Зацюканы апостал
Шрифт:
Дачка. Хопіць, брацік! Давай мы пойдзем і сустрэнем.
Мама. Дачушка! Ты лепей збегай і купі хлеба.
Дачка. Збегаю.
Дачка бярэ ў мамы грошы і выходзіць.
Сын. I толькі? Не! Сустракаць дзеда толькі хлебам? Нельга! Не адзіным хлебам жыве дзядуля. Яму абавязкова падавай каньяк ці віскі.
Мама. Праўда, сынок. Але ў мяне ні сантыма сёння.
Сын.
Тата. Ізноў сказала? У мяне таксама… (паказвае на парожні партманет) зусім пуста.
Сын. Тата, у гэтага ліванца ты можаш узяць у крэдыт.
Тата. Яшчэ што прыдумай. Каб я ды ў крэдыт?
Сын. Для дзядулі!!! Не забывай — ён друг… чый?
Тата. Нават для дзеда. Зразумей, я не магу сваю рэпутацыю…
Сын (пагадліва). Банкруты!.. Дажыліся. Што ж? Я павінен папаўняць вашы фінансы? А? Так і быць… Сёння я вас выручу, але… з умовай. Працэнты самыя высокія. Палітычныя патрабаванні таксама будуць. (Адчыняе сваю капілку–шкатулку і выдае маме грошы). «Пиры устраивают для удовольствия, и вино веселит жизнь; а за все отвечает серебро». Вернеш гэта і яшчэ два луідоры ў дадатак. Працэнты.
Мама. А чаму ты мне іх даеш?
Сын. Не хочаш плаціць працэнты? Мама, не хвалюйся, тата зараз пойдзе ў магазін па каньяк. Ідзі на кухню, гатуй закуску.
Тата. Табе, сын, не здаецца, што ты незаконна захапіў усю ўладу… у доме?
Сын. Гэта для спробы. (Мякка.) Тата, я, вядома, мог бы і сам купіць каньяк. Але што падумаюць суседзі? I наогул — ці прыстойна мне ў маім узросце купляць спіртное? Мая рэпутацыя павінна быць бездакорнай, калі я выбраў сабе… гэта… туды… шлях. А калі ты купляеш каньяк — твая рэпутацыя ніколькі не пагаршаецца. Наадварот, ты гэтым дэманструеш свае ўдачы… ускосна. Хіба не праўда?
Тата. Так. Твая праўда ў мяне ўжо ў пячонках.
Тата ўзяў грошы і выйшаў. Вяртаецца з хлебам дачка.
Мама. I ў каго ты ўдаўся, такі мудрэц?
Сын. Мама! На тваім месцы я абавязкова абняў бы і пацалаваў тату. За каньяк. I ты гэта зробіш. Сястрычка! Будзеш сведкай.
Дачка (запыхаўшыся). Дзядуля прыйшоў?
Сын. Пакуль не. Ён павольна набліжаецца да нас — да прагрэсу. Павольна таму, што ён — слабаразвіты.
Мама. А што, калі вы паедзеце з дзедам на ферму? А?
Дачка. Ой, здорава! Малыш! Праўда — здорава?
Сын. Што здорава? Не спяшайся. (Маме.) Як — на ферму? На дзень, на два?
Мама. Не. I вучыцца там.
Сын. Сястра! А ты ўважліва слухай! Не калупайся.
Мама. Там пастаянна свежае паветра.
Сын. Ізноў свежае паветра.
Мама. Там новыя знаёмыя. Там лес, луг, рэчка. I потым — там уволю свежых ягад, яблык, груш, гурочкаў і морквы.
Сын. Раскоша! Якія перспектывы! Якая светлая будучыня! Гэтак агітаваць нават мой любімы палітычны каментатар не ўмее. (Да сястры.) Ну, а што скажаш ты? пярэчыць будзеш? Смялей! Смялей!
Дачка (нясмела). Але, мамуля… Наш дзедка і наша бабка — старэнькія ўжо. Ім цяжка будзе з намі. Яны не пагодзяцца.
Сын. Малайчына, сястра! Ты развіваешся! Ты нават мысліш!
Мама. І дзед і баба рады будуць. Ім весялей будзе з вамі.
Сын. Ну, вядома, калі я пастараюся, ім будзе весела да слёз.
Мама. Я б на вашым месцы… я паехала б.
Сын. Пакінуць цябе і тату? Без мяне вы… «Без царя передерётесь» — як любіў гаварыць у тэлевізары адзін рускі купец.
Мама. Убачыце, як другія людзі жывуць… Шырэй крутагляд…
Сын. Мама, у мяне і без таго кругагляд шырокі. Дзякуючы яму — тэлевізару. Ён усё паказвае: і як сеюць, і як жнуць, і як раджаюць, і як забіваюць, і як паміраюць; як любяць і як ненавідзяць, як уцякаюць і як даганяюць; як моляцца і як клянуць. I ўсё папраўдзе. Нават споднікі паказваюць і так і навыварат. А ў дзеда тэлевізара няма. Як жа я астануся без палітычнага каментатара? А ён без мяне? Гэта ж ён мяне такім зрабіў. Ён — мае вочы і вушы. Дзякуючы яму ўся планета ў мяне во дзе — на далоні.
Дачка. Праўда, мама, без яго наш малыш зачахне.
Мама. Вы мала ведаеце свайго дзеда. Наш дзед — жывая легенда. У яго такая багатая біяграфія. А табе, сын, вельмі карысна было б пасябраваць з дзедам. Для тваёй кар’еры… Ён так многа ведае…
Дачка (здзівілася). Больш за нашага малыша?
Сын. Да яго дыктатары тайна прысылаюць паслоў за парадай.
Званок у прыхожай.
Мама. Няўжо дзед?
Дачка. Пазнаю! Гэта — дзядуля. Мама! Ідзі сустракай!
Мама прыхарошваецца, папраўляе прычоску, фартух, нават бровы.
Сын. Гэта ж не кавалер, а дзед! Чуеш, мама! Калі хочаш, каб ён не крыўдзіўся за тое, што мы не сустракалі, ты зрабі так: адчыні дзверы і схавайся. А як толькі ён на парог, ты кідайся яму на шыю і лямантуй: «Тата! Мілы!» Тут і мы падаспеем — унучка і ўнук. Трэба агарошыць яго нашай радасцю, нашай ласкай!