Чалавек на лаўцы (на белорусском языке)
Шрифт:
– Мужчына?
– Мужчына. Сярэднiх гадоў.
– Што ён з сябе ўяўляў?
– Такiя звычайна сядзяць на бульварах на лаўках. Нарэшце ён падсеў да нас, але не загаварыў. Тады я пайшоў. Калi я азiрнуўся, яны гаварылi.
– Па-сяброўску?
– Ва ўсякiм разе, мне здалося, яны не спрачалiся.
Вось i ўсё, пра што даведаўся Мэгрэ.
Калi ён вярнуўся ў камiсарыят, яму пазванiў суддзя Камельё:
– Сёння ўранку пракурор перадаў мне справу Турэ i сказаў, што расследаваннем займаецеся вы. За што-небудзь ужо зачапiлiся? Рабаўнiцтва, я мяркую?
–
– Сям'я патрабуе выдачы цела. Я не магу гэтага дазволiць без вашай згоды.
– Доктар Поль ужо агледзеў труп?
– Я толькi што гаварыў з iм. Нож прайшоў наскрозь i прабiў левы жалудачак сэрца. Смерць была iмгненная.
– Нiякiх iншых раненняў цi слядоў ад удараў?
– Нiякiх.
– Не бачу неабходнасцi замiнаць таму, каб сям'я атрымала цела. Толькi няхай адзежу забiтага адправяць у лабараторыю.
– Добра. Трымайце мяне ў курсе.
Камельё рэдка быў такi мяккi. Прэса амаль нiчога не паведамiла пра забойства, i суддзя меркаваў, што гэта простае рабаўнiцтва. Справа не выклiкала ў яго цiкавасцi, як, вiдаць, не выклiкала i ў iншых.
Мэгрэ падышоў да камiна, дастаў абцугамi вугалёк, запалiў люльку i з гадзiну займаўся нуднай канцыляршчынай: падпiсваў акты, рабiў на iх заўвагi.
– Можна, шэф?
Гэта быў, як заўсёды расфранчаны, наадэкалонены, быццам толькi што выйшаў з цырульнi, Сантонi. "Ад цябе парфумаю, як ад бабы нясе", - казалi яму таварышы.
Сантонi ззяў:
– Я, здаецца, напаў на след.
Мэгрэ паглядзеў на яго затуманенымi вачыма.
– Спачатку хачу далажыць вам, што кантора "Жэбер i Башэлье", дзе служыць наша панна, займаецца перапродажам акцый. Справы там дробязныя. Яны за бясцэнак скупляюць безнадзейныя акцыi, а потым прадаюць iх крыху даражэй. Уся iхняя праца - бадзяцца па дамах, шукаючы дурняў-пакупнiкоў. Панна Турэ сядзiць у канторы толькi ўранку, а пасля абеду шукае клiентаў.
– Зразумела.
– Iх клiенты - пераважна дробныя службоўцы. Iх трэба чым-небудзь уразiць, i тады яны раскашэльваюцца. Сур'ёзных дзялкоў я не бачыў. У абедзенны перапынак я пачакаў, пакуль усе выйдуць, i непрыкметна падышоў да адной сакратаркi не першай маладосцi. Я не памылiўся ў выбары: яна не любiць сваю маладую каляжанку i расказала мне ўсё.
– Ну i што?
– У Монiкi ёсць сябар.
– Хто ён?
– Усё па парадку, шэф. Яны знаёмыя прыблiзна чатыры месяцы. Штодня абедаюць разам у рэстаранчыку на Севастопальскiм бульвары. Ён зусiм малады, яму дзевятнаццаць гадоў, працуе прадаўцом у кнiгарнi на бульвары Сэн-Мiшэль.
Мэгрэ перабiраў свае люлькi, раскладзеныя на стале. Не заўважыўшы, што адна з iх недапаленая, пачаў набiваць iншую.
– Хлопца завуць Альбэр Жарыс. Я вырашыў зiрнуць на яго i пайшоў у рэстаранчык. Там была процьма народу. Нарэшце знайшоў Монiку, яна сядзела за столiкам адна. Сам я сеў насупраць у куце i паабедаў, скажу шчыра, вельмi блага. Дзяўчына здалася мне ўзнерваванай, увесь час паглядала на дзверы.
