaniu ciaglosci”, nie wiem, ale pewne jest, ze trwalo to dlugo, zanim cos sie pojawilo; Of er ook in den wagen, die nu voor de pendoppo stilhield – Czy w powozie, ktory teraz zatrzymal sie przed pendoppo, zich iets verzette tegen de ‘oplossing der continuiteit’ weet ik niet – cos sprzeciwilo sie „rozwiazaniu ciaglosci”, nie wiem, maar zeker is 't dat het lang duurde voor er iets te voorschyn kwam – ale pewne jest, ze trwalo to dlugo, zanim cos sie pojawilo).
Er scheen een stryd van hoffelykheid gevoerd te worden. (Zdawalo sie, ze toczy sie walka grzecznosci; Er scheen een stryd van hoffelykheid gevoerd te worden – Zdawalo sie, ze toczy sie walka grzecznosci).
Men vernam de woorden: ‘als 't u belieft, mevrouw!’ en ‘resident!’ (Uslyszano slowa: „prosze, pani!” i „rezydent!”; Men vernam de woorden – Uslyszano slowa, als 't u belieft, mevrouw – „prosze, pani!”, en resident – „rezydent!”).
Hoe dit zy, eindelyk stapte er een heer uit, die in houding en voorkomen wel iets vertoonde dat denken deed aan de Sauriers waarvan ik zoo-even gesproken heb. (Jakkolwiek by bylo, w koncu wysiadl pan, ktory w postawie i wygladzie przypominal dinozaury, o ktorych wlasnie mowilem; Hoe dit zy, eindelyk stapte er een heer uit – Jakkolwiek by bylo, w koncu wysiadl pan, die in houding en voorkomen wel iets vertoonde dat denken deed aan de Sauriers waarvan ik zoo-even gesproken heb – ktory w postawie i wygladzie przypominal dinozaury, o ktorych wlasnie mowilem).
Daar wy hem later zullen weerzien, wil ik u maar terstond zeggen dat zyn onbewegelykheid niet uitsluitend moest geweten worden aan de assimilatie met den reiswagen, want dat hy, ook als er op mylen afstands geen voertuig in de buurt was, een kalmte, een langzaamheid en een voorzichtigheid aan den dag lei, die menigen Saurier jaloersch maken zou, en die in de oogen van velen de kenmerken zyn van deftigheid, bezadigdheid en wysheid. (Poniewaz zobaczymy go pozniej, chce wam od razu powiedziec, ze jego nieruchomosc nie wynikala wylacznie z asymilacji z powozem, poniewaz, nawet gdy nie bylo pojazdu w poblizu na mile, wykazywal spokoj, powolnosc i ostroznosc, ktore moglyby zaskoczyc niejednego dinozaura, a w oczach wielu sa cechami elegancji, powagi i madrosci; Daar wy hem later zullen weerzien – Poniewaz zobaczymy go pozniej, wil ik u maar terstond zeggen dat zyn onbewegelykheid niet uitsluitend moest geweten worden aan de assimilatie met den reiswagen – chce wam od razu powiedziec, ze jego nieruchomosc nie wynikala wylacznie z asymilacji z powozem, want dat hy, ook als er op mylen afstands geen voertuig in de buurt was – poniewaz, nawet gdy nie bylo pojazdu w poblizu na mile, een kalmte, een langzaamheid en een voorzichtigheid aan den dag lei – wykazywal spokoj, powolnosc i ostroznosc, die menigen Saurier jaloersch maken zou – ktore moglyby zaskoczyc niejednego dinozaura, en die in de oogen van velen de kenmerken zyn van deftigheid, bezadigdheid en wysheid – a w oczach wielu sa cechami elegancji, powagi i madrosci).