Мроi Багны
Шрифт:
– Йорхас, што цябе з вачам?
– спыта раптам Памва.
– А што?
– вымав ён з лёгкм спалохам, утаропшыся на сваё адлюстраванне ветравым шкле
– Йорхас, я бачы вашых памерлых. Ну, ты разумееш. У х вочы такя... Як быццам каляровыя шкельцы ставл. Вось як у цябе зараз. Можа, ты памёр ужо, Йорхас? Скажы, ты прада не прывд?
– А халера яго ведае. Можа, памёр, - сказа той, разглядваючы сваё адлюстраванне.
– Вочак вунь таксама памёр, а з парабелума садзць лепш за мяне.
– Йорхас, ты парадку?
– спагадлва спыта семгалец.
– Памва, я жо дванаццаць гадо не парадку!
– Можа, мы лепш пойдзем?
– спыта
– Ды сядз жо, - стомлена сказа рамеец.
– Не балабонь тольк, ладна? так у галаве звнць.
Паразважашы трох, Памва суну руку кшэнь кажуха, даста адтуль карэньчык аеру працягну яго рамейцу.
– Вось, вазьм. Можа, палягчэе.
– Гэта што?
– Аер балотны. Ды не бойся, не атруцшся. Я сам яго е.
Звонку пад нечым крокам зарыпе снег, потым у бакавое шкло пастукал.
– О, Лта вярнулася. Нарэшце!
– сказа Памва-Хлуск, адчыняючы дзверы.
– Не паснул тут? Чарга рухаецца так марудна, - сказала Лта, зазрнушы салон. У яе руцэ дымся кацялок з гарачым духмяным напоем.
– Давайце чай пць. Конак ёсць?
– Зараз знойдзем, - сказа Памва.
– Няма тут конавак, - прагавары рамеец.
– Значыць, будзем проста з кацялка. Глынеш, Памва? Не апякся тольк, - сказала Лта, працягваючы яму кацялок.
– А давай.
Узяшы кацялок з яе рук, Памва паднёс яго да вусна, раптам знерухоме.
– Вандронк. Вандронк тут бы. раптам знк, - прамов ён напаголасу.
– Што, Памва?
– спытала Лта.
Памва-Хлуск патрос галавой.
– Не ведаю. Так, падумалася раптам, - схлшыся над кацялком, ён асцярожна, каб не апячыся, адп глыток.
– Добры чай. Аерам пахне. Яну бы спадабалася. Эх, ведаць бы, як ён там, за сцяной...
За сцяной
Да здзлення Нары, народу карчму наблася многа. Быццам няма някай пошасц. На драляных сталах стаял гарлачы з вном. Наведнк курыл глняныя люльк, гучна гаманл смяялся. У глыбн залы нехта гра на лютн, напяваючы, дакладней, нашэптваючы дзным рэчытатывам: 'Яшчэ адзн, Вандронк. Глядз-тка, яшчэ адзн. На адно звяно менш у твам ланцугу, чорным, нбыта базальт. Яшчэ адна душа цякла ад цябе, Вандронк...' Змрочная падавальшчыца кнула м на стол кардонку з назвам стра. Нара прабегла яе вачыма разгублася: усе назвы был незнаёмыя. У прытулку х кармл асноным варанай асянкай сачавчнай полкай, у Сёмы дзень давал смажаную рыбу з мучным коранем, тольк святы Аб'ялення выхаванак частавал запечаным куранём з бруснцам глазураваным прагом з разынкам марцыпанам. Нарэшце яна выбрала наздагад: тушаны мучны корань з грыбам-арэхавкам, гарачыя асяныя праснак, земляны сыр гарбату з сям лясных зёлак. Усё аказалася надзвычай смачным. Заробленых грошай хапла, каб заплацць карчмару, кашальку заставался яшчэ манеты.
– Нара, не накдвайся адразу на ежу. З галадух можа знудзць, - папярэдз Ян.
Наталшы голад, яны не спяшался сыходзць. Трэба было выпраляцца на пошук начлегу, але карчме было так цёпла тульна, не хацелася зно выходзць на мароз. У Нары пачал злпацца вочы. Як было бы файна, кал б м дазволл заначаваць тут!..
