Nauka Holenderskiego przez Literatur?: Analiza i T?umaczenie 'Max Havelaar' z Klasyki Niderlandzkiej
Шрифт:
Deze tirade is me ontsnapt… ze staat er nu eenmaal, en blyve. (Ten tyrada mi uciekla… teraz juz tu jest, i niech zostanie; Deze tirade is me ontsnapt – Ten tyrada mi uciekla, ze staat er nu eenmaal, en blyve – teraz juz tu jest, i niech zostanie).
Havelaar had veel ondervonden. (Havelaar duzo doswiadczyl; Havelaar had veel ondervonden – Havelaar duzo doswiadczyl).
Wilt ge iets dat opweegt tegen de verhuizing van de A-gracht! (Chcesz cos, co rownowazy przeprowadzke z kanalu A!; Wilt ge iets dat opweegt tegen de verhuizing van de A-gracht – Chcesz cos, co rownowazy przeprowadzke z kanalu A).
Hy had schipbreuk geleden, meer dan eens. (Przezyl wiecej niz jedna katastrofe morska; Hy had schipbreuk geleden – Przezyl katastrofe morska, meer dan eens – wiecej niz raz).
Hy had brand, oproer, sluikmoord, oorlog, duellen, weelde, armoede, honger, cholera, liefde en ‘liefden’ in zyn dagboek staan. (Mial w swoim dzienniku pozary, bunty, skrytobojstwa, wojny, pojedynki, bogactwo, biede, glod, cholere, milosc i "milosci"; Hy had brand, oproer, sluikmoord, oorlog, duellen, weelde, armoede, honger, cholera, liefde en ‘liefden’ in zyn dagboek staan – Mial w swoim dzienniku pozary, bunty, skrytobojstwa, wojny, pojedynki, bogactwo, biede, glod, cholere, milosc i "milosci").
Hy had vele landen bezocht, en omgang gehad met lieden van allerlei ras en stand, zeden, vooroordeelen, godsdienst en gelaatskleur. (Odwiedzil wiele krajow i mial do czynienia z ludzmi roznej rasy i klasy, obyczajow, uprzedzen, religii i koloru skory; Hy had vele landen bezocht – Odwiedzil wiele krajow, en omgang gehad met lieden van allerlei ras en stand, zeden, vooroordeelen, godsdienst en gelaatskleur – i mial do czynienia z ludzmi roznej rasy i klasy, obyczajow, uprzedzen, religii i koloru skory).
Wat dus de levensomstandigheden aangaat, kon hy veel ondervonden hebben. (Jesli chodzi o warunki zyciowe, mogl wiele doswiadczyc; Wat dus de levensomstandigheden aangaat – Jesli chodzi o warunki zyciowe, kon hy veel ondervonden hebben – mogl wiele doswiadczyc).
En dat hy werkelyk veel ondervonden had, dat hy 't leven niet was doorgegaan zonder de indrukken optevangen die 't hem zoo ruimschoots aanbood, daarvoor moge ons de vlugheid van zyn geest borg wezen, en de ontvankelykheid van zyn gemoed. (I ze naprawde duzo doswiadczyl, ze nie przeszedl przez zycie, nie wychwytujac wrazen, ktore mu tak obficie oferowalo, za to reczyc moze jego bystrosc umyslu i wrazliwosc ducha; En dat hy werkelyk veel ondervonden had – I ze naprawde duzo doswiadczyl, dat hy 't leven niet was doorgegaan zonder de indrukken optevangen die 't hem zoo ruimschoots aanbood – ze nie przeszedl przez zycie, nie wychwytujac wrazen, ktore mu tak obficie oferowalo, daarvoor moge ons de vlugheid van zyn geest borg wezen, en de ontvankelykheid van zyn gemoed – za to reczyc moze jego bystrosc umyslu i wrazliwosc ducha).
Dit nu wekte verwondering van allen die wisten of gissen konden hoeveel hy had bygewoond en geleden, dat hiervan zoo weinig op zyn gelaat te lezen was. (To wzbudzalo zdumienie wszystkich, ktorzy wiedzieli lub mogli sie domyslac, ile przeszedl i wycierpial, ze tak niewiele z tego bylo widoczne na jego twarzy; Dit nu wekte verwondering van allen die wisten of gissen konden hoeveel hy had bygewoond en geleden – To wzbudzalo zdumienie wszystkich, ktorzy wiedzieli lub mogli sie domyslac, ile przeszedl i wycierpial, dat hiervan zoo weinig op zyn gelaat te lezen was – ze tak niewiele z tego bylo widoczne na jego twarzy).
Wel sprak er uit zyn trekken iets als vermoeienis, doch dit deed eer denken aan vroegrype jeugd dan aan naderenden ouderdom. (Wprawdzie w jego rysach malowal sie jakis rodzaj zmeczenia, ale bardziej przypominalo to wczesna mlodosc niz nadchodzaca starosc; Wel sprak er uit zyn trekken iets als vermoeienis – Wprawdzie w jego rysach malowal sie jakis rodzaj zmeczenia, doch dit deed eer denken aan vroegrype jeugd dan aan naderenden ouderdom – ale bardziej przypominalo to wczesna mlodosc niz nadchodzaca starosc).
