Порт у тумане (на белорусском языке)
Шрифт:
Гадзiны ў тры дня прадстаўнiкi пракуратуры закончылi агляд дома нябожчыка, выйшлi на двор, адчынiлi садовую брамку i накiравалiся да сваiх машын, каля якiх сабралася нямала вiстрэамцаў.
– Мабыць, тут багата качак!
– сказаў пракурораў намеснiк мэру, акiнуўшы позiркам наваколле.
– Сёлета не вельмi... А вось летась...
Мэр кiнуўся да першае машыны, якая кранулася з месца.
– Спынiмся на хвiлiнку ў мяне, добра? Жонка чакае нас...
Мэгрэ застаўся на вулiцы адзiн, i мэр, хочучы здавацца ветлiвым, сказаў яму:
–
У капiтанавым доме засталiся толькi Жулi i дзве жанчыны, а каля дзвярэй палявы вартаўнiк чакаў фургон, якi павiнен быў забраць нябожчыка ў Кан.
У машынах размовы ўжо дужа выдавалi на тыя, што нярэдка здараюцца пасля пахавання i заканчваюцца ў люднай кампанii вельмi i вельмi весела. Мэгрэ ўладкаваўся не лепшым чынам: сядзеў на адкiдным крэсле. Мэр гаварыў з пракуроравым намеснiкам:
– Калi б гэта залежала ад мяне аднаго, я жыў бы тут увесь год. Але жонцы вёска не вельмi даспадобы, таму i жывём больш у нашым доме ў Кане... Цяпер яна вярнулася з Жуан-ле-Пэн, дзе адпачывала месяц з дзецьмi...
– Колькi гадоў старэйшаму?
– Пятнаццаць.
Партовыя служачыя глядзелi на машыны, што праехалi акурат мiма iх, з вiдавочнай цiкаўнасцю.
Неўзабаве пад'ехалi да мэравай вiлы. Стаяла яна каля дарогi на Лiён-сюр-Мэр. Гэта быў вялiкi дом, пабудаваны ў нармандскiм стылi. Вакол яго былi газоны з белымi агароджамi i фаянсавымi фiгуркамi звяркоў.
У вялiкай прыхожай гасцей сустрэла панi Гранмэзон, у сукенцы з цёмнага шоўку. Яна стрымана ўсмiхалася, як i належыць даме з вышэйшага свету. Дзверы ў гасцёўню былi адчыненыя. На стале было поўна лiкёраў i скрыначак з цыгарамi.
Усе добра ведалi адно аднаго: тут сабралася цяпер цi не ўся канская элiта. Служанка ў белым фартуху прымала палiто i капелюшы.
– Пан суддзя, вы напраўду не былi нi разу ў Вiстрэаме, хоць i жывяце ў Кане столькi гадоў?..
– Дванаццаць гадоў, панi... Бог ты мой, а вось i мадэмуазель Жызэль...
Да гасцей выйшла пакланiцца дзяўчынка гадоў чатырнаццацi, якая здавалася ўжо дзяўчынаю, асаблiва манераю трымацца, вельмi свецкай, як i ў яе мацi. Мiж тым пазнаёмiць Мэгрэ з гаспадыняю дома забылiся.
– Мяркую, пасля таго што вы ўбачылi, вы ахвотней вып'еце чарачку лiкёру, а не гарбаты... Трошкi каньяку, пан намеснiк пракурора? Ваша жонка ўсё яшчэ ў Фантэнбло?..
Гаварылi з усiх бакоў разам. Мэгрэ лавiў абрыўкi фраз.
– Не!.. Дзесятак качак за ноч - сама болей... Клянуся, зусiм не холадна... Будан уцеплены...
З iншага боку:
– ...вялiкiя маюць страты ад крызiсу ў фрахтаваннi?..
– Усё залежыць ад кампанii. Тут гэта не адчуваецца. Нiводнага судна не паставiлi на прыкол. Але дробныя суднаўладальнiкi, асаблiва тыя, у каго толькi маленькiя кабатажныя шхуны, ужо ў накладзе... Можна сказаць, у прынцыпе ўсе шхуны мэтазгодна прадаць: яны сябе не акупляюць...
