Нябожчыкава люстра (на белорусском языке)
Шрифт:
Маёр Рыдл адкашляўся.
– Раз вы тут, капiтан Лэйк, можа, вы сядзеце i адкажаце на некалькi пытанняў?
– Добра, сэр.
Лэйк сеў на крэсла насупраць iх.
– Калi вы апошнi раз бачылi сэра Гервазы?
– Сёння, гадзiне а трэцяй. Трэба было праверыць некаторыя рахункi i яшчэ вырашыць пытанне пра новага арандатара адной фермы.
– Доўга вы з iм былi?
– Магчыма, паўгадзiны.
– Падумайце добра i скажыце мне, цi не заўважылi вы
Малады чалавек задумаўся.
– Не, наўрад. Ён быў, бадай, трошкi ўзбуджаны, але гэта не было нязвыкла для яго.
– Можа, ён быў хоць крыху прыгнечаны?
– О, не, ён быў у гуморы. Ён цешыўся жыццём менавiта цяпер, пiшучы гiсторыю роду.
– I як даўно ён заняўся гэтым?
– Пачаў месяцаў шэсць назад.
– Тады, як прыехала сюды мiс Лiнгард?
– Не. Яна прыехала прыкладна два месяцы назад, калi ён убачыў, што сам не справiцца з даследчай работай.
– Дык вы думаеце, ён быў у добрым настроi?
– О, проста ў цудоўным! Ён сапраўды лiчыў, што на свеце нiшто не мае значэння, апрача яго роду.
У голасе маладога чалавека раптам прамiльгнула горыч.
– Значыцца, наколькi вы ведаеце, у сэра Гервазы не было нiякай трывогi?
Паўза, вельмi кароткая, але паўза была, перш чым капiтан Лэйк адказаў:
– Не.
Пуаро нечакана кiнуў пытанне:
– Вы думаеце, сэр Гервазы зусiм не быў заклапочаны сваёй дачкой?
– Сваёй дачкой?
– Менавiта.
– Як мне вядома, не, - стрымана адказаў малады чалавек. Пуаро больш нiчога не гаварыў. Маёр Рыдл сказаў:
– Добра, дзякуй вам, Лэйк. Мусiць, вам лепш пабыць недзе тут на выпадак, калi мне спатрэбiцца яшчэ што ў вас запытацца.
– Вядома, сэр.
– Лэйк устаў.
– Я магу што-небудзь зрабiць?
– Вы можаце прыслаць сюды дварэцкага. I, можа, вы пацiкавiцеся для мяне, у якiм стане лэдзi Шэвенi-Гарэ i цi магу я трошкi пагутарыць з ёю зараз; цi яна занадта засмучаная...
Малады чалавек кiўнуў i пакiнуў пакой хуткiм рашучым крокам.
– Прыемная асоба, - сказаў Эркюль Пуаро.
– Але, цудоўны хлопец, i спраўны на службе. Яго ўсе любяць.
5
– Сядайце, Снэл, - сказаў маёр Рыдл сяброўскiм тонам.
– У мяне багата пытанняў. Разумею, гэта быў шок для вас.
– О, сапраўды, сэр. Дзякуй, сэр.
– Снэл сеў з такiм сцiплым, нясмелым выглядам, што гэта, па сутнасцi, было тое самае, калi б ён застаўся стаяць.
– Служыце тут ужо ладны кавалак часу, цi не так?
– Шаснаццаць гадоў, сэр, з той самай пары, як сэр Гервазы, э, асеў, як кажуць.
– Ага. Вядома ж, ваш гаспадар быў у свой час вялiкi
– Але, сэр. Ён прымаў удзел у экспедыцыi на полюс i ў многiя iншыя цiкавыя мясцiны.
– Добра, Снэл, прашу, скажыце мне, калi апошнi раз вы бачылi свайго гаспадара сёння вечарам?
– Я быў у сталовай, сэр, сачыў, каб як след быў сервiраваны стол. Дзверы ў залу былi адчынены, i я бачыў, як сэр Гервазы сыходзiў па лесвiцы, iшоў праз залу, а пасля па калiдоры пайшоў у кабiнет.
– А каторай гадзiне гэта было?
– Якраз каля васьмi. Магчыма, ужо было без пяцi восем, - спакойна адказаў Снэл.
– I тады вы бачылi яго апошнi раз?
– Але, сэр.
– Вы чулi стрэл?
– О, так, сэр; але, вядома, я i не падумаў, што гэта стрэл. Ды i як я мог падумаць?
– А што вы падумалi?
– Я палiчыў, што гэта аўтамабiль, сэр. Шаша зусiм блiзка ад паркавай агароджы. Або гэта мог быць стрэл у лесе - браканьер, можа. Я нiяк не думаў...
Маёр Рыдл перабiў яго:
– Калi гэта было?
– Роўна восем хвiлiн дзевятай, сэр.
Галоўны канстэбль рэзка запытаўся:
– Як вы можаце памятаць час з такой дакладнасцю?
– Проста, сэр. Я толькi што даў першы гонг.
– Першы гонг?
– Але, сэр. Паводле загаду сэра Гервазы, гэты гонг заўсёды павiнен быў гучаць за сем хвiлiн да сапраўднага абедзеннага гонга. Ён заўсёды пiльна сачыў, сэр, каб усе ўжо былi ў сталовай, калi ўдарыць другi гонг. Дык вось, даўшы другi гонг, я падышоў да дзвярэй сталовай i абвясцiў абед, i ўсе ўвайшлi.
– Я пачынаю разумець, - сказаў Эркюль Пуаро, - чаму ў вас быў такi здзiўлены выгляд, калi вы сёння абвясцiлi абед. Сэр Гервазы, звычайна, быў у сталовай?
– Нiколi раней не здаралася, каб ён у гэты час не быў там, сэр. Гэта быў проста шок. Я падумаў, што...
Маёр Рыдл зноў спынiў яго:
– I астатнiя таксама звычайна былi там?
Снэл кашлянуў.
– Нiводзiн чалавек, якi спазнiўся на абед, сэр, нiколi не запрашаўся ў дом другi раз.
– Гм, вельмi сурова.
– Мой гаспадар, сэр, наняў кухара, якi раней быў ва ўладара Маравii. Сэр Гервазы нярэдка гаварыў, сэр, што абед - гэткая ж важная справа, як i рэлiгiйны рытуал.
– А што наконт яго ўласнай сям'i?
– Лэдзi Шэвенi-Гарэ заўсёды вельмi клапацiлася, каб не засмуцiць яго, сэр, i нават мiс Рут не асмельвалася спазнiцца на абед.
– Цiкава, - прамармытаў Эркюль Пуаро.
– Зразумела, - сказаў Рыдл.
– Значыцца, раз абед - у чвэрць дзевятай, то вы далi першы гонг у восем хвiлiн дзевятай, як звычайна?