Чалавек-невiдзiмка (на белорусском языке)
Шрифт:
– Ага, бывае.
– Вось i ў гэтай газеце, - сказаў матрос.
– А!
– сказаў мiстэр Марвел.
– Вось тут, - працягваў матрос, не зводзячы з мiстэра Марвела настойлiвага i сур'ёзнага позiрку, - надрукавана пра Невiдзiмку.
Мiстэр Марвел скрывiў рот i пачухаў скулу, адчуваючы, што ў яго загарэлiся вушы.
– Чаго толькi не выдумаюць, - сказаў ён слабым голасам.
– Дзе гэта, у Аўстралii цi ў Амерыцы?
– Нiчога падобнага, - адказаў матрос, - тут.
– Госпадзi!
– усклiкнуў Марвел, уздрыгнуўшы.
– Праўда, не так каб зусiм тут, - сказаў
– Невiдзiмка, - сказаў Марвел.
– Ну, а што ён робiць?
– Усё, - сказаў марак, уважлiва разглядваючы Марвела.
– Усё што трэба, - дабавiў ён.
– Я ўжо чатыры днi не бачыў газет, - сказаў Марвел.
– Спачатку ён з'явiўся ў Айпiнгу, - сказаў матрос.
– Вось як?
– сказаў мiстэр Марвел.
– Там ён з'явiўся ў першы раз, - працягваў матрос, - а адкуль ён узяўся, гэтага, вiдаць, нiхто не ведае. Вось: "Незвычайнае здарэнне ў Айпiнгу". I ў газеце сказана, што гэта ўсё дакладна i верагодна.
– Госпадзi!
– сказаў мiстэр Марвел.
– Так ужо, i праўда, дзiўная гiсторыя. I вiкарый, i доктар сцвярджаюць, што бачылi яго зусiм ясна... Дакладней кажучы, не бачылi. Тут пiшуць, што ён жыў у карчме "Кучар i конi" i нiхто, мусiць, спачатку не здагадваўся пра яго няшчасце, а потым у карчме надарылася бойка i ў яго з галавы сарвалi бiнты. Тады i заўважылi, што галава ў яго нябачная. Тут сказана, што яго адразу ж хацелi схапiць, ды яму ўдалося скiнуць з сябе вопратку i ўцячы. Праўда, яму давялося вытрымаць адчайную схватку, у час якой ён нанёс сур'ёзныя раненнi заслужанаму i паважанаму канстэблю, мiстэру Джаферсу, вось як тут сказана. Усё адкрыта, так? Iмёны названы поўнасцю i ўсё такое.
– Госпадзi!
– прамовiў мiстэр Марвел, з трывогай азiраючыся па баках i спрабуючы вобмацкам злiчыць грошы ў кiшэнях: яму прыйшла ў галаву дзiўная i вельмi цiкавая думка.
– Як усё гэта дзiўна!
– сказаў ён.
– Праўда ж? Проста незвычайна, скажу я вам. Нiколi ў жыццi не чуў аб невiдзiмках. Ды што казаць: у наш час iншы раз чуеш пра такiя рэчы, што...
– I гэта ўсё, што ён зрабiў?
– спытаўся Марвел як мага спакайней.
– А гэтага хiба мала?
– сказаў матрос.
– Ён не вярнуўся ў Айпiнг?
– спытаўся Марвел.
– Проста ўцёк, i ўсё?
– Усё, - сказаў матрос.
– Мала вам?
– Зусiм дастаткова, - сказаў Марвел.
– Яшчэ б не дастаткова, - сказаў марак, - яшчэ б...
– А таварышаў у яго не было? Нiчога не пiшуць пра гэта?
– з трывогай спытаўся Марвел.
– Няўжо вам мала аднаго такога малайца?
– спытаўся матрос.
– Не, слава табе госпадзi, ён быў адзiн.
Матрос панура пакiваў галавой.
– Нават падумаць агiдна, што ён тут недзе ашываецца! Ён на свабодзе, i, як пiшуць у газеце, мяркуючы па некаторых звестках, можна зрабiць здагадку, што ён накiраваўся ў Порт-Стоў. А мы якраз тут! Гэта ўжо вам не амерыканскi цуд якi-небудзь. Вы падумайце толькi, што ён можа тут натварыць. Раптам ён вып'е лiшняе i надумаецца кiнуцца на вас? А калi ён захоча рабаваць, - хто сумее перашкодзiць яму? Ён можа забрацца куды хочаш, можа красцi, можа прайсцi скрозь палiцэйскую заставу гэтак жа лёгка, як мы з вамi можам уцячы ад сляпога. Яшчэ лягчэй! Сляпыя, гавораць, цудоўна добра чуюць. А калi б дзе было вiнцо, якое яму спадабалася б...
