Жыццё і дзіўныя прыгоды марахода Рабінзона Круза
Шрифт:
У той момант я неяк забыў, што гішпанцы, якія пацярпелі крушэнне, не мелі ні паперы, ні чарніла.
З гэтымі павучаннямі гішпанец і стары дзікун рушылі ў дарогу на той самай пірозе, на якой іх прывезлі на маю выспу.
Як весела было мне збіраць іх у гэту дарогу! За ўсе дваццаць сем год майго зняволення на выспе я ўпершыню мог спадзявацца на тое, што вырвуся адсюль на волю. Я даў гэтым людзям вялікі запас хлеба і разынак, каб хапіла ім і нашым будучым гасцям.
Нарэшце я пасадзіў іх у пірогу і пажадаў ім добрай дарогі. Развітваючыся, я
Адчалілі яны пры свежым ветры ў дзень поўні, у кастрычніку.
На жаль, я не магу назваць больш дакладную дату, бо, аднойчы згубіўшы правільны падлік дзён і тыдняў, я потым ужо не здолеў аднавіць яго.
Мінула даволі многа часу з моманту ад'езду маіх вандроўнікаў. Я чакаў іх з дня на дзень. Мне здавалася, што яны позняцца, што ўжо дзён восем назад павінны былі яны вярнуцца на выспу. Раптам адбыўся адзін зусім не прадбачны выпадак, якога яшчэ ніколі не здаралася за ўсе гады майго жыцця на выспе.
Неяк на досвітку, калі я яшчэ спаў моцным сном, прыбягае да мяне Пятніца і моцна крычыць:
— Едуць! Едуць!
Я падхапіўся, у момант апрануўся, пералез цераз агароджу і выбег у гай (ён да гэтага часу так разросся, што яго смела можна было ўжо зваць лесам).
Я да такой ступені забыўся пра небяспеку, што, насуперак звычаю, не ўзяў з сабою ніякай зброі. Я быў цвёрда ўпэўнены, што гэта вяртаецца гішпанец са сваімі сябрамі.
Якое ж было маё здзіўленне, калі я ўбачыў у моры, міляў за пяць ад берага, незнаёмую лодку з трыкутным ветразем! Лодка трымала курс прама на выспу, яе падганяў моцны спадарожны вецер, і яна хутка набліжалася. Ішла яна не з боку мацярыка, а з паўднёвага канца выспы.
Адным словам, гэта была зусім не тая лодка, якую мы чакалі.
На ўсякі выпадак трэба было падрыхтавацца да абароны.
Я прапанаваў Пятніцу схавацца ў гаі і ўважліва сачыць за людзьмі, якія знаходзіліся ў лодцы, таму што нам невядома было, сябры гэта ці ворагі. Затым я вярнуўся дадому, прыхапіў падзорную трубу і пры дапамозе лесак узлез на вяршыню гары, каб, не будучы бачны сам, агледзець усю мясцовасць; так рабіў я заўсёды, калі баяўся нападу ворагаў.
Не паспеў я падняцца на гару, як адразу ж убачыў карабель.
Ён стаяў на якары каля паўднёва-ўсходняга берага выспы, міляў за восем ад майго жытла. Ад берага да яго было не больш пяці міляў.
Карабель, несумненна, быў ангельскі, ды і лодка, як я цяпер мог упэўніцца, аказалася ангельскім баркасам.
Не магу выказаць, якія разнастайныя пачуцці выклікала ў мяне гэтае адкрыццё.
Маю радасць ад таго, што я ўбачыў карабель, прытым ангельскі, радасць ад чакання сустрэчы з маімі суайчыннікамі (значыць, з сябрамі) немагчыма апісаць.
Разам з тым нейкая патаемная трывога, якую я не мог растлумачыць, вымушала мяне паводзіць сябе асцярожна.
Перш за ўсё я задаў сабе пытанне: навошта спатрэбілася ангельскаму купецкаму
Стоячы на гары, я не пераставаў сачыць за лодкай, якая набліжалася да выспы.
Раптам яна зрабіла круты паварот і пайшла ўздоўж берага ў напрамку да бухтачкі, дзе я калісьці прычальваў з плытамі. Відаць, тыя, што сядзелі ў лодцы, выглядалі, дзе б лепей прычаліць. Яны не заўважылі бухтачкі і прычалілі ў другім месцы, за паўмілі ад яе.
Я быў шчаслівы, што яны высадзіліся менавіта там, бо, калі б яны зайшлі ў бухтачку, яны апынуліся б, можна сказаць, у мяне на парозе і — хто ведае! — магчыма, выгналі б мяне з мае крэпасці і абрабавалі б да ніткі.
Людзі выйшлі на бераг, і я мог упэўніцца, што гэта сапраўды ангельцы, ва ўсякім разе большасць з іх. Аднаго ці двух, праўда, я палічыў за галандцаў, але я памыліўся, як потым выявілася. Усіх было адзінаццаць чалавек.
Трое з іх, відаць, былі прывезены сюды ў якасці палонных, таму што пры іх я не заўважыў ніякай зброі і мне здалося, што ў іх звязаны ногі. Я бачыў, як пяць чалавек, што першыя выскачылі на бераг, выцягвалі іх з лодкі.
Адзін з палонных, відаць, нечага прасіў: рухі яго рук выказвалі і пакуту, і мальбу і роспач. Відаць, ён быў у адчаі. Двое другіх таксама аб нечым упрошвалі, працягвалі наперад рукі, але ўвогуле яны як быццам былі спакайнейшыя і не так яскрава выказвалі сваё гора.
Я глядзеў на іх і нічога не разумеў. Раптам Пятніца крыкнуў мне:
— О, Робін Круза! Глядзі: белыя чалавекі таксама ядуць чалавекаў, як дзікія!
— Ты звар'яцеў, Пятніца! — сказаў я яму. — Няўжо ты думаеш, што яны іх з'ядуць?
— Вядома, з'ядуць, — адказаў ён.
— Не, не, Пятніца, ты памыляешся, — запярэчыў я. — Баюся, што яны іх заб'юць, але можаш быць упэўнены, што есці іх яны не будуць.
Я яшчэ не ўсё разумеў, што адбываецца ў мяне на вачах, але ўвесь дрыжаў ад жаху пры думцы, што зараз можа адбыцца крывавая расправа.
Мне нават здалося, што адзін з бандытаў занёс над галавой сваёй ахвяры нейкую зброю, накшталт цесака ці шаблі.
Уся кроў застыла ў мяне ў жылах: я быў упэўнены, што няшчасны паваліцца нежывым. Як я шкадаваў у той момант, што каля мяне няма гішпанца і старога дзікуна!
Я заўважыў, што ні ў кога з бандытаў не было з сабою зброі.
«Добра было б, — падумаў я, — падкрасціся да іх цяпер, стрэліць ва ўпор і вызваліць гэтых палонных».
Але абставіны склаліся зусім інакш.
Бандыты, відаць, не мелі намеру забіваць сваіх палонных.