Би?иги Аан Дархаммыт
Шрифт:
– Здравствуйте, Анастасия Яковлевна. Вы, как всегда, первая. Сейчас по пути заходила в интернат, грязновато живут ребята. Что-то долго болеет наша воспитательница. Кстати, с сегодняшнего дня Ваша очередь ее заменить, – быйыл саа ананан кэлбит орто оскуола дириэктэрэ Марианна Евгеньевна Фрейберг, учууталыскай аанын ааат, дьаайбытынан барда.
– О, Настенька молодец, каждое утро зарядкой занимается и на лыжах ходит. И когда все успевает? – барыларыттан аа саастаах, р бааарыйбыт улахан саалаах нуучча тылын учуутала Зоя Дмитриевна Головина олохтоох миэстэтигэр остуол баынааы олоппоско олоро тстэ. – Как на
Зоя Дмитриевна – фронтовичка, тгэн тосхойдор эрэ сэрии туунан бииргэ лэлиир дьонугар, оолорго дааны куруук кэпсии сылдьарын сблр.
Оскуола лэиттэрин ааарын кэриэ Воронеж, Ярославль курдук соурууу куораттартан кэлитэлээбит сымнаас килиимэттээх дойду дьоно этилэр. Инньэ гынан, тыйыс айылалаах уук хотугу сир тымныытыгар рйээ суохтара таайан, кслэрэ сонноох сылдьан уруоктарын ыыталлара. Арай дириэктэрдэрэ Марианна Евгеньевна, Тиксиигэ трбт олохтоох кии сиэринэн, сонун устан, хараа кх кстмн таынан халы т былаатын санныгар брнэн сылдьара. Кини аата Евгений Фрейберг Тиксиигэ аан манай метеостанцияны тэрийэн лэлэппит киинэн биллэр. Кыыын трбт сирин аатынан Тиксии диэн срэхтээбитэ сибидиэтэлистибэтигэр сурулла сылдьар . Кыыа ону пааспар ыларыгар Марианна диэн уларыттарбыт. Срдээх дьааллаах, ыпсарыылаах тыллаах-стх кии. Таас-сап кырыымчык кэмигэр маннааы экспедициялары кытта кэпсэтэн интэринээт оолорун барыларын хаатыкалаата, тэлигириэйкэ булан кэтэрдитэлээтэ. сс Анастасия Яковлевна Дьокуускайга иккис оскуолаа рэнэр кэмигэр интэринээт оолоро бары формалаах буолалларын, уолаттар хара сукунаттан тигиллибит киитэллээх, оттон кыргыттар баартыктаах сылдьалларын туунан кэпсээбитигэр барыларыгар оннук форма тиктэртээбитэ. Сиэрин ситэрэн сс эмиэ сукунанан сааскы сон уонна муоданы тктэн молниялаах бэлбиэт куурка тиктэрэн, быата, маанытык таыннартаабыта.
Анастасия Яковлевна институт кэнниттэн биология уонна география учуутала идэлээх бу дойдуга быйыл саа кэлэн лэлээн эрэр. Эмиэ кини курдук рэин саа бтэрэн Воронежтан кэлбит Смирнов Борис Иванович диэн кыра ууохтаах эдэркээн физрук уол, Анастасия Яковлевна хайыардыыр сураын истэн, сэргээн эрэрдии муатыйбыт куолаынан барыларын диэки кылап-халап кртэлии-кртэлии:
– А ребята у меня не хотят лыжами заниматься, никто меня не слушается. Уеду отсюда, – диэтэ.
– Ок, киибит кэллэ-кэлээт куотардыы оостон эрэр дуу? – математика учуутала Иннокентий Афанасьевич Герасимов, элэктээбиттии, клэ тстэ.
Ону сблээбэтэх курдук, кэргэнэ Марфа Дмитриевна, саха тылын учуутала, эрин диэки хатыылаахтык крбхтт, уолу алы гынардыы, ньуолбардык саа аллайда:
– Да ты что-о, Боря, не надо… Вот Анастасия Яковлевна поможет тебе.
– В самом деле, Борис Иванович, мы все поможем тебе, – оскуола завуа Матрена Петровна тыл кыбытта.
Онуоха элбэи аахпыт-билбит, уопуттаах салайааччытын ыллыктаах тылын-н йн, Анастасия Яковлевна барыларыгар туаайан этии киллэрдэ:
– Точно, давайте отныне каждое воскресенье все кататься на лыжах. Боря будет руководить нами.
– Кырдьык дааны!