– Так, вядома, становiшча яго вельмi выгаднае, - сказаў мiстэр Марвел.
– I...
– Сапраўды, - сказаў матрос, - вельмi выгаднае.
На працягу ўсёй гэтай размовы мiстэр Марвел не пераставаў напружана азiрацца па баках, прыслухваючыся да ледзьве чутных крокаў i стараючыся заўважыць няўлоўныя рукi. Ён, здаецца, гатовы быў прыняць нейкае важнае рашэнне.
Кашлянуўшы ў руку, ён яшчэ раз азiрнуўся, прыслухаўся, потым нахiлiўся да матроса i, панiзiўшы голас, сказаў:
– Справа ў тым, што я выпадкова тое-сёе ведаю пра гэтага невiдзiмку. З прыватных крынiц.
– Ого!
– усклiкнуў матрос.
– Вы?
– Так, - сказаў Марвел.
– Я.
– Вось як!
– сказаў матрос.
– А дазвольце спытацца...
– Вы будзеце здзiўлены, - сказаў мiстэр Марвел, прыкрываючы рот рукой.
– Гэта дзiвосна.
– Яшчэ б, - сказаў матрос.
– Справа ў тым...
– пачаў мiстэр Марвел канфiдэнцыяльным тонам. Але раптам выраз яго твару, як па чарадзейству, змянiўся.
– Вой!
– прастагнаў ён i цяжка заварочаўся на лаўцы; твар яго скрывiўся ад болю.
– О-о-ой! прастагнаў ён зноў.
– Што з вамi?
– спытаўся спачувальна матрос.
– Зубы баляць, - сказаў мiстэр Марвел i прыклаў руку да шчакi. Потым хутка ўзяў кнiгi.
– Мне, бадай што, пара, - сказаў ён i пачаў неяк дзiўна ёрзаць па лаўцы, адсоўваючыся ад свайго субяседнiка.
– Але вы ж збiралiся расказаць мне пра Невiдзiмку, - запратэставаў матрос.
Мiстэр Марвел спынiўся ў нерашучасцi.
– Вутка, - сказаў Голас.
– Гэта вутка, - паўтарыў мiстэр Марвел.
– Дык жа ў газеце напiсана...
– сказаў матрос.
– Проста вутка, - сказаў Марвел.
– Я знаю, хто ўсё гэта выдумаў. Нiякага няма невiдзiмкi. Хлусня.
– Як жа так? У газеце ж...
– Усё выдумкi, з пачатку да канца, - цвёрда сказаў Марвел.
Матрос падняўся з газетай у руках i вылупiў вочы. Мiстэр Марвел сутаргава азiраўся навокал.
– Пастойце, - сказаў матрос павольна i раздзельна.
– Вы хочаце сказаць...
– Так, - сказаў Марвел.
– Дык якога ж чорта вы сядзелi i слухалi, што я балбачу. Чаго ж вы маўчалi, калi я тут перад вамi строiў дурня.
Мiстэр Марвел надзьмуў шчокi. Матрос раптам пачырванеў i сцiснуў кулакi.
– Я тут, можа, дзесяць хвiлiн сяджу i размазваю гэтую гiсторыю, а ты, тоўстаморды дурань, грубiян, не мог...
– Калi ласка, перастаньце лаяцца, - сказаў мiстэр Марвел.
– Лаяцца! Пачакай...
– Iдзём!
– сказаў Голас.
Мiстэра Марвела раптам прыпадняла, закружыла, i ён закрочыў прэч нейкай дзiўнай, сутаргавай паходкай.
– Выбiрайся пакуль цэлы, - сказаў матрос.
– Гэта мне выбiрацца?
– сказаў Марвел. Ён адступiў нейкай няроўнай, паспешлiвай паходкай, амаль скачкамi; потым штосьцi замармытаў напаўголасу вiнаватым i разам з тым пакрыўджаным тонам.