Порт у тумане (на белорусском языке)
Шрифт:
Ложкi капiтана i Луi, яго памочнiка, былi незасланыя. На iх валялiся боты i брудная адзежа. Пахла смалою, спiртам, кухняй i спальняй, але ўсё гэта перабiвалi карабельныя пахi, якiя цяжка назваць нейкiм пэўным словам.
У асветленым пакоi людзi ўжо не здавалiся такiмi загадкавымi. У Ланэка былi цёмныя вусы, жывыя, разумныя вочы. Ён ужо дастаў з шафы бутэльку i апалоскваў цяпер шклянкi, вылiваючы ваду на падлогу.
– Здаецца, вы былi тут у ноч на шаснаццатае верасня?
– спытаўся Мэгрэ.
Вялiкi Луi сядзеў, ссутулiўшыся i паклаўшы рукi на стол. Налiваючы ў шклянкi, Ланэк адказаў:
– Але, былi.
– Вы рэдка начуеце ў порце? З-за прылiву тут вачэй нельга спускаць са швартовых...
– Бывае такое, - адказаў Ланэк i вокам не маргнуўшы.
– Гэта дае магчымасць выйграць некалькi гадзiн, - уступiў у гамонку Дэлькур, якi, здаецца, узяў на сябе ролю лагодна настроенага пасрэднiка.
– Капiтан Жарыс не падымаўся ў тую ноч да вас на борт?
– Калi шлюзавалiся... А больш не.
– I вы i не бачылi i не чулi нiчога дзiўнага?
– Ваша здароўе!.. Не... нiчога.
– Вы, Луi, ужо спалi?..
– Здаецца, спаў...
– Што вы сказалi?
– Я сказаў, што, здаецца, спаў... I ўжо даўно.
– Вы не заходзiлi да сястры?
– Можа, i заходзiў... Ненадоўга.
– А хiба Жарыс не забаранiў вам прыходзiць у яго дом?
– Пустое!
– Што вы хочаце гэтым сказаць?
– Нiчога... Пустая балбатня - i ўсё... Я вам яшчэ патрэбен?
Нiякiх фактаў супраць яго не было.
– Сёння - не.
Луi сказаў нешта па-брэтонску гаспадару, узняўся, дапiў налiтае i дакрануўся рукою да брыля фуражкi.
– Што ён вам сказаў?
– спытаўся камiсар.
– Што я не маю ў iм патрэбы, каб схадзiць у Кан i назад. Я забяру яго па дарозе назад, разгрузiўшыся.
– Куды ён пайшоў?
– Гэтага ён не сказаў.
Дэлькур падышоў да люка, высунуў галаву i прыслухаўся.
– Ён на борце драгi, - сказаў начальнiк порта.
– На борце чаго?
– Вы бачылi дзве драгi, у канале? Яны стаяць на прыколе. Там можна заначаваць. Маракi ахвотней спыняюцца нанач на судне, чым у гатэлi.
– Яшчэ шкляначку?
– прапанаваў Ланэк.
Прыплюшчыўшы вочы, Мэгрэ агледзеўся па баках i ўладкаваўся ямчэй на крэсле.
– У якi порт зайшлi вы адразу пасля шаснаццатага верасня, як выйшлi з Вiстрэама?
– У Саўтхэмптан... Мне трэба было выгрузiць там будаўнiчы камень...
– А потым?
– У Булонь.
– А ў Нарвегiю вы не заходзiлi пасля гэтага?
– Я быў там толькi адзiн раз, шэсць гадоў таму...
– Вы добра ведалi Жарыса?..
– Мы тут, вы разумееце, усе няблага знаёмыя... Ад Ля Рашэлi да Ратэрдама... Ваша здароўе! Джын я прывёз якраз адтуль, з Галандыi. Вы цыгары палiце?
Ён дастаў з шуфляды скрыначку з цыгарамi.
– Яны каштуюць там дзесяць цэнтаў... цэлы франк штука!..
Цыгары былi тоўстыя, з залатымi абадкамi.
– Дзiўна!
– уздыхнуў Мэгрэ.
– Мне сказалi, што Жарыс падымаўся да вас на борт ужо ў порце, разам з нейкiм чалавекам...
Ланэк засяроджана абрэзаў кончык цыгары. Калi ён падняў галаву, твар у яго быў такi ж спакойны, як i да камiсаравай заўвагi.
– Мне не было б сэнсу ўтойваць гэта...
Пачуўся шум - наверсе нехта скочыў на палубу. Над лесвiцай паказалася галава.
– Параход з Гаўра!
Дэлькур ускочыў i ўжо на хаду кiнуў камiсару:
– Трэба падрыхтаваць для яго шлюз... "Сэн-Мiшэль" зараз адправiцца...
– Думаю, што мне можна iсцi далей, - сказаў Ланэк.
– У Кан?
– Ну. Заўтра вечарам закончым, пэўна, разгрузку...
Усе яны здавалiся прастадушнымi. Усе глядзелi адзiн аднаму ў вочы. I ўсё ж такi ва ўсiм адчувалася i нешта фальшывае! Але пачуццё гэтае было настолькi няўлоўнае, што цяжка было сказаць, чаму яно ўзнiкала, ад чаго менавiта патыхала фальшам.
Мiлыя людзi! I Ланэк, i Дэлькур, i Жарыс, i ўсе наведнiкi "Марацкага прытулку" - пра каго з iх можна было сказаць што благое? А хiба Вялiкi Луi не здаваўся ладным марачком?
– Я сам аддам швартоў, Ланэк... Сядзi!
I начальнiк порта пайшоў здымаць трос з кнехта. Стары матрос, якi вылез з будкi, зусiм скалелы i незадаволены, вылаяўшыся, сказаў:
– Вялiкi Луi зноў змыўся!
Ён паставiў ветразi - фок i бом-клiвер, пасля бусаком адштурхнуў шхуну ад прычала. Мэгрэ саскочыў на зямлю ў сама апошнi момант. Цяпер ужо iшоў дождж, якi разагнаў туман. Можна было ўбачыць агнi ў порце, постацi людзей, параход з Гаўра, якi нецярплiва даваў гудкi.
Скрыпелi дзержакi. Вада выцякала са шлюза праз адчыненыя пад'ёмныя засаўкi. Ветразi шхуны перакрывалi перспектыву канала.
Стоячы на мосце, Мэгрэ разгледзеў дзве драгi - жудаснага выгляду збудаваннi з вельмi складанымi контурамi i змрочнымi заржавелымi надбудовамi.
Ён падышоў да iх асцярожна, бо наўкол валялася ўсялякае смецце, старыя канаты, якары, розныя жалязякi. Пасля прайшоў па дошцы, якая служыла сходкамi, i ўбачыў праз шчылiны слабае святло.
– Луi!
– паклiкаў ён.
Святло адразу ж пагасла. З люка, якi нiчым не быў прыкрыты, высунуўся Вялiкi Луi i буркнуў:
– Чаго вам?
У той самы час пад iм, у труме драгi, пачуўся шоргат. Потым асцярожна праслiзнуў нейкi цень. Чуваць было, як чалавек на нешта натыкаўся. Разы са тры празвiнела лiставое жалеза перакрыцця.
– Хто тут з табою?
– Са мною?..
Мэгрэ агледзеўся, зрабiў крок убок i ледзь не ўпаў у трум, на дне якога было цi не па каленi гразi.
Несумненна, тут нехта толькi што быў, але цяпер ужо ён далёка адсюль. Скрып даносiўся з другога боку драгi. Мэгрэ ступiў яшчэ крок i ўдарыўся галавою аб велiзарны коўш.