Мроi Багны

Гуринович Влада

Стах ляжа, безуважлва таропшыся на саламянага "павука", як пагойдвася пад столевай бэлькай. Незабаве павек яго пацяжэл, ён ста павольна саслгваць у забыццё. Над Паночнай Багнай гуляла Мроя. Яна выглядала, як простая семгальская дзячына ц кабета - у шэрай свтцы андараку. косы пад хусткай белыя-белыя, быццам выбеленыя марской соллю. У руцэ яе лхтар, як свецць у золкай мгле, як маяк у паночным моры. Яна была тут яшчэ да сёспалення. Вандронк таксама...

"Не аддамо табе нашу Мрою, Айал-Гач! Мы пераможам Цмока выганм яго Абшары Цемры, адкуль ён прыйшо. Прысягаю..."

'Сп, мройца, сп. А сё, што ты бачы чу на берагах Рудзцы, няхай застанецца з табой'.

– --------------------------

*

Натхн Николай Гумилев:

На скале, у самого края,

Где река Елизабет, протекая,

Скалит камни, как зубы, был замок.

На его зубцы и бойницы

Прилетали тощие птицы,

Глухо каркали, предвещая.

А внизу, у самого склона,

Залегала берлога дракона,

Шестиногого, с рыжей шерстью...

... гэтак далей

нспектар

– Чума на гэты горад!

Фраза, што называецца, павсла паветры - а зрэшты, чалавек, як яе прамов, н да каго не звяртася. У гасцнчным нумары ён бы адзн. Юсцн Варда - такое мя значылася ягоным пасведчанн нспектара Тайнай Канцыляры - напаляжа у меднай ванне, звесшы руку цераз край таропшыся на ласнае калена, якое звышалася над паверхняй вады. На бартах ванны раставала, шыпячы, духмяная пена. нспектар адкну з лба мокрыя валасы працягну руку да шклянога столка на каванай ножцы, як стая каля ванны. Намацашы на стальнцы капшук лсты тонкай паперы, ён нетаропка скруц самакрутку , чырканушы сернай запалкай, раскуры першую за гэты дзень порцыю юклы.

Смалста-саладжавы дымок паднмася да стол, змешваючыся з водарам сандала мрры. нспектар мкнуся строга кантраляваць колькасць юклы, якую ён выкурва на працягу дня. Зложыванне зеллем магло прывесц да непрыемных наступства накшталт дрыготк пальцах мроя наяве, але жыванае разумных колькасцях, яно праясняла думк супакойвала нервы. Гэта было менавта тое, у чым зараз ме патрэбу агент Канцыляры - ясная плынь думк душэны супакой.

нспектар адчу нарастальнае раздражненне, ледзь ступшы за вароты горада. Гэта бы нават не Асмень, цэнтральны горад Дольнай Зямл, у якм прысутнчал некаторыя зародк цывлзацы. Гэта бы наскрозь правнцыйны Лемар, дзе большасц дамо не было нават вадаправода, а па вулцах снодался валы ды як, запрэжаныя вазк. нспектар, вядома, мог бы папракнуць сябе некаторай спешчанасц прыхльнасц да сталчных выгод. У каменных дамах Вльска меся вадаправод з гарачай вадой газавыя свяцльн, а дзе-ндзе был нават атаматычныя пад'ёмнк для спадаро, якя ленавался збрацца па лесвцы на свах двах. Па сталчных вулцах наслся двухмесныя чатырохмесныя 'пслы" лёгкя павозк, запрэжаныя пародзстым скакунам, а цяглавых яка не трымал нават у рабочых кварталах. Зрэшты, у парананн з Царгорадам нават Вльск выгляда глухменню. Правнцыя...

Адкамандзроваючы нспектара ва сесвяцк гарнзон, Алех Валога папярэдз яго аб агульнай адсталасц паночнага прымор'я адпаведна, адсутнасц належнага зроня камфорту. нспектар прыня гэтую вестку па-стачнаму, адзначышы думках, што ён усё ж мае права на элементарныя выгоды. У прыватнасц, на гарачую ванну, падагрэтае вно цёплыя ручнк пасля стомнай дарог.

Ужо па дарозе Дольную Зямлю нспектар вырашы, што гарнзон ён не паедзе. Яму зусм не смхалася прабавць сутк, а то больш, асяроддз тупаватых жанера грубага афцар'я. Да таго ж у казармах няма някх выгод, акрамя цвёрдых коек бетонных душавых, у якх напэна не будзе гарачай вады. нспектар прыня рашэнне накравацца напрост у Лемар, як размяшчася сяго некалькх млях ад Усясвяцка. У Лемары, прынамс, знойдуцца прыстойныя гасцнцы. Ну а жанерам няцяжка будзе даставць затрыманага горад, балазе "пслы" гарнзоне мелся.

