Убырлар уянган чак
Шрифт:
– Фонарены бир… – Мин базга сикердем, – Картый!
Ул дшмде.
Селкенмде д.
– Картый, нрс булды?
Мин аны кулыннан алдым м чак р сикермдем: ул боздай салкын иде. Аны салкынлыгы миа да кчеп бтен тнемне калтыратырга тотынды, тизрк, тизрк баздан чыгып качасым килде, тик земне кулга алырга тырышып, тирн сулап куйдым.
– Ничек? – диде Айрат, – Картый нишлгн?
Мин дшмдем.
– Илам?
– Туктап тор…
Мин бармак очлары белн картыйны салкын иягеннн алып, башын югары ктрдем м котым алынудан ят тавыш белн кычкырып ибрдем. Буыннарымны
Бу – картый тгел иде.
Дресрге, иртн ген безг коймак пешереп ашаткан назлы да ягымлы карчык тгел иде бу. Акайган кзлренд чиксез гаплн катыш курку катып калса да, битендге ыерчыклар таралып, магай сырлары язылып беткн, ул чын кешедн бигрк, балавыздан ясалган курчакны хтерлт иде. Мин бтен батырлыгымны туплап, аны кзлрен йомдырып куйдым.
– Картый лгн…
– Нр-с-?!. —Айрат шундук тшеп итте,– Ннй-йй… Ул лгн мени…
– Кршелрне чакырырга кирк, —дидем мин, м кинт бтен тнем калтыранып куйды. Картыйны кзлре кабат ачылган иде. Ул гел миа карап торадыр, ниндидер бер ялгыш хркт ясасам, авызын ачып нрсдер йтер сыман иде…
Кинт идн сайгагы белн нигез туфрагы арасында нрсдер порхылдап куйды. Мин фонарьны шунда тбдем. Кечкен ике ут шары ялтлап китте д шундук юкка чыкты, тик бу песи тгел иде, мин яшен тизлегенд баскычтан сикереп менгн арада аны канатларын кргн кебек булдым…
* * *
– Нишлибез инде?– диде Айрат чарасызланып,– Кршелр юкка чыккан… Хтта Наиллр д ишек ачмады бит…
Мин дшмдем. Нрс эшлрг кирген зем д белми идем. Кинт бер фикер ялтлап китте.
– йд, злре йд юкларны базларына тшеп карыйбыз.
– Юк! Алай ярамый.
– Син ишек тбенд ген торырсы.
– Юк. Тшмибез.
Айрат хаклы иде. Ниндидер сбп белн базга тшеп, андагы убыр кулына элккн кешелрне гдсен крдн файда юк. Аннан со, картыйны й нигезенд ялтыраган ике ут шары да кз алдыннан китеп лгермгн ле. зене д бер-бер хлг юлыгып куюы бар. Тик шулай да…
– йд, базларына тшмбез, фонарь белн ген яктыртып карарбыз. стн ген.
Айрат баш селкеде.
– Картый хстрен крерг кирк. Аны базда яткызып булмый бит. йд, ниг йтбез.
Мондый уйны минем башка килмвен кенеп куйдым. Югыйс, Айраттан лкнмен д бит инде. Безг башта ук шулай итрг иде.
– Киттек!
Айратларга барып, кргн-белгннребезне туган апа белн уртаклашсак, бтен шомнарыбыз таралыр сыман иде. Шуа да без ашкынып кайттык. Безне кебек егетлрг урам буйлап йгереп йр килешмгнен д уйлап тормадык. Элдердек кен.
– ни йддер ул, – диде Айрат капка тбен килеп иткч кен,– Икенче кн инде эшк чыкмады.
й ишеге ачык иде.
– ни!
авап ишетелмде.
– ни!
– Туган апа!
Без йг кердек. Кеше заты юк иде. Мин шомланып баз капкачына карап алдым. Ачык тгел.
– Блки абзардадыр?
– Карыйк со…
Мал енд д, мунчада да, келтт д юк иде.
– Печнлект тгел микн?
– Ишеклре ябык бит.