За суседнм столкам размясцлася кампаня маладзёна. Хлопец у мехаватых нагавцах, скураной камзэльцы чырвонай кашул гультаявата смакта глняную люльку, раз-пораз кдаючы позрк на дзячынку сляпога. Зрэшты, гэтыя двое яго не цкавл. Яго вага была засяроджана на вышываным пацеркам кашальку, як ляжа на кра стала. Дзячынка драмала,
– Не чапай! Гэта нашае!
Яна саскочыла з лавы кнулася да хлопца.
– Аддай кашэль!
– крыкнула дзячынка схапла яго за руку.
– Як яшчэ кашэль? Няма мяне някага кашаля, - адказа той, хмылячыся.
– Аддай!
– Нара паспрабавала расцснуць яму пальцы. Потым, нахлшыся, яна плася яго руку зубам.
– Вось, паскуда!
– прашыпе хлопец.
– Нара, адыдз ад яго!
– крыкну Ян.
Хлопец з слай адштурхну ад сябе дзячынку - тая адляцела да стала, ледзь утрымашыся на нагах. Ён хаце бы сунуць кашалёк сабе кшэнь, але раптам нечыя пальцы, быццам абцугам, абхапл яго запясце. Ён падня вочы бачы перад сабой сляпога. Зазрнушы яму твар, хлопец адзначы у думках, што яны з м прыкладна аднаго зросту.
– Аддай грошы, - цха прагавары сляпы.
– А дз ты!..
Хлопец ускну свабодную руку прыцсну раскрытую далонь да твару сляпога, спрабуючы адштурхнуць, але тут яму раптам дал падножку. Ён страц ранавагу з праклёнам павался долу, пацягнушы за сабой сляпога. Счапшыся, яны пакацлся па дошках падлог. Наведнк зарал ад захаплення, некаторыя пачал пляскаць у ладк.
– Гля, я сталю на цябе! Не падвядз мяне, старэча!
– крыкну, рагочучы, хтосьц з кампан хлопца.
Хлопец на мя Гля выгнася на падлозе, спрабуючы стрэсц з сябе працнка. Той нарад ц бы мацнейшы, але бся ён куды больш умела. Гля паспрабава гваздануць яму каленам пад рэбры, але адразу ж атрыма так дар у скулу, што яго зазвнела галаве.
– Калека чорта! Ну, чакай...
– прагырка Гля. Вызвалшы руку, ён пацягнуся да пояса.
– Ян, у яго нож! Нож!
– залямантавала Нара.
Наведнк паскоквал са свах месца топлся вакол, з цкавасцю назраючы за бойкай. Нхто не мешвася. Нару адцснул бок. Яна нчога не бачыла за сцяною спн, да яе слыху данослся тольк глухя дары бязладныя выкрык Гл. Ускочышы на лаву, яна зрнула пазверх спн гало. Цяпер нож апынуся руцэ Яна. Гля ляжа, распласташыся, на падлозе. Ян прыцска яго каленам, трымаючы нож ля ягонага горла.
– Спынць бойку! Неадкладна!
На сярэдзну залы выйша гаспадар карчмы - мажны, каржакаваты, мужчына з свым вусам. У руках ён трыма парахавую дубальтоку. З м побач стая рослы маладзён з влам руках - магчыма, яго сын.
– Спынць!
– патары гаспадар карчмы.
– У горадзе безуладдзе, але абыдуся без жандара. З дэбашыра жыцом буду шкуру спускаць. Свам рукам.
– Ды мы так, паспрачался злёгку, - сказа Гля.
Ён сядзе на падлозе, закнушы галаву спрабуючы спынць кро, якая ллася яго з носа. Ян падняся на ног, сцскаючы руцэ нож.
– Нара!
– паклка ён.
– Я тут!
– дзячынка падбегла да яго зяла за руку.
– Нара, хадзем адгэтуль.
'Яшчэ адзн, Намад. Глядз-тка, яшчэ адзн. Зно ты схб, Намад!..' Сыходзячы, Нара мелькам заважыла чалавека з лютняй у руках - пэна, гэта ён гра, кал яны вайшл карчму. Лютнст пльна глядзе на дзячынку смхася. З-пад яго пунсовай, з адваротам, шапк, упрыгожанай палнавым пяром, выбвался пасмы вугальна-чорных валасо, а яго правае вока было зацягнута бяльмом.
Яны паспешлва, амаль бегма шл па начной вулцы. Кал злашчасная карчма засталася далёка ззаду, яны трох запаволл крок. Нара рыдала ад крыды злосц.