Мроi Багны
Шрифт:
– А кал яго няма?
– спыта Ян трох адрывста.
– Як гэта, няма?
– А вось так. Няма сё. Н Госпада, н Вышняга.
– Ян, ты страц веру пасля таго, што з табой здарылася?
– цха спытала дзячынка.
– Нара, адчапся жо, а? Занас гэтыя чортавы кветк, пойдзем адгэтуль.
– Я яшчэ памалюся.
– Як хочаш. Я ля ваходу пачакаю.
У храме пахла ладанам пчалным воскам. На догх драляных лаках сядзел вернк. Каля алтара, павярнушыся тварам да паствы, стая паважны свавусы мужчына клятчастым палто. Ён трыма у руках разгорнутую кнгу трох нараспе зачытва Высло Праведнка. Нара з кошыкам у руцэ асцярожна абышла лавы , наблзшыся да алтара, спынлася, зачаравана гледзячы на вобраз
– Ну, як? Пагутарыла з Усёвдушчым? Мо знак як бы?
– ранчна спыта Ян, кал яна вярнулася.
Ён сядзе на прыступках дзядзнца, прыхнушыся да сцяны паклашы кй сабе на кален.
– Дарма ты смяешся, - сур'ёзна сказала дзячынка.
– Я памаллася, мне стала лепей. Нават есц амаль не хочацца.
– Лепш бы сюдысны хлебца нам спасла. Ды яшчэ матузко пару.
– Якх матузко?
– У гарнзоне шнурк адабрал, чаравк звальваюцца. Ладна, праехал. Зрн лепш сюды.
Ён працягну дзячынцы раскрытую далонь. У яго руцэ ляжала манета.
– Медны?
– Нара, вазьм яго паглядз вельм важлва. Ц ёсць на м якя-небудзь незвычайныя надпсы, выявы? Магчыма, руны?
Нара паднесла манету да вачэй.
– Гэта не рамейская манета, - сказала яна, памачашы.
– ншаземная нейкая. На рамейскх грошах адлюстраваны каршун, альбо партрэт Агусты. А тут вершнк, сонца над м. надпс. Лтары быццам знаёмыя, а мова незразумелая. А яшчэ лчбы. Дзевяцьсот восемдзесят восем.
– Талер, - сказа Ян.
– Талер семгальск. А лчбы - гэта год, кал яго адчаканл. Дванаццаць гадо таму. В той год Семгален зрабся правнцыяй мперы, такх манет больш не робяць.
– А сюды як ён трап?
– спытала Нара.
– Я бы сам хаце гэта ведаць. Гадзну таму я выкну яго за гарадскую сцяну. здаецца, гэтым жа талерам я расплацся за начлежку, прычым двойчы. Не, я не звар'яце. Ён рэальна весь час да мяне вяртаецца.
– Ох, дык гэта ж...
Яна не вымавла гэтага слых, але яны абодва падумал пра адно тое ж. Неразменны Талер. Чароная манета з вельм старой казк, якую ведал Семгалене, Царгорадзе. Кажуць, што некаторыя гатовы был прадаць душу за гэтую манетку. Неразменным Талерам можна было расплаццца з шынкаром, аддаць яго лхвяру, нават выкнуць у мора, усё рона ён нязменна вяртася да свайго ладальнка. А яшчэ Неразменны Талер прыцягва да сабе грошы. Ц не з гэтай прычыны м так ахвотна падавал мласцну на гарадскх вулцах?.. Быццам у пацверджанне таму на прыступк са звонам упала манета. Нейк чалавек, выходзячы з храма, кну м пад ног пасрэбранка.
– Адкуль ён у цябе?
– спытала Нара.
– Мне да яго чалавек на мя Ангх. Тут, у Лемары, у першы дзень каранцну. Дзна, прада?
Ян не сказа дзячынцы, што незнаёмец адда яму яшчэ капсулу з атрутай, якую адабрал гарнзоне.
мправзаваная мша заканчвалася. Вернк паднялся з ла зацягнул заключны гмн падзяк. "Зараз з храма пачнуць выходзць людз, се будуць кдаць нам манетк, - падумала Нара.
– х прыцягне да сабе Талер..." Яна здрыганулася, адчушы на сабе чыйсьц позрк. Падняшы вочы, Нара бачыла перад сабой лютнста. Таго самага, якога яна бачыла напярэдадн вечарам у карчме. Цяпер яна магла разглядзець яго як след. То бы юнак гадо васемнаццац, высок стансты. Яго аблчча з дагаватым вачыма вузкм скулам было вельм бледным, але сё ж так прывабным. Юнак бы апрануты фарссты рамейск каптан вшнёвага колеру, багата вышыты залатой нткай, чырвоныя боцк сю тую ж пунсовую шапку з адваротам, упрыгожаную палнавым пяром. Догая пасма вугальна-чорных валасо спадала яму на твар, закрываючы яго правае
– Дабрыдзень, прынцэса, - сказа ён, усмхаючыся.
