Би?иги Аан Дархаммыт
Шрифт:
– Вот тебе и карты в руки, организуй юннатский кружок, – дириэктэр, этэргэ дылы, эдэр учууталын тылыттан хабан ылла.
Анастасия Яковлевна, дириэктэрин сорудаын т да эмискэ дьаал курдук соуйа ииттэр, эй да, ээх да диэн хардарбата, симиктик мичээрдээн эрэ кэбистэ. Сорудах бэрилиннэ да туолуохтаах, туох да диэн утары этэр, уатар-кээтэр сылтах суох буолан биэрдэ. Уруоктарын быыыгар кн быа туохтан саалаан лэлиирин эрэ туунан толкуйдуу, мунаара сырытта. Уун мунаах-тэнээх санаа кэнниттэн институкка рэппит учуутала Василий Николаевич Дохунаев ньыматынан
Киээ дириэктэрин кытта санаатын ллэстэ киирбитэ, завуа Матрена Петровналыын тугу эрэ кэпсэтэ, сбэлээ олороллоро.
– Мы как раз сидим обсуждаем, кого выбрать секретарем комсомольской организации и в учком. Кого можно, как вы считаете? – Марианна Евгеньевна, кэтээн олорбут курдук, эдэр учууталыттан ыйыта тоуйда.
Анастасия Яковлевна, эмиэ урукку интэринээттээи олоун холобуруттан йдн, тута хардарда:
– Обычно у ребят бывают свои лидеры, они сами должны выбирать.
– Это мы понимаем, – Матрена Петровна, эйээс, холку бэйэлээхтик мичилийэн кэбиээт, этиитин сахалыы тмктээтэ: – Бииги санаабытын этии эрэ быыытынан киллэрэр кыахтаахпыт.
– Биллэн турар, Миша Николаев секретарь, оттон Шадрин Юлий дуу, Софронов Коля дуу учком буолуохтарын сп.
– Вот и хорошо. Можно сказать, что мнения наши совпадают, – Марианна Евгеньевна, астыммыттыы, клэн ылла. – Вы, кажется, по какому-то делу пришли?
– Я по поводу юннатского кружка.
– Ах, да-да. Ну и с каким предложением?
– Что если пришкольный участок создать?
– Да-а? И чем же там заниматься?
– Школьники сами бы занимались овощеводством, сажали бы картошку, морковь…
– Ой, хорошо-о бы, а будет ли расти? – Матрена Петровна чахчы сэргээбит быыынан унаарытта.
– А почему бы и нет? Хорошая идея, – дириэктэр быа тэн саа аллайда. Тугу эрэ толкуйдуу тээт, салгыы саарда: – Только надо подобрать участок с хорошей почвой.
– Арба дааны, эргэ ат дала баар ээ, киэ баайы. Вот заброшенное стойло лошадей за общежитиями учителей.
– Точно, и от воды недалеко.
Нууччалыы-сахалыы бэркэ ркйэн быаарсыы кэнниттэн салгыы хантан туох сиэмэни булан ннэрэр туунан боппуруоска кэлэн ииннилэр.
– Я попробую написать письмо бывшему своему руководителю. Думаю, он поможет и советом, и семенами, – Анастасия Яковлевна кичэмэл санаатын быктарбытыгар дириэктэрэ сблээн сонно тута хаба тардан ылла:
– Правильно думаешь, свяжись немедля, надо еще где-то заказать семена, подходящие нашим климатическим условиям.
– Наш район лежит на одной параллели с Архангельской областью. Может, туда напишем? – Матрена Петровна, куолутунан, хаан эрэ аахпытын-билбитин йдн ылла.
– Очень хорошо, мы поищем адреса, с кем связаться в Архангельске. А вы сегодня же напишите своему руководителю.
Анастасия Яковлевна, киээ дьиэтигэр тиийэн, институттааы сылларыгар биологияны рэппит учууталыгар Дохунаевка анаан-минээн сурук суруйда. Василий Николаевич Дьокуускайга аан манай ботаническай сады тэрийэн лэлэтэригэр студенныы сылдьан гстк лэлэспит, практикатын барбыт салайааччыта этэ.
