Тры таварышы
Шрифт:
Позна, калі ўсё заціхла, я ўзяў паліто і коўдру і праз калідор пракраўся да тэлефона. Я ўкленчыў перад сталом, на якім стаяў апарат, накрыўся коўдрай і паліто, зняў слухаўку, прытрымліваючы з-пад нізу левай рукой паліто. Я быў упэўнены, што так мяне ніхто не падслухае. У пансіяната былі надзвычай доўгія, цікаўныя вушы. Мне пашанцавала. Патрыцыя Хольман была дома.
— Вы даўно вярнуліся са сваёй таямнічай нарады? — спытаў я.
— Амаль гадзіну назад.
— Шкада. Каб я ведаў…
Яна засмяялася.
— Не, нічога не выйшла б. Я ляжу ў пасцелі,
— Тэмпература? Што гэта за тэмпература?
— А, нічога страшнага. А што вы рабілі сёння?
— Абмяркоўваў з гаспадыняй міжнароднае становішча. А вы? Уладкавалі свае справы?
— Здаецца, усё ў парадку.
Пад маім покрывам стала горача, як у тропіках. Таму, як толькі пачынала гаварыць дзяўчына, я рабіў вентыляцыю, паспешліва ўдыхаў свежае паветра і зноў накрываўся, калі трэба было гаварыць самому.
— У вас няма знаёмага, якога завуць Роберт? — спытаў я.
Яна засмяялася.
— Здаецца, няма.
— Шкада. Мне вельмі хацелася б пачуць, як вы вымаўляеце гэтае імя. А можа, усё ж такі паспрабуеце?
Яна зноў засмяялася.
— Так проста, для смеху, — сказаў я. — Напрыклад: Роберт — асёл.
— Роберт — малое дзіця…
— У вас выдатнае вымаўленне, — сказаў я. — А цяпер паспрабуем: Робі. Давайце: Робі…
— Робі — п'яніца… — вымавіў далёкі голас павольна. — А цяпер мне трэба спаць. Я прыняла снатворнае, галава ўжо гудзіць.
— Добра, дабранач, спакойнага сну.
Я паклаў слухаўку і скінуў паліто і коўдру. Потым я ўстаў на ногі і аслупянеў. На крок ад мяне за спіной, як прывід, стаяў пенсіянер-скарбнік, які жыў у пакоі каля кухні. Я нешта злосна прамармытаў.
— Тсс! — зашыпеў ён і выскаліўся.
— Тсс! — зрабіў я ў адказ, узычыўшы яму пекла.
Ён узняў палец.
— Я не выдам… палітыка, так?
— Што? — здзівіўся я.
Ён падміргнуў.
— Не бойцеся: я сам — крайне правы. Сакрэтная палітычная размова, праўда?
Я зразумеў.
— Самая найпалітычнейшая, — сказаў я і выскаліўся таксама.
Ён кіўнуў і прашаптаў:
— Няхай жыве Яго Вялікасць!
— Ура! Ура! Ура! — адказаў я. — А цяпер іншае пытанне: вы ведаеце, хто вынаходнік тэлефона?
Ён у здзіўленні пахітаў лысым чэрапам.
— І я не ведаю, — сказаў я. — Але гэта быў, напэўна, цудоўны хлопец…
ІX
Нядзеля. Дзень гонак. Апошні тыдзень Кёстэр трэніраваўся кожны дзень. Вечарамі мы да позняй ночы правяралі і змазвалі «Карла» да апошняга вінціка, прывялі яго ў парадак. Цяпер мы сядзелі каля склада запасных частак і чакалі Кёстэра, які пайшоў на месца старту.
Сабраліся ўсе: Граў, Валянцін, Ленц, Патрыцыя Хольман, а перш за ўсіх Юп — у камбінезоне і ў гоначным шлеме з акулярамі. Ён ехаў з Кёстэрам асістэнтам, бо быў найлягчэйшы. Праўда, Ленц сумняваўся. Ён сцвярджаў, што Юпавы вялізныя вушы, якія стаялі тарчаком, будуць рабіць занадта
— Дарэчы, як вы атрымалі ангельскае імя? — спытаў Готфрыд у Патрыцыі Хольман, якая сядзела побач з ім.