– Дабрыдзень, - ветлва адказала Нара.
– Скажыце мне, навошта вы стаце на дзядзнцы, як жабрачка, просце мласцну? - спыта лютнст.
– Вы ж павнны жыць у палацы, а вашы падданыя апускаць вочы долу ды схляцца паклоне, кал вы праходзце мма.
– Вы смеяцеся з мяне? Я ёсць жабрачка. Я вырасла прытулку, а бацьк мае памерл.
Нара зрнула на Яна, быццам чакаючы ад яго падтрымк, але ён сядзе нерухома, узняшы твар да неба, , здавалася, не чу хняй гутарк. Юнак усмхнуся.
– Паспявайце для мяне, прынцэса. Баладу пра Айал-Гача. Так завуць яго ксайлахскя вершнк. Айал-Гач, ён жа Вандронк. Злы вядзьмак, як падманам захап трыдзявятае царства зачарава там усх людзей, зрабшы х свам паслугачам.
– Я не ведаю такой песн, - са здзленнем сказала Нара.
– Шкада, - юнак уздыхну.
– Я магу спець 'Сэрца, не плач', - сказала Нара.
Гэтую песеньку выхаванк прытулку развучвал на роках музык, акампанруючы на лютн клавкордзе.
– О, шэдэр салоннай лрык, - узрадавася юнак.
– Давайце! Я гатовы.
– А вы нам заплацце за гэта?
– спытала яна.
– Я жо вам заплац. Два дн таму.
Юнак прыцсну да грудзей лютню крану струны. Паллася далкатная, маркотная мелодыя. Нара здыхнула заспявала:
Был жыцц асалода шчасце
З тым, каго прагнула сэрца маё...
Вернк адзн за другм выходзл з храма, але не спяшался разыходзцца па дамах. З усмешкам на тварах стаял яны вакол дзядзнца, слухаючы песню. На каменныя прыступк са звонам падал манеты. Нейк малады чалавек у чорным палто бардовым шалку, абгорнутым вакол шы, працягну дзячынцы пару медных. Нара зяла грошы кнула знак падзяк.
Сэрца, не плач, чуеш, лютня спявае -
Новага шчасця дзячына чакае...
Юнак скончы граць апусц лютню.
– Выдатна, выдатна. Гэта было незабына, - сказа ён.
– Кал вы зыдзеце на трон, прынцэса, я жо не наважуся так дзёрзка прасць у вас песню. Шчыра дзякую, што вы дазволл мне скарыстацца шанцам. Ваша Высокасць!..
Юнак паважлва схл галаву дакрануся да сваёй пунсовай шапк. Нара разгубленасц паглядзела на Яна, а кал яна зно павярнулася да лютнста, яго жо не было. Н Ян, нводзн з людзей, якя стаял на дзядзнцы, не пачул музыку лютн. нхто з вдушчых так не разгледзе дзнага лютнста, хаця юнака, апранутага яскравы каптан шапку з пяром, цяжка было бы не заважыць. Адзн тольк малады чалавек у чорным палто, як бы паэтам, смутна здагадвася, што хтосьц гра на лютн, а песенька пра параненае сэрца панны прызначалася зусм не для вушэй простага смяротнага.
Храм
Стомлены чытаннем, Вальдэмар Пелягрыюс задрама, не прачнушыся нават тады, кал тостая кнга выслзнула з яго рук з грукатам зваллася на падлогу. Яго абудзл спевы. Чысты, серабрысты голас паднмася над храмавай плошчай. Голас дзячынк гадо дванаццац. Суддзя салодка пазяхну, пацягнуся свам мяккм крэсле з цканасцю таропся за акно. Тут яго бляклыя вочы пашырэл ад здзлення. Ускочышы з крэсла, ён кнуся да сакрэтнка выцягну з шуфляды дзве каляровыя мняцюры (партрэт поны рост), якя даставла яму спадарыня Сорэкс пасля свайго взту прытулак Асменя. Прыцснушыся лбом да шыбы, суддзя глядзе то на дзячынку на дзядзнцы, то на мняцюры. Так, сумнева не было. Гэта дзявца Нара, срата, узрост 12 гадо 8 месяца. Яго выбраннца! Выходзць, яе паспел прывезц Лемар да таго, як зачынлся вароты. Да канца не верачы ва дачу, суддзя кнуся да дзвярэй, на хаду нацягваючы бабровае футра шапку.