Сарсыардааы дьыбардаах халлаан тумарыктыйар будуланыгар курданалларыгар диэри сыгынньах уонча уол таырдьа сырсан тахсаннар, халы хаар ыраас ньууругар крйэн-клэийэн ылбахтаат, тура эккирээн, тстэрин, моонньуларын харса суох хаарынан суунан булумахтаннылар. Онтон срэкэлии сылдьан хардарыта кхслэрин анньыстылар, ол быыыгар хатыйсан, тнэритэ анньыан, устунан кып-кыыл буолуохтарыгар диэри тустан биликтээн бардылар.
– Коля, кытаат, охтума-а!..
– Оо, Миша эмиэ кыайда!
– Володя, кэл! Эн бии бэйэбит киирсиэххэ…
– Дабаай, Мишаны куолуоу!..
Орто курбуу ууохтаах, ркйбт хара куударалаах нууччалыы хааннаах уол тула тэлэкэчийэ сылдьан утуу-субуу рдгэр кэлэн тэр уолаттары, р-тр гынаттаабакка, хардарыта соуталаан иэр. Онтон кргмнэн сырсан кэлэн биир сомоо буола чмхтт, сууласпытынан бары хаарга охтон тэллэр. Харса суох булумахтанан, бтхтээн, аылаан-мэилээн тура эккирээт, интэринээттэрин диэки срэн маыаллар. Киирээт, соттордорун рдгэр тэн, эттэрэ-сииннэрэ итийиэр, кууруор диэри соттубутунан бараллар.
– Ыч-чаа…
– Хайдах ыччалыыгын, доор, кыыны быа дьарыктанан баран? – Миша, аттыгар сотторунан кхсн суураланан аылыы-мэилии турар табаарыын диэки тэбэнэттээинэн крт, клэн лэигирэттэ.
– Ээ, рэнэн хаалбычча, йдмнэ…
– Бээ, кырдьык, былырыын т саалаатыбыт этэй?
– Олунньу ыйтан.
– Ээ, сп-сп, били Анастасия Яковлевна режим туунан кэпсиэиттэн ыла тута дьарыктаммыппыт дии. Билигин тохсунньубут бтэн эрэр. Кырдьык, сыла чугааан эрэр эбит, – хатыыр, намыах ууохтаах Володя Федотов бигэргэтээччи буолла.
– чгэй буолбат дуо кн быа чэбдик сылдьарбыт?
– сс киээ сытыах иннинэ суунарбыт чгэй ээ, тн олус кытаанахтык утуйан тураын.
– Ол эрэ буолбатах, кэлин тумуулаан да крбт буоллубут дии.
– Анастасия Яковлевна эрчилиннэххитинэ ыалдьыаххыт, грипкэ ылларыаххыт суоа диэн спк да эппит эбит.
– Кырдьык, ол иин дэгиттэр барытыгар эрчиллиэххэ наада, – Миша доотторун биир санааа тмэр, клр быыынан кэриччи кртэлээтэ.
– Оттон хайыардыыбыт дии.
– Ол диэн кыра.
– Миша бэйэтэ штанганан дьарыктанар, ол иин кстээх, – Коля Софронов табаарыын илиитин-атаын, быччыын туппахтаан крр.
– Айыкка, доор, миигинник кии тимири кытта р тус-туо суохпун. Кстээх, улахан эрэ дьон дьарыктаныахтарын сп.
– Оннук буолбатах. Владимир Стогов диэн кыра ыйааыа аан дойду чемпиона бэйэтин ыйааыныттан икки ааар тгл ыараханы анньар.
– Тыый, срдээх да буолар эбиттэр! Оттон эн тн анньаын?
– Мин нэиилэ бэйэм ыйааыммын ктбн. Анаан эрэ дьарыктаннахха улаханы ситииэххэ сп. Холобур, Плюкфельдер, американец Пауль Андерсен, онно олорор японец Томми Коно курдук.
– Итилэри эн хантан билэин? – уолаттар сирэйдэрэ-харахтара ркэн, Мишаны тгрйэн кэбистилэр.