— Мая маці была ангелька. Яе звалі, як і мяне, — Пат.
— А-а, Пат, гэта зусім іншая справа. Гэта вымаўляецца куды лягчэй.
Ён прынёс шклянку і бутэльку.
— Ну, тады за добрую дружбу, Пат. Мяне завуць Готфрыд.
Я ўтаропіўся на яго. У той час, калі я ўсё яшчэ пакутаваў, не ведаючы, як да яе звяртацца, ён бесцырымонна вырашыў гэтую задачу тут, сярод белага дня. І яна засмяялася і сапраўды пачала называць яго Готфрыдам.
Але гэта яшчэ нічога ў параўнанні з паводзінамі Граў. Ён быццам зусім з'ехаў з глузду і не адрываў ад яе вачэй. Ён грымотна дэкламаваў ёй вершы, а потым заявіў, што павінен намаляваць яе. І сапраўды, ён прысеў на скрынку і пачаў маляваць.
— Слухай, Фердынанд, старое пудзіла, — сказаў я і забраў у яго блакнот. — Не траць свой талент на жывых. Малюй нябожчыкаў. І больш размаўляй на агульныя тэмы. Я за дзяўчыну перажываю.
— Вы прап'яце потым са мной рэшткі багатай цёткі майго гаспадара?
— Наконт усіх рэшткаў — не ведаю. Але нагу — абавязкова.
— Добра. Тады я цябе пашкадую, хлопчык.
Ляск матораў, нібы кулямётная страляніна, разнёсся ўздоўж шашы. Пахла паленым маслам, бензінам і рыцынай. Цудоўны ўзбуджальны пах, цудоўны ўзбуджальны віхор матораў! Побач, у добра абсталяваных боксах, шумелі механікі. Мы былі аснашчаны даволі сціпла. Такія-сякія інструменты, свечы запальвання, два колы з запаснымі кіхамі, якія мы задарма атрымалі ад нейкай фабрыкі, некалькі дробных запасных частак — вось і ўсё. Завод не фінансаваў Кёстэра. Мы мусілі ўсё аплачваць самі. Таму і мелі не шмат.
Прыйшоў Ота, за ім Браўмюлер, ужо апрануты для гонкі.
— Ну, Ота, — сказаў ён, — калі сёння мае свечы вытрымаюць, ты прапаў. Але яны не вытрымаюць.
— Паглядзім, — адказаў Кёстэр.
Браўмюлер пагразіў «Карлу».
— Сцеражыся майго «Шчаўкунчыка»!
«Шчаўкунчыкам» Браўмюлер называў сваю новую, вельмі цяжкую машыну. Яна лічылася фаварытам.
— «Карл» уставіць табе ногі, Тэа! — крыкнуў яму Ленц. Браўмюлер хацеў адказаць на салдацкай мове гонару, але прыкусіў язык, калі заўважыў паміж нас Патрыцыю Хольман. Ён вылупіў вочы, няёмка ўсміхнуўся няведама чаму і падаўся прэч.
— Поўны поспех, — з задавальненнем сказаў Ленц.
Над шашой разнёсся брэх матораў. Кёстэру пара было рыхтавацца. «Карл» быў заяўлены ў класе спартовых машын.
— Шмат мы табе не дапаможам, Ота, — сказаў я і паглядзеў на інструменты.
Ён адмахнуўся.
— І не трэба. Калі «Карл» паламаецца, тады не дапаможа нават цэлая майстэрня.
— Ці выставіць табе шыльды, каб ты бачыў, як ідзеш?
Кёстэр пахітаў галавой.
— Старт будзе агульны. Сам убачу. Ды і Юп будзе сачыць.