– Ён так i не прыйшоў?
– Не. Яна расцягвала свой абед, як толькi магла. У такiх установах абслугоўваюць хутка i не
– А потым?
– Яна так выглядала сябра, што нават не заўважыла мяне. Потым пайшла да бульвара Сэн-Мiшэль. Вы ведаеце вялiкую кнiгарню на рагу?
– Ведаю.
– Яна зайшла туды, загаварыла з прадаўцом, пасля падышла да касiра. Выгляд у яе быў расчараваны, i яна пайшла з крамы.
– Ты зноў пайшоў за ёю?
– Я вырашыў, што лепш заняцца яе сябрам. У кнiгарнi я спытаўся ў адмiнiстратара, цi ведае ён пана Альбэра Жарыса. Ён адказаў, што ведае, але Жарыс працуе толькi да абеду. Я быў здзiўлены, i адмiнiстратар растлумачыў мне, што ў iх працуюць пераважна студэнты, а яны не могуць стаяць за прылаўкам увесь дзень.
– Дык ён - студэнт?
– Чакайце. Я пацiкавiўся, цi даўно працуе ён у кнiгарнi. Выявiлася, трохi больш як год. Спачатку ён працаваў поўны дзень. А месяцы тры назад аб'явiў, што слухае лекцыi на юрыдычным факультэце, i перайшоў на паўдня.
– У цябе ёсць яго адрас?
– Ён жыве са сваiмi бацькамi на вулiцы Шацiён, насупраць царквы Монруж. Але я яшчэ не кончыў. Сёння Жарыс не прыйшоў на працу. За ўвесь час, што ён працуе, гэта здарылася з iм два цi тры разы, i кожны раз ён папярэджваў па тэлефоне. А сёння - не.
– А ўчора ён працаваў?
– Працаваў. Я падумаў, што вас зацiкавiць, дзе ён жыве, i паехаў на вулiцу Шацiён. Кватэра дагледжаная. Дома была мацi. Вельмi прыстойная кабета.
– Ты сказаў ёй, што ты з палiцыi?
– Вядома, не. Я сказаў, што я ягоны сябра i што мне трэба тэрмiнова яго знайсцi.
– I яна адаслала цябе ў кнiгарню?
– Угадалi. Яна нi аб чым не падазрае. Ён выйшаў з дому, як звычайна, у пачатку дзевятай. Яна паняцця не мае нi аб якiм юрыдычным факультэце. Бацька працуе ў краме па продажу тканiн. Яны не такiя багатыя, каб iх сын вучыўся ва ўнiверсiтэце.
– Што ты зрабiў далей?
– Зрабiў выгляд, што памылiўся, што, напэўна, у яе сына тое самае прозвiшча, што i ў майго сябра. А пасля папрасiў паказаць яго фатаграфiю. Ёй нават у галаву не прыйшло ў чымсьцi мяне западозрыць. Яна, калi я прыйшоў, якраз прасавала бялiзну, дык больш думала пра тое, каб прас не прапёк прасцiну. А я ўсё яе загаворваў...
Мэгрэ маўчаў, не выяўляючы анiякага захаплення. Па ўсiм адчувалася, што Сантонi ў камiсаравай брыгадзе - пачатковец. Усё, што ён расказваў, нават тон, усё гэта супярэчыла стылю Мэгрэ.
– Адыходзячы, шэф, я непрыкметна...
Мэгрэ працягнуў руку.
– Дай.
Камiсар адразу зразумеў, што Сантонi ўкраў фатаграфiю. Мяркуючы па здымку, Жарыс быў яшчэ зусiм маладзён - худы, нервовы, валасы доўгiя, як у дзяўчыны. Напэўна, падабаецца жанчынам i ведае пра гэта.
– Гэта ўсё?
– Паглядзiм, цi вернецца сёння ўвечары галубок дамоў?
Мэгрэ ўздыхнуў:
– Паглядзiм...
– Вы незадаволены?
Навошта яму нешта тлумачыць?.. Сантонi зрабiў усё так, як зрабiў бы любы пачатковец, чалавек з iншай брыгады. Калi-небудзь ён сам усё зразумее.