Дарога

Дольную Зямлю была не стольк стомнай, кольк нудлвай. нспектар сядзе, адкнушыся, у мяккм крэсле крылатай машыны-"птэрыкса" безуважлва глядзе скрозь зашклёны борт. Серабрыстае крыло пад бортам машыны злёгку дрыжэла, рассякаючы сустрэчны вецер. Унзе праплывал цёмныя масвы лясо, свнцова-шэрыя стужк рэк пустынныя пал, ужо дзе-ндзе зацярушаныя снегам.

Юсцн Варда бы чыстакроным рамейцам. Шчодрае сонца Царгорада афарбавала яго высокя скулы высакародны бранзаваты колер. Арыстакратычныя рысы ягонага аблчча адцяняла фарсстая бародка, а вугальна-чорныя валасы был гладка зачасаны нацёрты араматычным воскам. Гэта было адным з найгалоных правл яго жыцця - выглядаць прыстойна пры любых абставнах. Некаторыя рамейцы, якя па абавязку службы апынулся гэтай дзры, пераставал надзяляць належную вагу сваёй знешнасц рэшце рэшт пачынал выглядаць амаль як тубыльцы. А ншыя апускался нават да таго, што пачынал блытацца з мясцовым падавальшчыцам гандляркам зеляннай. Неймаверна. А семгальскх дзевак, зрэшты, можна зразумець. Тутэйшых лапцюжнка Гасподзь Усявышн абдзял вельм многм, прыгажосцю тым лку...

нспектар адвярнуся ад акна зрну на плота, як сядзе леваруч яго. Плот бы семгальцам - з тых, хто прайшо ваенную школу давол нштавата валода Высокай Мовай мперы. нспектар не надта давяра гэтым дзкунам, нават тым, хто да прысягу мперы. Але, прынамс, плот бы не з гэтых бялясых прыморца, не з жотавалосых лесуно Сумрадз. Цёмныя валасы вочы выдавал м ураджэнца Разлогу-Сярэднх Ранн. Прадстанк гэтай народнасц вонкава чымсьц нагадвал рамейца выглядам свам не так моцна абражал эстэтычныя пачуцц нспектара.

– Гэта прада, што прыморцы закопваюць малако гной, каб зрабць сыр?
– спыта ён на мове мперы.

– Не зусм так, Ваша Благароддзе, - адказа плот. На рамейскай ён размаля амаль без акцэнту.
– Яны бяруць густую смятану загортваюць яе некальк пласто адмысловай тканны. Пасля гэты скрутак апускаюць у яму з чарназёмам прыцскаюць зверху каменем. Праз некаторы час у зямл выспявае беласнежны сыр, як амаль не саступае па смаку найлепшым рамейскм...

– Зраб ласку, змокн!
– сказа нспектар прыцсну да вусна батыставую насоку, быццам адчушы прыступ млосц.

Плот пацсну плячыма.

– Тут пытанне густу, Ваша Благароддзе. Магчыма, далкатны рамейск сыр з чорнай цвллю нашым прыморцам здася бы чымсьц жахлвым.

– Варвары, - прагавары нспектар.

Гутарка з плотам канчаткова сапсавала яму настрой, як да гэтага бы паганым. Каб трох развеяцца, нспектар выцягну з дарожнай валзк тэчку, абцягнутую цснёнай скурай, прыняся перачытваць справаздачу.

Сутычка памж атрадам пастанца жанерам Усесвяцкага гарнзона была нядогай. Пасля кароткай, але жорсткай перастрэлк супрац мяцежнка бы зламаны, яны кнулся панчныя бязладныя цёк. Пастанцы адыходзл страшным паспеху, пакнушы на пол бою больш за тузн загнулых. Зрэшты, сярод мерцвяко прыхавася адзн жывы, прычым узброены. Пры наблжэнн жанера ён адкры бязладны агонь з внток паспе нават паранць двах, перш чым яго аглушыл прыкладам. Цяпер палонны знаходзся гарнзоне.

З шараговым злачынцам - кшэннкам, панажошчыкам, махлярам ды ншым - мясцовае кранцтва спралялася ласным слам. Аднак палонных мяцежнка належыла адпраляць у сталцу, дзе м займася начальнк службы бяспек Правнцы. У гэтым, уласна кажучы, складалася мся нспектара - правесц папярэдн допыт, скласц рапарт, а пасля пад канвоем даставць затрыманага Вльск. Гэтая важданна з пастанцам нспектару жо добра надакучыла. Паводле справаздач, падраздзяленн правнцыйнай арм вял паспяховыя ба Дольнай Зямл, адцскаючы мяцежнка усё далей да Паночнай Багны. Аднак узброеным сутыкненням не вдаць было канца, а мяцежнка як быццам не менела. Трэба было адразу абвясцць тут ваеннае становшча даслаць з Царгорада рэгулярныя войск. А цяпер занадта далёка сё зайшло.