– Анда эчтн д кереп була. ни! ни!
– Блки, берр ахиртен киткндер? – Тик бу сзем зем д ышанып итлмдем, – Хер, кемг барсын инде…
Айрат абзар эчен кереп лапас тбсен мен башлады. Мин югарыга кз салдым да аны чабуына ябештем:
– Туктап тор! Анда карагы.
– ни! – Айрат бернич тапкыр кычкырды да аска тште, – Монда тгелдер ул… Шулай да тышкы ишектн менеп карыйк ле…
Без сндерне ике як ишеген д ачып куйдык та баскыч буйлап ск рмлдек. Менеп иттек кен дигнд ниндидер ан згеч тавыш ишетелде. Ул бала елавын да, хатын-кызны ярсып кычкыруын да хтерлткн кебек иде. Аны нрс икнен кргч, баскычтан егылып тшеп кит яздык. Бу кош-кеше иде. Без аны ыржайган тешлрен крдек. Газаптан акайган кзлрен. Нрсдндер качып котылырга телп чблнгн зур канатларын. Бары тик бер мизгелг ген креп калдык. м ул шундук ялкынга уралды да кинт шартлап юкка чыкты. Безне битлрг, куркудан м гаплндн ачылган авызларга сасыган ит кисклре ччрде. Мин шундук укшырга тотындым. Айрат ан рне белн кычкырып ибрде:
– ни! нием!
м печн стенд яткан гдне барып кочаклады. Мин д, барсын да онытып, шунда атылдым. Бу, чынлап та, туган апа иде. Тик ул базда леп яткан картый сыман боздай салкын, м, кешедн бигрк, курчакны хтерлт иде.
– ни! лм! – дип кседе Айрат, аны кочаклап, – Терел, нием! Терел!
Мин мондый коточкыч кренеш алдында кчсезлнеп катып калдым. Мин нрс эшлрг кирген д белми, белсм д берни д эшли алмас идем. Айратны нисе лгн иде. Ул вампирга йлнгн иде.
– ни! нием! – дип кседе Айрат, —нием, лм инде…
Туган апа кинт кзлрен ачты. Аны кзлре ниндидер серлек белн балкый, анны шеткеч бер ялкын булып яна иде. Иреннрен кыбырдатып алды. Елмайды. Юк, бу елмаю тгел, бу гариплрне тартышуы, зене кчсезлеген тойган явызларны ыржаюы иде. Ул башын калкытып куйды м азау тешлре иреннрен ертып бреп чыкты. Айрат моны сизмде.
– нием! – дип кседе ул, – нием, бгърем…
Туган апа Айратны муенына релде. Лкин бу аа бик авыр иде, ул тартышты, авызыннан ысылдауга охшаш аваз бреп чыкты. Лкин ул бирешмде, калтыранган куллары белн Айратны кочаклап алды, ниндидер сукыр бер кч белн зен тартты. Кинт аны йзе шм кебек эри башлады, Айратны иен, аннан печн стен агып тште, ахырда бит сяклре белн, тамуг утыдай янган кзлре ген торып калды. м ул ялкынга уралды да шартлап тир-якка ччрде.
– нием! – дип кседе Айрат, сасыган ит лайласыннан юешлнгн печнне учлап йолка-йолка, – нием!..
Мин нрс эшлрг д белмдем. Гдм ген тгел, аым да, хислрем д катып калган шикелле иде. Юк… алай да тгел… Мин бу халтне берничек т, бернинди сзлр, бернинди буяулар, бернинди тавыш белн д алата алмыйм… Алатасым да килми… Вакыты иткч, зегез кичерерсез…
Кинт сндр тбенд печн кыштырдады да кеше шлсе шйлнеп китте. Мин аны базлап янган кзлрен крдем. Крдем д карашымны читк алдым. Кзлремне чатырдатып йомдым. Шул мизгелд аым уяндымы, лл бтенлй асыз рвештме, Айратны стен ташландым. Аны, куркудан котырынган хрктлр белн тарткалап, ишек ягына сйрдем. Аны моннан китсе килми иде.