– Я поддерживаю Настю.
– Да, покажем пример детям.
– Сп этэ.
Уруокка киириэхтэрин иннинэ кылгас мунньах ааардаах кэпсэтии тмгэр учууталлар рбл кн сарсыарда уонтан биир чаас устата хайаан да бары хайыардыы тахсар туунан бигэтик кэпсэтиэн, кылаастарынан тарастылар.
Бгттэн
Маан саалаах хараатыы от кэ былаачыйалаах, ханан да кир-хох сыстыбатах кылбаа маан тсэкэлээх, уурбут-туппут курдук быыылаах-тааалаах, киэ арылхай харахтаах эдэркээн учуутал кыыс сэрии кэмигэр хойутаан рэммит рдк кылаас сорох сиппит-хоппут уолаттарын кытта аыйах сылынан быысаар, эгил-тэгил тэ саастыылаахтара этэ.
– Оолоор, воспитательгыт ыалдьар кэмигэр мантан инньэ кинини мин солбуйуохтаахпын. Директорбыт Марианна Евгеньевна сарсыарда аайы эигини крн бэрэбиэркэлээн киирэр. Кирдээхтик олороллор, режими аанньа тутуспаттар диир. Ону туоратарга тугу ооробут, режими хайдах тутуабыт?
Ким да тутатына хардарбата. Хосторо тымныы буолан кслэрэ тэлигириэйкэлээх да буоллаллар, томут курдук кумуччу туттан, иннилэригэр чараас былаачыйанан эрэ турар эдэркээн учууталларыттан кыбыстыбыттыы, кэмчиэрийэн олордулар.
– Кырдьык, дьиэит таа, кирилиэскит, крдьккт кирдээх, умывальниккыт аннынааы бааххыт тоуллубакка толору турар. Бэйэит оскуолаытыгар, дьиэитигэр куруук телогрейканан сылдьаргыт кррг чгэйэ суох.
– лэбит элбэх…
– Маспытын-уубутун бэлэмниибит.
– Дьиэбит тымныы, – онтон-мантан симик саалар одо-додо иилиннилэр.
– Анастасия Яковлевна, эн хайдах томоккунуй? – тэлигириэйкэтин эээрин ср туттан олорор Коля Софронов кэмчиэрийбиттии ыйытта.
– Мин сарсыарда аайы эрдэ тураммын зарядкалыыбын, хайыардыыбын уонна хайдах тоуохпунуй?
Дьиинэн, кини оскуолаа барарыгар былаачыйатын иинэн чараас куопта кэтэрэ. Хатыыр буолан онтукатын билиннэрбэт этэ, билигин онтун эмиэ кэтэн турара.
– Тыый, хайдах онно барытыгар бириэмэ тиийэрий?..
– Режими тутуабын.
– Оччоо хата режимин кэпсээ эрэ.
– Только барытын, сарсыардааыттан саалаан… – сэргээлиир саа-иэ арыый элбээн, кэпсэтии снньн булуох курдук буолла.
– Мин сарсыарда алта ааарга туран зарядкалыыбын уонна 15 мнтэ устата хайыардыыбын. Суунан, ааан бараммын сэттэ ааарга оскуолаа баар буолабын. Эбиэккэ диэри эиги сменаытыгар химияа, биологияа уруок биэрэбин. Эбиэттэн киээ иккис сменаа ботаниканы рэтэбин, юннаттар курууоктарын, агитационнай лэ ыытабын. Нэдиэлээ тртэ киэээи оскуолаа рэтэбин. Ол кэнниттэн дьиэбэр кэлэн сарсыы уруоктарбар бэлэмнэнэбин.
– Уонна алта ааарга тураын?..
– Туран.
– Онно уу ханар дуу?
– Ханар. Урут студенныы сылдьан дааны хойукка диэри дьарыктанар, эрдэ турар этибит. Инньэ гынан рэнэн хаалбыппын.
– Тыый, оччоо бииги бириэмэбит гс ттн утуйан тахсар эбиппит дии, – учууталларын кытта, уруккуларын курдук, кэмчиэрийэ, кыбыста тутталлара сыыйа симэлийэн, бэйэлэрин тэнээхтэрин курдук, сн-махтайан, бэркиээн кэпсэтиигэ бары ааастык кыттан бардылар.
Анастасия Яковлевна бэйэтэ дааны, исти сыыан, чугасаыы тыына скээбитин билинэн, инигээ суох холкутук сааран-иэрэн салгыы кэпсээбитинэн барда: