Паміж "А" і "Б"
Шрифт:
— Станцыя павінна спусціцца на Месяц заўтра, — сярдзіта адказаў я.
— Ну і цудоўна, — сказала важатая Кіра. — Дык каго мы прыставім да Карабухіна?
У класе запанавала магільная цішыня. Я з усмешкай разглядваў таварышаў. Ну, хто на гэта раз наважыцца?
У мінулым годзе мне дапамагала сама Галка Наважылава. Яна ўварвалася ў кватэру як на пажар, на хаду закасваючы рукавы.
— Давай хутчэй пачнём, — сказала яна. — У мяне часу ў абрэз.
Я моўчкі паплёўся на кухню, сеў за стол, на якім
— Ты дзе? — Галка ўляцела ў кухню. — А, — яна махнула рукой на бульбу,
— потым зробіш.
Я паматаў галавой:
— Нельга.
— Чаму?
— Сёння ўвечары да нас прыйдуць госці, і мама загадала, каб уся бульба была абрана. Сядай памагай. — І я падаў ёй ножык.
Жвавая Галка схапіла самую вялікую бульбіну і прынялася яе абіраць. Праз некалькі секунд у яе ў руках была ўжо ўбогая мізэрная бульбінка.
— Так справа не пойдзе, — незадаволена сказаў я. — Калі ты будзеш так абіраць, нам прыйдзецца тут тырчаць гадзіны дзве. Ты павольней, спакайней.
Галчынай энергіі хапіла яшчэ на тры бульбіны. А потым яна цяжка ўздыхнула.
— Ты мяне прабач, калі ласка, Але мне трэба на раду дружыны. Я ўжо спазняюся.
— Калі ласка. — Я і не думаў яе затрымліваць. — Прыходзь заўтра.
— Так, так, я прыйду заўтра, — заспяшалася Галка.
Назаўтра яе чакала гара нямытага посуду (“ад гасцей засталося”). Паслязаўтра я сустрэў Галку з анучкай у руках — мы выдатна памылі падлогу. І калі, нарэшце, пасляпаслязаўтра я адчыніў ёй дзверы з малярным пэндзлем у руках і сказаў: “Пафарбуем калідорчык і куханьку, а тады возьмемся за ўрокі”, - Галка не вытрымала. Яна сказала, што больш не можа і хай я займаюся як хачу.
Я быў задаволены.
Наступным мне рашыўся дапамагаць дабрадушны Рыжы Уладзя Шлык.
Я змерыў яго шырокія плечы, зірнуў яму ў сінія вочы і зразумеў, на што ён можа спатрэбіцца.
Нам прывезлі машыну брыкету і звалілі ў двары. Мама непакоілася, як перанесці торф у падвал. Вось я і сказаў маме, што да мяне прыйдзе таварыш і мы з ім хуценька ўправімся з торфам. Так і атрымалася.
Уладзя і не думаў адмаўляцца, ён толькі спытаўся:
— Ну, а потым зоймемся матэматыкай?
— Абавязкова. — Я ўдарыў сябе ў грудзі. — Толькі матэматыкай — чым жа нам яшчэ займацца!
І праца пачалася. Калі з’явілася мама, мы амаль палову брыкетнай кучы перацягнулі ў падвал.
— Малайцы, хлопцы, — узрадавалася мама. — Адпачніце трохі. Я вас зараз кампотам пачастую з піражкамі.
Мы селі на брыкеце і пілі кампот, і елі піражкі, а мама прыгаворвала:
— Які харошы ў цябе таварыш, Валерый. Бяры з яго прыклад.
— Бяру, мама, бяру. — Я жвава каўтаў піражкі і запіваў іх кампотам. Потым падняўся.
— Ну мы, бадай, працягнем.
Дабрадушны Уладзя ўздыхнуў і стаў нагружаць вядро карычневымі брыкецінамі.
Калі звечарэла, уся наша паветка была забіта брыкетам, а яшчэ невялікая куча засталася на двары.
У мяне ныла спіна. Уладзя не мог паварушыць рукамі, так яны балелі.
— Заўтра даб’ём, — я кінуў брыкет у вядро, яно зазвінела.
— Даб’ём, — здрыгануўся Ўладзя.
Назаўтра Ўладзя сказаў, што ў яго секцыя і ён не можа прыйсці цягаць брыкет. Паслязаўтра ён сказаў, што крыху прыхварэў. А вочы яго бегалі і хаваліся ад маіх вачэй.
Я не настойваў. Я зразумеў — і гэты дапамагаць не будзе.
Вось чаму я з такім вясёлым выглядам назіраў за таварышамі. Усе ведалі пра тое, як я сустрэў Галку і Ўладзю, усе яшчэ памяталі пра гісторыю з Эльбрусам і таму маўчалі.
— Дык каго прыставім да Карабухіна? — паўтарыла важатая Кіра.
— Я буду дапамагаць Валерыю, — побач са мной рашуча ляпнула вечкам парты Іра.
Так, гэтага я не прадугледзеў. Яна ж нічога не ведае. Што прыдумаць?
— Можна мне? — Я падняўся. — Я, канешне, вельмі ўдзячны Іры, што яна ўзялася мне дапамагаць. Але, можа, ёй будзе цяжка?
— Чаму? — спытала Кіра.
— У Іры ж заняткі ў музычнай школе, і да ўсяго яна. — я паказаў, як гімнасткі робяць ластаўку. — Проста часу не хопіць?
— Хопіць, — сказала Іра.
— Значыць, дамовіліся? — І Кіра нешта пазначыла ў сваім сшытку.
А паціснуў плячыма.
Хварэць — маё прызванне
Дзынь!
Гэта да нас пазванілі.
Увайдзіце, — ледзь чутна праскрыпеў я. — Дзверы не замкнёны.
— Добры дзень, да вас можна? — На парозе стаяла Іра.
Я кволым рухам рукі паказаў: уваходзь, мол, бачыш, ляжу. ледзьве жывы.
— Што з табой? — кінулася да мяне Іра.
Я ляжаў на мамінай тахце, трымаўся за сэрца і ціха стагнаў.
— Што з табой? — Іра зусім перапалохалася.
— Энцэфаліт, — сказаў я.
— Што-о-о?
— Энцэфаліт і яшчэ глаўкома, — сказаў я, і на маіх вачах заблішчэлі слёзы. Мне і самому раптам здалося, што я сур’ёзна хворы, ледзь дыхаю і хутка, мусіць, вельмі хутка памру.
— Я зараз жа збегаю за ўрачом. — Іра пачала паспешліва зашпільваць гузікі паліто.
— Не трэба! — Я нават прыўзняўся, але потым хутка апусціўся і застагнаў.
— Я ведаю, што ўрач скажа: “Спакой, толькі спакой, іншых лекаў няма”.
— Я нават не ведала, што ў цябе такія цяжкія хваробы, — сур’ёзна сказала Іра.
— Я пахітаў галавой.
— Можа, табе кніжку пачытаць?
— Я адмоўна заматаў галавой і жаласна праныў:
— Колькі часу?
Іра зірнула на гадзіннік, што цікаў на тумбачцы.
— Палова чацвёртай.
— Яшчэ гадзін пяць ляжаць трэба.