Rubaji

Chajam Amar

* * *

Я п’ю віно, ды не вар’ююся ў гульбе, Сціскаю чару я ў мальбе, не ў пахвальбе. Я пакланяюся віну і маю мэту — Не пакланяцца так віну, як мы сабе.

* * *

Як ведаеш адгадкі таямніц усіх, Чаго бядуеш з марнаты бядот сваіх? Калі ўсё вершыцца па ўладнай нейчай волі, Усцешны будзь з жыцця хоць на кароткі міг.

* * *

«Без

гурый рай не рай», — даюць адзін зарок, А я кажу: «Чароўны вінаградны сок». Вазьмі наяўнае і ўяўнага зрачыся, Бо лепей пошчак барабанны чуць здалёк.

* * *

Ты ведаеш, чаму так певень на світанні Жалобна ў неба штохвіліны шле літанні? Люстэрка рання паказала: ноч яшчэ адна Пайшла з жыцця, а ты не быў пры развітанні.

* * *

Збан гэты, як і я, пабачыў шчасця мала, Палонам локанаў яго краса трымала, А гэта ручка, што на горле бачыш ты, — Рука, якая шыю любай абдымала.

* * *

Мой пал ляцеў да роўных ружам птахам, Рука імкнулася да чары з хмельным пахам. Вазьму я дзель сваю ад кожнага, пакуль Гасцінцы цела грэшнага не сталі прахам.

* * *

Хаям! Як быў з віном ты шчырым — сцешся, Як ты хоць міг сядзіш з кумірам — сцешся, Канец усім праявам свету — небыццё, Як тут яшчэ не стаўся жвірам — сцешся.

* * *

Покуль можна, не рупся ў гэтым свеце журбой, Хай наступнасць і прошласць пачакаюць з цяжбой, Скарбы — прах, пі, гасці ў гэтым зніклівым коле, Бо не возьмеш ячменнага зерня з сабой.

* * *

І сніў я сон — мудрэц мне сон мой ставіў у віну: «Нікому ружа радасці не расцвіла ад сну. Чаму такое робіш ты, што смерці роўна, Устань жа, спаць ты мусіш вечнасць не адну!»

* * *

Ці доўга будзеш ты тужыць па ўсіх, ці не? Ці ў радасці ты будзеш жыць свой міг, ці не? Віном напоўні кубак, бо не ведаеш, Ці выдыхнеш ты гэты ўздых, ці не?

* * *

Дзверы хлеба надзённага, госпадзе, мне адчыні, Дай што маеш і гнеў адгані гэтай лютай гайні, І трымай мяне п’янага так, каб не меў я У бяспамяцці злым а ні клопату, ні мітусні.

* * *

Што ўсё, што існўе, — выявы і ўявы, Ніводзін не ведае розум рухавы. Сядзь, выпі віна і вясёлы пабудзь, Разваг сваіх выкінь пустыя забавы.

* * *

Цяпер пазбаў, калі ты можаш, ад усіх Душу каханай ад пакут і нош цяжкіх, Не будзе вечна гэта царства прыгажосці: Яно імгненна выслізне і з рук тваіх.

* * *

Раз небасхіл не зрушыць воляй мудраца, Нябёсам — як ты ні лічы — няма канца. Раз мусіш ты сканаць, — табе ўсё роўна Ці ў доле з’есць мураш, ці ў стэпе воўк сляпца.

* * *

Сатлеў я сэрцам болей чым нябожчык, о сакі, А пад зямлёю спакайней яму такі, І колькі б я ні каяўся, і колькі слёз ні ліў бы, Я застаюся грэшнікам на ўсе свае вякі.

* * *

Адрынь абрады веры, будзь рашучы, — ўсё мана, Дзялі скарынку, хоць апошняя яна, Не квапся на жыццё людское, на маёмасць, А за той свет ручаюся, нясі віна!

* * *

Няма начэй, каб розум мой не ныў у гудзе, Каб чысты жэмчуг слёз не асыпаў мне грудзі. Віно разваг не поўніць чару галавы, Бо перакуленая поўнаю не будзе.

* * *

Усё ў гэтым свеце, што бачу, Не варта ні смутку, ні плачу. Ды, слава Алаху, куды ні зірну — Сваю ўсюды бачу няўдачу.

* * *

Пакуль мы рукі не сплялі свае ў хаўрусе, Не наступіць нагою нам на голаў скрусе. Да золку будзем пахмяляцца, будзе днець Без нас, а мы ўздыхнуць не зможам у спакусе.

* * *

Хто гэты свет прайшоў кружма і нацянькі, Каб распазнаць яго абодвыя бакі, Не ведаю, ці ведае дапытнік, Пра справы свету што мы ведаем-такі?

* * *

Свяцільнікі мячэці і кумірні дым, Зло пекла, радасць раю — пра адно гудзім. Глянь на скрыжалі лёсу: там накрэсліў Даўно ўжо Майстра ўсё, што здарыцца з усім.

* * *

Дней, сэрца, рукой разбудзіўшы гук лютні ласкавы, Згубіўшы імя сваё, піць будзем водар гаркавы. Кілім малітоўны за келіх віна прадамо І гахнем аб камень бутэльку і ганьбы і славы.

* * *

Кахаю цябе, ды папрокам не дам сябе грызці, І з невукам я не спрачаюся, як і калісьці, Напітак кахання спакон — ацаленне мужчын, А для немужчын гэты кубак не мае карысці.