Сабака з залатым зубам
Шрифт:
Фяўроння Захараўна. Я пажыць хачу. Хачу, як усе нармальныя людзі, трымаць сабак у кватэры.
Маёр Козлікаў (прытульвае жонку). Фяўроннюшка! Лапка!.. Маці сказала, што памрэ — значыць, памрэ! Ты ж яе ведаеш — безадказная старая… А сабаку яшчэ аднаго возьмем. Аўчарку. Такую — гарр-гарр-гарр!.. О, мля.
Фяўроння Захараўна (выцірае слёзы). Ой, ці ўжывуцца яны?
Маёр Козлікаў. Абсалютная гармонія. У начальніка міліцыі такі ж састаў дома, мля.
Фяўроння
Кацярына Карпаўна войкае і падае на бок, маёр Козлікаў падбягае да яе.
Маёр Козлікаў. Матка, ты чаго?
Кацярына Карпаўна (стогне). А-а, па-мі-ра-аю!
Маёр Козлікаў. Не памірай, матка! Пажыві яшчэ!
Фяўроння Захараўна (маёру Козлікаву). Ты што цяўпеш? Апомніся, Каранат!
Маёр Козлікаў (спахопліваецца). Хаця… рабі, матка, як хочаш. Як табе лепш.
Кацярына Карпаўна. Ты, ужо, сынок, глядзі тут…
Маёр Козлікаў. Буду глядзець.
Кацярына Карпаўна. Запросіш на пахаванне маіх суседзяў з Цельпухоўкі: Лёню, Антосю, Мар'яна, Ціхана, Івана. Язэпа не забудзь.
Маёр Козлікаў. Не забуду.
Кацярына Карпаўна. Ты запішы, сынок!
Маёр Козлікаў (водзіць пальцам па далоні). Запісана.
Кацярына Карпаўна. Грошай не шкадуй. Хай людзі памянуць добрым словам…
Фяўроння Захараўна. Кацярына Карпаўна, родненькая, даражэнькая, не хвалюйцеся. Справім памінкі багатыя і помнік мармуровы на магілцы паставім.
Маёр Козлікаў. Матка, я табе кожны дзень на магілку буду свежыя кветкі прыносіць.
У Кацярыны Карпаўны па шчацэ сцякае сляза. Твар яе як бы застывае.
(Паўшэптам.) Адыходзіць…
Фяўроння Захараўна (прыкладае палец да вуснаў). Ціха. Не спалохай!
У пакоі — доўгая цішыня чакання. Раптам за дзвярыма чуваць грукат. Паказваецца сяржант Дзюба.
Сяржант Дзюба (ад парога, моцна). Таварыш маёр, надзвычайная сітуацыя!..
Маёр Козлікаў (праз зубы). З-зат-кніся!..
Кацярына Карпаўна (варушыцца). Сынок, спытай яго, ці знайшоў сабаку дзеда Язэпа?
Маёр Козлікаў. Матка, ты гэта… Не звяртай увагі. Адключайся. Я разбяруся. Сабаку з-пад зямлі дастанем. (Падступае да сяржанта Дзюбы.) Вон, мля!..
Сяржант
Фяўроння Захараўна (у роспачы). У нас не кватэра, а прахадны двор. Дзе ж тут дадуць старой памерці?
Маёр Козлікаў. Я замкну дзверы. (Шчоўкае ключом.) Цяпер ніхто ні нагой.
Фяўроння Захараўна. Глянь, як там матка.
Маёр Козлікаў (узіраецца ў твар Кацярыны Карпаўны). Вочы закрытыя, амаль не дыхае…
Фяўроння Захараўна. Гэта душа развітваецца з целам. Памаўчым.
Маёр Козлікаў і Фяўроння Захараўна садзяцца побач. Маўчаць. У пакоі такая цішыня, што калі б муха ляцела, то было б чутно.
Раптам звоніць тэлефон. Раз, другі, трэці. Ніхто да яго не падыходзіць.
Кацярына Карпаўна (варушыцца). Сынок, нехта звоніць. Паслухай!
Фяўроння Захараўна абхоплівае рукамі галаву. Маёр Козлікаў, як тыгр, падскочыў да тэлефона.
Маёр Козлікаў (у трубку). Які вам, мля, рэстаран?! Перавешаю, перастраляю, сабак!
Кацярына Карпаўна (стогне). Божачкі, панаторкалі ціліфонаў, званкоў усялякіх — памерці не дадуць!
Фяўроння Захараўна (з кулакамі накідваецца на маёра Козлікава). Паразіт… Што ж ты нарабіў? Колькі раз прасіла, каб перанёс тэлефон у калідор?
Маёр Козлікаў (апраўдваецца). Хто ж думаў, што ён зазвоніць у такі адказны момант?
Фяўроння Захараўна. Ты не думаеш, дык я за цябе падумаю. (Вырывае тэлефонную вілку з разеткі.) Во табе!.. (Апускаецца ў крэсла, плача.) Божа, і чаму ў свеце такая несправядлівасць? Гэта ж людзі мруць штодзень, як мухі. І якія людзі! Вунь Хапуковіч, загадчык базы, такі мужчына — кроў з малаком! У пяцьдзесят год адыходны марш сыгралі.
Маёр Козлікаў. Каб менш краў, даўжэй бы жыў.
Фяўроння Захараўна. Пісьменнікі паміраюць у маладым вяку, таксісты, а нашу старую ніякая халера не возьме.
Кацярына Карпаўна (стогне). Ва-ды-ы…
Маёр Козлікаў хапае шклянку, кідаецца па ваду.
Фяўроння Захараўна (перапыняе маёра Козлікава). Куды? Не смець!
Маёр Козлікаў (вяртаецца з пустой шклянкай). Матка, кіпячонай вады няма, а сырая табе зашкодзіць. Пачакай трохі!