Паміж "А" і "Б"
Шрифт:
— Так доўга? — здзівілася Іра. Я табе дапамагу. Хваробы ўсё-ткі небяспечныя.
— Дзякуй. — Голас мой бразгатаў, як старэнькі трамвай. — Зараз мама прыйдзе. Яна ведае, што рабіць. Ты ідзі. Ідзі!
— Да пабачэння. — Іра ласкава ўсміхнулася і, пяткуючы, выйшла ў калідор. — Я да цябе ўвечары зайду! — крыкнула яна.
Калі за ёй зачыніліся дзверы, я сеў на тахце, знайшоў тое месца на грудзях, пад якім б’ецца сэрца. Можа, я і напраўду захварэў? Але не. Сэрца білася, як і да сёння. Яшчэ 100
Дзынь! Зноў да нас.
Я вокамгненна выпростваюся на тахце.
— Уваходзьце, — жаласна кажу я.
— Валерка, гэта я. — За дзвярыма чутны Сёмкаў голас.
— Ты адзін?
— Так, адзін, а што?
Я саскокваю з тахты і ў два скачкі дасягаю дзвярэй. Усё ж такі хварэць — гэта не маё прызванне.
Сёмка ўваходзіць, вочы яго шырока раскрыты — ён здзіўлены. Пад пахай у яго тырчаць лыжы.
— Слухай, што ты выдумаў? — кажа Сёмка. — Сустрэў Ірку, яна сказала, што выкліча “хуткую дапамогу”. Ты, маўляў, ледзьве не пры смерці. У яе слёзы на вачах былі.
Я застагнаў, як сапраўдны хворы.
— Ах, чорт. Як яна выкліча “хуткую”?
— У яе тэлефон дома, — сказаў Сёмка.
— Так, — я філасофскі пацмокаў губамі. — Усяго не прадугледзіш. Так ты кажаш — яна рыдала? Уражлівая дзяўчынка.
— Ды што з табой? — недаўмяваў Сёмка.
— Нічога, Сёма, нічога. Проста я ўліп. І нічым ужо мне не дапаможаш. Хадзем лепш катацца на лыжах.
Я не буду распавядаць, як прымчалася “хуткая дапамога”, як усё потым высветлілася, і што сказала мама, і што падумала Іра. Вы ўжо хораша знаёмыя з маім жыццём і лёгка ўсё гэта сабе ўявіце.
Я толькі распавяду, як назаўтра да мяне дамоў зноў прыйшла Іра.
Яна раздзелася ў калідоры, я хацеў ёй дапамагчы павесіць паліто, але яна цвёрда адвяла маю руку і моўчкі прайшла ў пакой.
Іра села на стул і рэзка адгарнула падручнік фізікі:
— Будзем займацца.
— Будзем, — паўтарыў я і прысунуў сваё крэсла бліжэй да Іры.
— Пачнём з фізікі, - строга сказала Іра.
— Пачнём, — як рэха, паўтарыў я.
Іра рашуча трасянула галавой.
— Ты павінен ведаць, што без фізікі ў наш час вельмі цяжка што-небудзь зрабіць, нават жыць цяжка.
— Так, цяжка. Мне вельмі цяжка. жыць. без фізікі, - зацягнуў я.
— Калі ты зараз жа не скончыш свае крыўлянні, я пайду!
Я ніколі не бачыў Іру такой сярдзітай, твар яе палаў, як пірог, выцягнуты з духоўкі.
— Я не крыўляюся, — раззлаваўся я. — Я заўсёды гавару сур’ёзна. Гэта вам усім здаецца, што я крыўляюся. Усе прывыклі і думаюць, што я клоун. І як убачаць мяне, то адразу раты ва ўсмешачку расцягваюць — чакаюць, што смяшыць буду. А я не клоун, я чалавек. І мне крыўдна, што мяне не разумеюць.
Іра выслухала мой маналог вельмі сур’ёзна, вочы яе гарэлі. Яна сказала:
— Я веру, што ты добры чалавек. Разумееш?
— Разумею, — я пракаўтнуў сліну. — Каб усе былі такія, як ты.
Я ўсміхнуўся Іры. Яна таксама ўсміхнулася.
— Слухай, паедзем у нядзелю ў Зялёнае на лыжах. Там ёсць такі кар’ер — любата! — выпаліў я.
— Паедзем, — згадзілася Іра. — Я вельмі люблю катацца з гор.
— Я таксама. І Сёмку з сабой прыхопім. Сёмка — файны хлопец.
— Мне Сёмка падабаецца. Ён вельмі добры.
— Да-мо-ві-лі-ся, — я размахваў рукамі і бегаў па пакоі.
— А цяпер зоймемся фізікай. — Іра была няўмальная.
Мае рукі яшчэ працягвалі цялёпкацца ў паветры, але іх рухі сталі запаволенымі. Ведаеце, як прапелер спыняецца.
Я сеў за стол:
— Зоймемся.
Іра зноў разгарнула падручнік фізікі. Я слухаў, што яна гаварыла, і глядзеў на яе. І ўсё ніяк не мог зразумець, як гэта мне не ўдалося ад яе пазбавіцца. Толькі потым мне прыйшло ў галаву, што я, мабыць, не надта хацеў ад яе пазбавіцца. Мне нават было прыемна, што такая дзяўчынка са мной займаецца.
А пра маму казаць няма чаго. Калі яна ўбачыла мяне, схіленага над кнігай, і не над нейкімі там “Трыма мушкецёрамі”, а над самавітым падручнікам фізікі, мама проста расчулілася. Яна частавала Іру ўсялякімі пячэннямі-варэннямі ды прыгаворвала, каб тая прыходзіла як найчасцей, што яна добра ўплывае на мяне, шалапута.
Вось дык сустрэча!
Адзін раз, калі мы скончылі займацца і мая галава гудзела ад формул і задачак, Іра прапанавала:
— Хочаш паслухаць, як я граю?
— Хачу, — не надта весела адказаў я. — Ты з усіх сіл пабарабаніш па клавішах, і я ўсё пачую.
Іра жыла на чацвёртым паверсе, а я на другім. І каб яна пастаралася, я б пачуў, як яна грае, седзячы ў сябе дома.
— Ты ўсё жартуеш, — пакрыўдзілася Іра. — А я і праўда няблага граю. Настаўніца кажа, што ў мяне добрыя музычныя дадзеныя, — пахвалілася яна.
Крыўдзіць Іру мне не хацелася, і я пайшоў глядзець, як Іра грае, хаця з большай радасцю пагойсаў бы на лыжах.
Нас сустрэла Ірына мама — высокая, худая жанчына ў пярэстым халаце.
— Дабрыдзень! — весела сказаў я.
— Добры дзень, — строга паглядзела на мяне Ірына мама.
— Гэта той самы Валерый, пра якога я табе расказвала, — патлумачыла Іра.
— Здагадваюся, — адказала Ірына мама і хмурна пакасілася на маленькія ручаінкі, што выцякалі з-пад маіх чаравікаў.
Я, канешне, перш чым падысці да Іры, вылецеў у двор і трохі пабегаў туды-сюды. І паспеў запусціць пару снежак высока, да самага даху.