Тры таварышы
Шрифт:
— Благаславі вас бог, Фрыда, — сказаў я. — Уранку часта я з вас нацешыцца не магу. Ці не маглі б вы прымусіць сябе згатаваць і мне каву?
Яна нешта буркнула і пайшла, пагардліва віхляючы задам. Яна гэта ўмела. Яна была адзіная істота, у якой атрымлівалася так выразна.
Хасэ чакаў. Мне раптам стала сорамна, калі я павярнуўся і ўбачыў, як аддана і ціха ён зноў стаіць каля мяне.
— Праз гадзіну-дзве вы, напэўна, пазбавіцеся сваіх турбот, — сказаў я і падаў яму
Ён мне сваю не падаў, а толькі глядзеў дзіўным позіркам.
— Ці не пашукаць нам яе? — ціха спытаў ён.
— Але ж вы не ведаеце, дзе яна.
— Магчыма, яе варта было б пашукаць, — паўтарыў ён. — Калі б мы паехалі на вашай машыне… я, вядома, за ўсё заплачу… — хутка дадаў ён.
— Не ў гэтым справа, — адказаў я. — Проста… не мае сэнсу. Куды мы паедзем? Яна ж не будзе ў гэты час хадзіць па вуліцы.
— Не ведаю, — сказаў ён тым самым ціхім голасам. — Я толькі думаю, што яе можна было б пашукаць.
Фрыда вярнулася з пустым падносам.
— Мне трэба ісці, — сказаў я. — Мне здаецца, што вы дарма турбуецеся. Нягледзячы на гэта, я ахвотна дапамог бы вам, але фройляйн Хольман неўзабаве ад'язджае, і мне хацелася б сёння пабыць з ёй. Магчыма, гэта — апошняя яе нядзеля тут. Гэта вы, пэўна, можаце зразумець.
Ён кіўнуў галавой.
Мне было шкада яго. Але не цярпелася хутчэй пайсці да Пат.
— Калі ўсё ж вам хочацца зараз паехаць, то ўнізе вы можаце ўзяць таксі, — сказаў я. — Але я вам не раю. Лепш крыху пачакайце яшчэ, тады я патэлефаную свайму сябру Ленцу, і ён пашукае з вамі.
Мне здавалася, што ён нават не слухае.
— Вы яе сёння раніцай не бачылі? — раптам спытаў ён.
— Не, — здзіўлена адказаў я. — Інакш я даўно вам сказаў бы.
Ён зноў кіўнуў і пайшоў у свой пакой з адсутным выглядам, не сказаўшы ні слова.
Пат ужо пабыла ў маім пакоі і знайшла ружы. Яна сустрэла мяне вясёлым смехам.
— Робі, — сказала яна. — Я ўсё-такі даволі наіўная. Толькі Фрыда растлумачыла мне, што свежыя ружы ў нядзелю раніцай пахнуць крадзяжом. Яна ж і падказала мне, што такі сорт не прадаецца ў крамах.
— Думай, што хочаш, — адказаў я. — Галоўнае, каб у цябе была радасць.
— Цяпер яна ў мяне яшчэ большая, мілы. Ты ж зведаў небяспеку, рабуючы іх.
— Яшчэ якую! — Я прыпомніў пастара. — Але чаму ты так рана ўстала?
— Не магла больш спаць. Ды яшчэ нешта сасніла. Штосьці нядобрае.
Я ўважліва паглядзеў на яе. Выгляд у яе быў змораны, пад вачыма ляжалі цені.
— З якіх пор ты бачыш такія сны? — сказаў я. — Мне здавалася, што гэта мой канёк.
Яна пахітала галавой.
— Ты заўважыў, што на дварэ восень?
— У нас гэта называецца бабіным летам, —
— Ідзе дождж, — паўтарыла яна. — Занадта задажджыла, каханы. Бывае, ноччу, калі прачнуся, мне здаецца, што я пахаваная пад бясконцым дажджом.
— Прыходзь ноччу да мяне, — сказаў я. — Тады ў цябе не будзе такіх думак. Наадварот, так хораша быць разам у цемры і пад дажджом.
— Магчыма, — адказала яна і прыхілілася да мяне.
— Я вельмі люблю, калі ў нядзелю ідзе дождж, — сказаў я. — Тады неяк лепш адчуваеш утульнасць жыцця. Мы — разам, у нас выдатны цёплы пакой. Нас чакае вольны дзень… Думаю, што гэта вельмі шмат.
Яе твар засвяціўся.
— Праўда, мы жывём утульна?
— Мне здаецца, што мы жывём цудоўна. Калі я падумаю, што было раней… божа мой! Я і не спадзяваўся, што буду так добра жыць…
— Як хораша, калі ты так кажаш… Тады я адразу веру. Гавары такія словы часцей.
— Ці ж я не часта іх гавару?
— Не.
— Можа быць, — сказаў я. — Мне здаецца, я не вельмі пяшчотны. Не ведаю чаму, але я проста не ўмею. А мне вельмі хацелася б…
— І не трэба, мілы. Я і так цябе разумею. Але часам усё роўна хочацца пачуць такія словы.
— З сённяшняга дня буду гаварыць увесь час. Нават калі сам сабе буду здавацца дурнем.
— Што такое дурасць? — спытала яна. — У каханні не бывае дурасці.
— Дзякуй богу, што не бывае… А так невядома, што сталася б з чалавекам.
Мы паснедалі разам, і Пат зноў легла ў пасцель. Так рэкамендаваў Жафэ.
— Ты пабудзеш яшчэ? — спытала яна, лежачы пад коўдрай.
— Калі ты хочаш, — сказаў я.
— Мне хацелася б, але калі табе трэба…
Я прысеў каля ложка.
— Я не пра тое. Я проста ўспомніў, што ты раней не любіла, каб на цябе сонную глядзелі.
— Раней было… а цяпер часам баюся, адна…
— Такое было і са мной, — сказаў я. — У шпіталі пасля аперацыі. Я тады баяўся спаць ноччу. Я ляжаў і чытаў ці думаў пра нешта. Толькі калі світала, я засынаў. Але гэта праходзіць.
Яна прытулілася шчакой да маёй рукі.
— Боязна, што не вернешся назад, Робі…
— Так, — сказаў я. — Але вяртаешся, і ўсё праходзіць. Ты ж бачыш па мне. Заўсёды вяртаешся на тое самае месца.
— У тым якраз і справа, — прамовіла яна, ужо засынаючы, з прыплюшчанымі вачыма. — Я гэтага таксама баюся. Але ж ты сочыш за мной, праўда?
— Я сачу, — сказаў я і пагладзіў яе па лбе і па валасах, якія здаліся мне таксама зморанымі.
Яе дыханне зрабілася глыбейшым. Яна павярнулася на бок. Праз хвіліну яна моцна заснула.