En naderende ouderdom had het toch moeten zyn, want in Indien is de man van vyfendertig jaar niet jong meer. (A powinna to byc nadchodzaca starosc, bo w Indiach czlowiek w wieku trzydziestu pieciu lat nie jest juz mlody; En naderende ouderdom had het toch moeten zyn – A powinna to byc nadchodzaca starosc, want in Indien is de man van vyfendertig jaar niet jong meer – bo w Indiach czlowiek w wieku trzydziestu pieciu lat nie jest juz mlody).
Ook zyn aandoeningen, zeide ik, waren jong gebleven. (Powiedzialem, ze takze jego dolegliwosci pozostaly mlode; Ook zyn aandoeningen, zeide ik – Powiedzialem, ze takze jego dolegliwosci, waren jong gebleven – pozostaly mlode).
Hy kon spelen met een kind, en als een kind, en meermalen klaagde hy dat ‘kleine Max’ nog te jong was om vliegers optelaten, omdat hy ‘de groote Max’ daarvan zooveel hield. (Mogl bawic sie z dzieckiem i jak dziecko, i wielokrotnie narzekal, ze "maly Max" jest jeszcze za mlody, by puszczac latawce, poniewaz "duzy Max" tak bardzo to lubil; Hy kon spelen met een kind, en als een kind – Mogl bawic sie z dzieckiem i jak dziecko, en meermalen klaagde hy dat ‘kleine Max’ nog te jong was om vliegers optelaten – i wielokrotnie narzekal, ze "maly Max" jest jeszcze za mlody, by puszczac latawce, omdat hy ‘de groote Max’ daarvan zooveel hield – poniewaz "duzy Max" tak bardzo to lubil).
Met jongens sprong hy ‘haasjen-over’ en hy teekende heel gaarne een patroon voor 't borduurwerk van de meisjes. (Z chlopcami skakal w "przeskakiwanie zajaca" i bardzo chetnie rysowal wzor do haftu dla dziewczat; Met jongens sprong hy ‘haasjen-over’ – Z chlopcami skakal w "przeskakiwanie zajaca", en hy teekende heel gaarne een patroon voor 't borduurwerk van de meisjes – i bardzo chetnie rysowal wzor do haftu dla dziewczat).
Zelfs nam hy dezen meermalen de naald uit de hand, en vermaakte zich met dat werk, ofschoon hy dikwyls zei dat ze wel wat beters konden doen dan dat ‘machinale steken tellen’. (Nawet wielokrotnie bral im igle z reki i bawil sie ta praca, choc czesto mowil, ze moglyby robic cos lepszego niz to "maszynowe liczenie sciegow"; Zelfs nam hy dezen meermalen de naald uit de hand – Nawet wielokrotnie bral im igle z reki, en vermaakte zich met dat werk – i bawil sie ta praca, ofschoon hy dikwyls zei dat ze wel wat beters konden doen dan dat ‘machinale steken tellen’ – choc czesto mowil, ze moglyby robic cos lepszego niz to "maszynowe liczenie sciegow").
By jongelieden van achttien jaren was hy een jong student, die gaarne zyn Patriam canimus meezong, of Gaudeamus igitur… ja, ik ben niet geheel zeker, dat hy niet nog zeer kort geleden, toen hy met verlof te Amsterdam was, een uithangbord heeft afgebroken, dat hem niet behaagde omdat er een neger op geschilderd was, geboeid aan de voeten van een Europeaan met een lange pyp in den mond, en waaronder natuurlyk te lezen stond: de rookende jonge koopman. (Dla osiemnastolatkow byl mlodym studentem, ktory chetnie spiewal z nimi "Patriam canimus" lub "Gaudeamus igitur"… tak, nie jestem calkowicie pewien, czy niedawno, gdy byl na urlopie w Amsterdamie, nie zdemontowal szyldu, ktory mu sie nie podobal, poniewaz namalowano na nim murzyna u stop Europejczyka z dluga fajka w ustach, a pod nim oczywiscie bylo napisane: "palacy mlody kupiec"; By jongelieden van achttien jaren was hy een jong student – Dla osiemnastolatkow byl mlodym studentem, die gaarne zyn Patriam canimus meezong, of Gaudeamus igitur – ktory chetnie spiewal z nimi "Patriam canimus" lub "Gaudeamus igitur", ja, ik ben niet geheel zeker – tak, nie jestem calkowicie pewien, dat hy niet nog zeer kort geleden, toen hy met verlof te Amsterdam was – czy niedawno, gdy byl na urlopie w Amsterdamie, een uithangbord heeft afgebroken – nie zdemontowal szyldu, dat hem niet behaagde omdat er een neger op geschilderd was – ktory mu sie nie podobal, poniewaz namalowano na nim murzyna, geboeid aan de voeten van een Europeaan met een lange pyp in den mond – u stop Europejczyka z dluga fajka w ustach, en waaronder natuurlyk te lezen stond: de rookende jonge koopman – a pod nim oczywiscie bylo napisane: "palacy mlody kupiec").