– Не, мадам, - шэптам тлумачыў непадалёк пракурораў намеснiк.
– Не трэба нiчога баяцца. Тайна гэтага забойства,
Мэгрэ ўсё роўна як застыў на месцы, твар у яго быў абсалютна абыякавы. Ён неяк дзiўна зiрнуў на Жызэль, якая падавала яму талерку з пiрожнымi.
– Дзякую, не трэба.
– Вы не любiце пiрожных?
– Ваша здароўе!
– За здароўе нашай мiлай гаспадынi!
Судовы следчы, высокi хударлявы чалавек гадоў пяцiдзесяцi, якi вельмi дрэнна бачыў, хоць i насiў акуляры з тоўстымi лiнзамi, адвёў Мэгрэ ўбок.
– Вядома, я даю вам поўную свабоду дзеяння. Але тэлефануйце мне кожны вечар i трымайце ў курсе. Што вы пра ўсё гэта думаеце? Забойства з мэтаю рабунку, праўда?..
I паколькi да iх падыходзiў Гранмэзон, ён загаварыў гучней:
– Вам пашанцавала з мэрам: ён аблегчыць вашу задачу... Цi ж не, мой мiлы сябар?.. Я казаў камiсару, што...
– Калi ён таго пажадае, мой дом будзе i яго домам... Мне здаецца, вы спынiлiся ў гатэлi?
– Але. Дзякую за запрашэнне, толькi там мне блiжэй да порта.
– I вы мяркуеце, што падступiцеся да разгадкi ў шынку?.. Асцярожней, камiсар!.. Вы не ведаеце Вiстрэама!.. Падумайце, чаго толькi не забяруць у галаву людзi, што днямi сядзяць у шынку!.. Ды яны на бацьку нагавораць, на мацi, абы языкамi пачасаць...
– Давайце не будзем болей пра гэта, - прапанавала панi Гранмэзон, лагодна ўсмiхаючыся.
– Пiрожнае, камiсар?.. Няўжо?.. Вы праўда не любiце салодкага?..
Другiм разам! Гэта ўжо лiшне! Мэгрэ ледзь не выцягнуў з кiшэнi сваю велiзарную люльку.
– Дазвольце развiтацца... Мне трэба разабрацца ў некаторых дэталях справы...
Нiхто i не спрабаваў яго трымаць. Зрэшты, яго прысутнасцю тут не даражылi, як i сам ён не адчуваў асалоды ад кампанii гэтых людзей. На вулiцы ён набiў люльку i пайшоў паволi ў порт. Камiсара тут ужо ведалi. Знаючы, што ён прапусцiў з партавiкамi ў шынку, некаторыя здароўкалiся з iм, як з добрым знаёмым.
Калi ён падыходзiў да пiрса, машына, якая забрала цела капiтана Жарыса, кацiла ўжо ў бок Кана. За акном на першым паверсе дома нябожчыка можна было разгледзець твар Жулi, якую жанчыны спрабавалi вывесцi на кухню.
Каля рыбацкага баркаса, якi вярнуўся толькi што з уловам, стаяла некалькi чалавек. Два матросы перабiралi рыбу. Таможнiкi, абапершыся на парапет моста, бавiлi доўгiя гадзiны дзяжурства.
– Мне толькi што пацвердзiлi, што "Сэн-Мiшэль" прыбывае заўтра, - сказаў капiтан, падыходзячы да Мэгрэ.
– Ён прастаяў тры днi ў Фекане на рамонце бушпрыта...
– Скажыце, ён перавозiць калi-небудзь сушоную трасковую iкру?
– Трасковую iкру? Не. Яе прывозяць з Нарвегii на скандынаўскiх шхунах цi параходзiках... Але яны не заходзяць у Кан, а iдуць адразу да портаў, у раёнах якiх ловяць сардзiны, - у Канкарно, Сабль-д'Алон, Сэн-Жандэ-Люз...